odessa

• kal'ın deniz tarafında okuldan deniz kenarına inmenizi sağlayan portal
• ukrayna'da bir liman kenti
• nazim'in sevgililerinden birine mezar olan sehir. nazim turkiye'ye gizlice girmek icin yola cikar ve istanbul'da bulusmak icin sozlendikleri sevgilisi odessa'da amansiz bir hastaliga yakalanip olur. bu hikaye pek bilinmez...
  "olulerimi serpmisim yeryuzune
  kimi odessa'da yatar, kimi istanbul'da, prag'da kimi"
  der siiirinde usta...
• (bkz: odysseia)
• alman savas suclularini almanya'dan ve dolayisiyla savas mahkemelerinden, kacirmak icin kurulan bir orgut.
• 1989 sayımına göre 1.115.000 nüfusa sahip olan ve karadeniz’de limanı ile de bilinen odessa kenti aynı zamanda odessa bölgesinin de baş kentidir. kiev ve kharkiv’den sonra 3. en büyük ukrayna şehridir. önemli bir demiryolu kavşağı ve otoban bağlantı noktası olup aynı zamanda önemli bir endüstriyel, kültürel, bilimsel ve tatil merkezidir. tahıl, şeker, makine, kömür, petrol ürünleri, çimento, madenler, hint keneviri ve kereste, odessa limanında ticareti yapılan en önemli ürünlerdir.
  odessa, aynı zamanda, askeri bir üstür ve balıkçılık ve antarktik balina avcılığının da ana üssüdür. şehirde, gemi inşaası, petrol rafinesi, makine inşaası, metal işçiliği, gıda üretimi, kimyasal madde üretimi, giyim, ağaç işçiliği, makine yedek parçaları, hint keneviri ürünleri ve ipekçilik gelişmiştir. pek çok büyük sağlık merkezleri de şehir çevresindedir. 1865 yılında kurulmuş bir üniversitesi, 1809 yılında inşa edilen bir opera ve bale tiyatrosu, 1825 yılında yapılan bir tarih müzesi, 1830 yılında inşa edilen bir belediye kütüphanesi, 1871 de inşa edilen bir astronomik gözlemevi, 1883 – 1887 yılları arasında inşa edilen bir opera binası, ve 1898 yılında yapılan bir resim galerisi vardır. halkı, ukraynalılar, ruslar, yahudiler ve yunanlıların ağırlıklı olduğu kozmopolit bir yapıya sahiptir.
  şehrin, 3. ve 4. yüzyılda ortadan kalkan antik milet-yunan kolonisinin yerini doldurmakta olduğu söylenir. 14. yüzyılda, litvanya egemenliği altındaki şehir, khadzi-bei (gazi bey) adı ile anılan bir kırım tatar kalesi ve ticaret merkezi olmuştur. 1764 yılında buraya limanı korumak için “yeni dünya” adında bir kale kuran türkler tarafından alınmış, 1789 yılında ise rusların eline geçmiştir.
  1792 yılındaki jassy anlaşması ile, türkler dniester ve buh arasıdaki odessa’nın da içinde olduğu bölgeyi buraları tekrar bir kale, ticari bir liman, ve deniz üssü olarak inşa eden ruslara bıraktılar.
  şehir, bu kalenin etrafında çok kısa bir sürede ukrayna’nın tahıl ticareti merkezi olarak gelişti. 19. yüzyılın ikinci yarısında demiryolunun gelmesi ile şehrin önemi daha da arttı. 1819 – 1849 yılları arasında serbest limandı, ve 1866 yılında kiev, kharkiv ve romanya şehri olan jassy ile demiryolu bağlantısı kuruldu. sonrasında da, endüstrileşme başladı.
  odessa, bulgar ve yunan vatansever göçmenlerinin, ukrayna kültürel ve milli hareketinin, yahudi kültürünün, çalışma hareketinin ve sosyal demokrasinin merkezi olmuştur. şehirdeki ilk işçi organizasyonu 1875 yılında kurulmuştur. odessa, 1905 deki potemkin zırhlısı denizcilerinin yaptığı ayaklanmanın da olduğu yerdir. türkiye, 1. dünya savaşında çanakkale boğazını müttefiklere kapatınca odessa limanı da kapandı ve daha sonra türk donanması tarafından bombalandı. ardından 1917 bolşevik devriminde, kızıl ordu 1920 yılında gelip de şehri generalden teslim alıp sovyetler birliğine katana kadar art arda merkezi güçlerce işgal edildi : fransızlar, kızıllar, beyazlar… rus iç savaşı sonrasında, odessa 1921 – 1922 yıllarındaki kıtlıkta çok büyük sıkıntılar çekti.
  2. dünya savaşı sırasında, ekim 1941 de, şehir romen ve alman kuvvetlerinin eline geçti. sovyet ordusu sayesinde bağımsızlığını kazandığı 1944 nisanına kadar, transnistra’nın başkenti sıfatı ile romanya’nın yönetimi altındaydı. bu dönemde, işgalciler tarafından pek çok bina yıkıldı ve söylentilere göre çoğu yahudi olmak üzere 280.000 sivil katledildi ya da yurtdışına sürüldü.
  günümüzdeki odessa, çevresindeki kasabalarıyla birlikte 2.5 milyon kişilik bir şehirdir. limanı gören teras misali bir tepe üzerine kurulmuştur. iklimi yumuşak ve kurudur. ortalama sıcaklıklar, ocak ayında – 2 derece, temmuzda ise 22 derece civarıdır. sadece 35 cm yağış alır. sağlık amaçlı pek çok tesisi vardır.
  şehirde en çok konuşulan dil rusça’dır. ukraynaca da resmi dildir ve pek çok tabela bu dildedir. ruslar odessa’yı “odessa” olarak, ukraynalılar da “odesa” olarak okurlar.
  odesa ayrıca “karadeniz’in incisi” , “odessa anne”, ve “güney palmira” olarak da anımsanır.
• bugun bogazici universitesinin olan 93-94 whitbread yarisina katilmis igor sidenko tarafindan dizayn edilmis, yarisi w 60 sinifinda onuncu ve son sirada tamamlayan tekne. bu tekne yarisin ardindan yaklasik 6 sene boyunca atakoy marinada atil yatmis, sonra her nasilsa bogazici universitesinin eline gecmistir.
  
  butun bu olaylarin ardindan bogazici universitesi ogrencileri bir cok yelkenciye 16 kisi icin dizayn edilmis bir yaris makinesinin nasil 30 kusur kisinin elinde harcanabilecegini izleme sanssizligini yasatmislardir.
  
  teknenin katildigi yaris icin (bkz: http://www.volvooceanrace.com/…ead9394.htm#results)
• (bkz: yedinci kilometre)
• dünyanın en güzel kadınlarının bulunduğu şehirlerden biri ve bize en yakın olanı. ukraynanın^* diğer şehirleri bir yana, odessa bir yanadır. uzun boylu, beyaz tenli, siyah saçlı, yeşil gözlü afet i devran ların ortalıkta gezindiği soğuk bir cennet köşesidir.
• ukraynanın büyük şehirlerinden biridir. uyduruk hoteller vardır bu şejhirde. mesela bi kersinde çarşaf ve yastığın lüks, akan suyun ise süper lüks olduu bir hotelde kalmıştık. o neydi öyle, korku filmi gibi odalar. tava en az 3.5 metre yüksekteydi, hastane havası vardı hotelde.