nurullah berk

• hem iyi bir ressam, nem de yaptığı iş üzerine düşünen yazan önemli bir adam. 70li yıllardaki sanat çılgınlığının önemli bir parçası.
• bir d grubu üyesi.
• ressam kişi. istanbul’da 1906 yılında doğan nurullah berk. 1924 yılında sanayi-i nefise
  mektebi’ni bitirdi. kendi olanakları ile paris’e gitti. paris güzel
  sanatlar akademisi’nde öğrenimini sürdürdü. 1928 yılında müstakil ressamlar ve heykeltıraşlar birliği kuruluşuna katıldı. 1933 yılında tekrar paris’e gitti. andré lhote ve fernand léger’in özel akademilerinde çalıştı. d grubu kurucularından olan sanatçı resim ve heykel müzesi müdürlüğünün yanısıra birçok yurt dışı serginin komiserliğinde bulundu. 17. devlet resim ve heykel sergisi’nde birincilik ödülü, çanakçılı ödülü ve paris bienali onur madalyası aldı. 1981 yılında yaşama veda eden sanatçı “leonardo da vinci”, “türk heykeltıraşları” “türkiye’de resim”
  ve “resim bilgisi” gibi kitaplar yazmıştır.
• istanbul modern'i gezerken kesfettigim ressam. 3 tane tablosu bulunmaktadir galerilerde. dikkatle incelendiginde kendisinin ozgun bir sese sahip oldugu izlenimine ulasilir. evrensel bir kubizm havasi yerel motifler ile bezenmistir. modern sanatla cakirdiken gormus olmanin huznu sarar sizi. hep "onlar" da gordugunuz bir seye tutunmus oldugunuzu hissedersiniz bencilce. yaninda kasnak isleyen teyze yi gorursunuz picasso vari cizgilerle. cok hosunuza gider bu durum.
  
  hemen internete girer, galerilerini gezmek istersiniz. hakkindaki yorumlari okumak ne guzel olur diye dusunursunuz. van gogh, max ernst, edward munch gibi adamlarin oldugu gibi bir site, galeri ararsiniz. ama google sonuclarini gorunce icinizi bi oncekine benzer bir huzun kaplar. resammimizin hicbir bilgisi, tablosu yoktur internette. o cakirdikenligi resmeden adami taniyamazsiniz.
  
  cakirdikenligin guzelligini goremeyenlerin ulkesinde oldugunuzu tum siddetiyle tekrar hissedersiniz.
• müstakil ressamlar ve heykeltraşlar birliği'nin bir üyesi idi 1929-1932 arasında. 1932 yılında genel kongre yapıldığında müstakil ressamlar ve heykeltraşlar birliğinde oluşan iki kutuptan birinin başını çekti. müstakillerin bir dernekten ziyade bir sanat grubu olması taraftarıydı. kutbun diğer tarafında yer alan mahmut cuda ile uyuşamadıkları için müstakiller dağıldı, nurullah berk de d grubunun kurucuları arasında yer aldı 1933 yılında. 1953 yılında türkiye'de ilk kez kurulan aica'da görev aldı. sanatı kadar sanat yazılarıyla da türk plastik sanatlar tarihinde önemli bir rol oynadı. ancak geçtiğimiz aylarda dirimart'ta ona hiç yakışmayacak kadar kötü düzenlenmiş, güya adı retrospektif olan bir sergisi yapıldı, katalogsuz, yazısız.büyük ihtimalle kemikleri sızladı adamcağızın.
• internette bulamadığım "portre istirahat" ismindeki çalışması en çok hoşuma giden tuvali olan, kübist ressam.
• "nurullah berk 1906 yılında istanbul’da doğmuştur. ilkokulu heybeliada’da, ortaokulu nişantaşı’nda okumuştur. galatasaray lisesini bitirdikten sonra, 1924 sanayi-i nefise mektebi’ne girmiş, burada, hikmet onat ve ibrahim çallı’dan dersler almıştır. daha sonra paris’e giderek, paris güzel sanatlar yüksek okulu’nda ernest lourent’in öğrencisi olmuştur. dönemin sanat başkenti paris ve orada yaptığı çalışmalar, sanatçının sanata bakışını biçimlendirmiş, yurda dönüşünde istanbul’da arkadaşlarıyla birlikte “müstakil ressamlar ve heykeltıraşlar birliği’ni kurmuştur. sanatçı, bir çeşit dayanışma isteğinden öte herhangi bir akım felsefesi ortaya koyamamasından dolayı birlikten ayrılmıştır.
  nurullah berk 1933 yılında tekrar paris’e gitmiş, burada lhote ve leger atölyelerine devam ederken bu sanatçıların resimde savundukları desen, kütle ve hacim yaratma anlayışlarını benimsemiş, türkiye’de izlenimci çallı kuşağı’nın yok ettiğini düşündüğü bu anlayışları türk resmine yeniden getirmeyi planlamıştır. 1914 kuşağı izlenimci ressamların estetik anlayışına ve tekniğine karşı, kübist ve yapımcı bir tekniği getiren arkadaşları abidin dino, zeki faik izer, elif naci, cemal tollu, zühtü müridoğlu ile birlikte d grubu’nu kurmuştur.
  
  nurullah berk, türk sanatında plastik değerleri öne çıkarmayı amaçlayan grup içersinde, yalnızca resimleri ile değil, grubu ve sanat anlayışını tanıtmayı amaçlayan yazılarıyla da öne çıkmış, d grubu’nun sanatsal dilini oluşturmuştur. d grubu ile başlayan yenileşme evresi içinde bu dönümde oluşan bütün sorunlara açık, aydın ve sanatçı kimliği ile kültür dünyamızda bu sorunların tartışılmasına zemin hazırlamış ve tartışmalara da bizzat katılmıştır. türk sanatının yöneldiği batı dünyası karşısında, kimliksel bir yapıya götürücü çözüm olanaklarını sorgulamış ve bu tür bir sorgulamanın kendi sanatına yansıyan boyutlarını sürekli olarak gündemde tutmayı başarmıştır.
  
  1939 yılında istanbul güzel sanatlar akademisi’ne öğretim üyesi olmuştur. 1947’de d grubu’nun dağılmasından sonra paris’e gittiğinde lhote’nin atölyesinde anlamadıklarını fark ettiğini söylemiştir. bu dönemde yaptığı resimlerinde tümüyle çizgisellik ve iki boyutluluk dikkati çekmektedir. 1950’lerin sonunda berk, türk resminde bir doğu-batı birleşiminin gerekliliğini savunmuştur. bu tarihlerden sonra türkiye’ye özgü öğeleri araştırmaya yönelmiş, minyatürleri inceleyerek bunları batılı tekniklerle biçimlendirmeye çalışmıştır. türkiye’de geometrik-figüratif yapımcılığın (konstruktivizim) ilk temsilcilerinden olmuş, geleneksel öğelerden yararlanarak ulusal resim araştırmalarını güçlendirmiştir.
  
  1962’de istanbul resim heykel müzesi müdürlüğüne getirilmiştir. 1939’dan 1968’e kadar türk plastik sanatların kurumsallaşması yolunda yoğun çaba göstermiştir. nurullah berk, unesco’ya bağlı “uluslararası sanat eleştirmeni türkiye komitesi”ni suut kemal yetkin ile birlikte kurmuş, 1954 yılında da kongre yapılmasına katkı sağlamıştır. paris, moskova, bükreş, leningrad ve brüksel’de açılan “çağdaş türk grafik sanatları” sergilerinde komiserlik yapmış, sao paolo ve venedik bienallerine katılmıştır. resim sanatında farklı yaklaşımlar sergileyen, türk sanatına fırçasıyla hizmet ettiği kadar kalemiyle de hizmet eden nurullah berk 1982 yılında istanbul’da hayatını kaybetmiştir."
  
  serdar güven, "ankara devlet resim ve heykel müzesinde 1914 kuşağı, müstakil ressamlar ve heykeltıraşlar birliği ve d grubu ressamlar", ankara üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü sanat tarihi anabilim dalı, yayımlanmamış yüksek lisans tezi, ankara 2010, s. 225- 233. acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/5737/
• ülkemizde konstrüktivizmin öncülüğünü yapan d grubu üyesi ressam
  
  35 yıl önce 9 ocak 1982'de vefat etmiştir.
• bugün nurullah berk'in doğum günü. 1982'de aramızdan ayrılan sanatçıyı saygıyla anıyoruz. berk, geometrik bir altyapı üzerinde düz renk planları boyayarak ürettiği resimlerinde doğu-batı sanatları arasında bir sentez oluşturmaya çalışmıştır.
• iskambil kağıtları, yemişler, liman gibi eserleri ile kübizm'in türkiye'de ilk örneklerini veren ressam ve sanat yazarı.