mutlu moskova

• bir andrey platonov kitabı(nın türkçeye uyarlanmış adı). metis yayıncılık'tan çıktı taze taze.
• bildiği her şeyi rus edebiyatından öğrenenlerin ömrüne ömür katan kitap.
  kitabın üzerindeki yasak, sovyetlerin dağılmasıyla kalkmış. türkçeye de yeni çevrilmiş. okuyalım, okutalım, hediye edelim. bir şeyler yapalım işte!
  
  --- spoiler ---
  
  "insan henüz pek ev yapımı, pek zayıf donanımlı bir varlıktı -bulanık bir ceninden, çok daha gerçek bir şeyin tasarımından fazlası sayılmazdı ve bu ceninden, hayallerimize gömülü o uçan, üstün suretin çıkması için kim bilir daha ne kadar çok çalışmak gerecekti."
  
  "insan bedeni kayıp bin yılların ötesinde bir yerde uçmuş olmalı", diye düşündü sambikin. "göğüs kafesi kapanmış kanatları andırıyor."
  
  "yüzü uykusunda ekmek gibi uysal ve iyiydi."
  
  --- spoiler ---
  
  üzerine yazılmış şöyle bir yazı da var:
  
  http://bubirblogdegildir.wordpress.com/…i-bir-oyku/
• rus klasiklerini sevenler için, özellikle gogol ve çehov hayranları için, tam bir hayal kırıklığı yaratacak tuhaf, bol simgeli kitap.
• (bkz: murat kosova)
• "moskova çestnova bu hayatı yaşamaktan çok temin etmek istiyordu - insanları birbirlerine ulaştırmak için bir lokomotifin fren kolu başında yirmi dört saat dikilmek, bir su borusunu tamir etmek, analitik terazide hastalara ilaç tartmak, lambaya dönüşüp az evvel ışık olan sıcaklığı içine çekerek tam vaktinde, insanlar öpüşürken sönmek. bununla birlikte kendi çıkarlarını da inkar ediyor değildi - o iri bedeni için bir şeyler düşünmeliydi elbet - ama daha uzak bir geleceğe öteliyordu bunu: sabırlıydı ve bekleyebilirdi."
  
  platonov'u sevme nedenlerinden yalnızca biri. isminden de anlaşılacağı üzere, okudukça iç burkan diğer eserlerinin yanında biraz daha neşelidir sanki; ama birazcık. diğerleri için;
  
  (bkz: dönüş)
  (bkz: çevengur)
  (bkz: can)
  (bkz: muhteşem vahşi dünya)
• andrey platonov'un ritmi artan-düşen romanlarından biri. sovyetler'de benlik, toplumsal benlik, arzu, insan meseleleri gösterişe kaçmadan, curcunasız, mümtaz bir şekilde anlatılmaktadır romanda. elektrik ve tabiat detayları çok ince ve nakış gibidir, zira platonov elektrik mühendisi ve arazi ıslahı uzmanı.
• "doktorsun sen... hayatın bütün nedenini bilirsin... neden bu kadar uzun sürüyor... onu avutmanın ya da sonsuza dek şenlendirmenin yolu ne?" canımı acıtan kelimelere sahip kitap.
• yeteneği maksim gorki tarafından keşfedilen yazar andrey platonov'un romanlarından biridir. bol betimlemeleri sevmeyenlere pek sıcak gelmeyecek bir kitap olabilir ama bu duruma alışılınca yazarın romanı aslında şiir gibi yazdığı farkedilecektir. sovyet rusya'nın kurulup yıkılışı, moskova adında bir kadının hayatına iliştirilmiştir. açık benzetmelerle tarihsel gelişim hakkında pek bilgi sahibi olmayan biri bile kitabın neden sovyet yıkıldıktan sonra ancak basılabildiğini anlayabilir.
• evvelâ platonov yazdığı için çok çok iyi bir kitap "mutlu moskova".
  
  ancak bitmemiş bir eser, sadece bir taslak olduğunu hissettim okurken, çünkü "mutlu moskova"da yazarın diğer eserlerindeki o kahramanlar yok ve makinelerin bile ruhundan anlayan platonov'a özgü havayı solumuyor. kitap adının tam tersine korkunç bir mutsuzlukla yaralı. böyle hissetsem de platonov'un kimi cümleleri öyle ağır ve sersemletici ki bazı yerlerde okumayı bırakıp gökyüzüne bakmak zorunda kaldım. kısa ama çok yoğun bir eser, kahramanlar kanatları kesilmiş kuşlar gibi çok dertli ve şaşkın, bir şeyler yapmak istiyor ama ne yapacaklarını nereye gideceklerini bilemiyorlar. bir yerde nazar fomin gibi bir kahraman çıksa kitabı daha çok severdim, ne yazık ki sadece keman çalan adamı sevdim:
  
  "apartman idaresinin girişinde kel kafalı ihtiyar bir dilenci oturmaktaydı, şapkası boşluğu yukarı gelecek şekilde yerde duruyor ve üzerinde enlemesine bir keman yayı uzanıyordu. sartorius şapkanın içine biraz para koydu ve fukaraya yayın anlamını sordu.
  
  'bu benim işaretim,' dedi ihtiyar adam. 'ben sadaka toplamıyorum ki, emekli aylığı topluyorum: ömrüm boyunca şevkle keman çaldım moskova'da, bura nüfusunun tüm nesilleri beni keyifle işitmiştir - bir çorba parası verseler ne çıkar ölme vakti gelmeden!'
  
  'keman çalsaydınız ya - dilenmek niye!' diye önerdi sartorius.
  
  'yapamam,' dedi ihtiyar reddederek. 'ellerim güçsüzlük telaşından titriyor. sanatta buna yer yoktur - ben baştan savma iş yapamam. ama dilenci olabilirim.'"
  
  (s.96)
• ben bu kitabı okurken epey zorlandım. hikaye kopuk, moskova karakteri o kadar derin değil. hatta kitap bittiğinde sanki yarım kalmış hissi uyandırıyor. yine de platonov'un çocuksu masumiyeti, insanlara ve insanlarin dünyasına yaklaşımındaki naiflik, yazarken içindeki sovyet heyecanını yansıtışındaki güzellik kitabı okuma isteğini daha da körüklüyor. ayrıca tıp, mühendislik ve havacılık alanındaki birikimi, teknik konulara ustaca yaklaşımı da platonov un gözümde daha da kutsallaşmasini sağladı.
  --- spoiler ---
  
  insan bedeni kayıp bin yılların ötesinde bir yerde uçmuş olmalı, göğüs kafesi kapanmış kanatları andırıyor.
  
  --- spoiler ---