mihail hodorkovski

• rusya'nın en büyük enerji şirketi yukosun ceosu ve sahibi.
  
  son günlerde muhalefete yaptığı mali desteğin gizli tuttuğu bazı politik tutku ve hırslarını açığa çıkarması yüzünden putin^* hükümeti tarafından topun ağzına konulmuştur.
  
  yapılan yorumlardan biri putin'in, en büyük rakibinin rusya'nın en büyük enerji şirketinin başında olmasını istemediği yönündedir. hakkında yedi değişik suçlamadan dava açılmıştır.
  
  bugün, gizli polis servisi tarafından, özel uçağında, yakıt ikmali sırasında tutuklanmıştır.
  
  bu gelişmenin kendisinin ortağı/sahibi olduğu şirketlere el konulması ve başka şahıslara devredilmesini beraberinde getirebileceği düşünülmektedir.
  
  kendisinin hükümetle olan en büyük sorunu, rusya'daki petrol boru hatlarının tüm kullanım ve inşaa haklarının devlete ait olan transneft firmasından alınıp serbest bırakılmasını istemesidir. böylece kendi şirketi daha çok boru hattı inşa edebilecek ve yabancı marketlere daha çok petrol pompalayabilecektir.
  
  tutuklamanın aralık ayında başlayacak parlemento seçim kampanyalarından sadece günler önce yapılmış olması ve bu parlemento seçimlerinin sonuçlarının mart ayındaki devlet başkanlığı seçimini etkileyecek olması , siyasi bir karar mı? tartışmalarını başlatacak gibi görünüyor.
  
  yabancı analistler ise khodorkovsky tipinde insanlar azaldıkça rusya'nın daha güzel bir yer olacağı yorumunu getiriyorlar.
  
  rusyanın en zengin kişisi olması, rusya'nın en büyük enerji şirketinin başında olması, enerji nakil hatları konusundaki sorunlar, hükümete yaptığı muhalefet sebebiyle yakasına yapışılmış olması, insana "ben bu hikayeyi bir yerden duymuştum sanki" dedirtiyor.^*
  
  (bkz: cem uzan)
  
  kaynak:
  http://www.reuters.co.uk/…oryid=393775&section=news
  
  kendisi hakkında bir makale ve bazı görüşleri:
  http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/3213505.stm
• 8 milyar dolarlik servetoyle forbes dergisi tarafindan rusya'nin en zengin adami olarak gosterilmistir.
• rusya’nın en büyük petrol üretici şirketi olan yokus’un başkanı.
  ne zaman ki kendisi putin’e karşı güçlü bir siyasi yapının ortaya çıkması için çalışacağını beyan edip merkez sağdaki yaploko grubu ile reformist sağ güçler birliği’ni finanse etmiştir işte o zaman başına gelmeyen kalmamıstır.hava alanında yakıt ikmali yaparken özel kamuflajlı kişiler(bkz: silovik) tarafından (bkz: derin devlet) göz altına alınmıs,hakkında ihalelerde usulsuzluk yapmak,devlet malını calmak,vergi kacırmak,zimmetine para gecirmek suçlamalarıyla 6 dava açılmıstır.bu olaydan sonra rusya borsası %20 rus rublesi %14 değer kaybına uğramıstır. olayın 2004 seçimlerinden önce olması ayrıca ilgi çekici bir noktadır.
  işin türkcesi eski kgb başkanı olan putin kendi iktidarını korumak amacıyla her yolu mübah gördüğünü kanıtlamıs,siyasi rakibini saf dısı bırakmıstır.kodorkovski hakkındaki suclamalar büyük ihtimalle doğrudur fakat sorun bu yüz kızartıcı,rezil suçların doğruluğu,yanlışlığı değil bu suçların kodorkovskinin siyasi iktidara rakip olduğunda ortaya çıkarılmasıdır.oysa dolaylı olarak oligarşiyle birlikte ülkeyi yönetse ve iktidara yalakalık yapsa başına bunların hiçbiri gelmeyecekti.
  ayrıca bazı yönlerden türkiye’deki bir olaya fazlasıyla benzerlik gösterir.(bkz: cem uzan)
• rusya'nin rockefeller'i olma yolunda ilerlerken rus derin devletinden celme yiyen girisimci. kendisinin arkasinda rothschild sermayesiniin oldugu, tutuklandiktan sonra yukosun kendisine ait %26 cogunluk hissesinin jacob rothschild'a, aralarindaki gizli bir anlasmaya dayananarak, aktarilmasi uzerine ortaya cikmistir. misyonu turkiye adina olumlu olmakla birlikte, bagli oldgu kurumlar ve turkiyedeki uzantilari dogrultusunda, tupras ihalesini, halka acilimini, ilgiyle takip etmekte fayda var. tupras'in halka acilimini gerceklisterecek sirketin yoneticisi neden bilderberg toplantilarina aniden cagirildi, bu konuyu turkiyede degerlendirebilecek disisleri, iciisleri yetkilisi var mi, bunlar onemli konular.
  yukos'un %4 hissesi direkt olarak kendisine ait olmakla birlikte, %22 hissesi de "open russia foundation" adli ngo a aitti.
• ilkgençlik yillarinda o zamanlarin raconuna icabeten komsomol neferi olarak oligarsiye karsi savasmis ve hatta liderlik seviyelerine kadar yükselmis, sonralari ada$i gorbaçov efendi'nin perestroika söylemiyle eski çamlari bardak eski heykelleri de bitpazarlarina çerez yaptigi vakit girisimcilige soyunarak banka kurmus ve rusya'nin en büyük petrol sirketi yukos'u özellestirme sirasinda neredeyse belese kapatarak bir zamanlar savastigi oligarsiye bizzat dahil olmus rus mali cem uzan, haydan gelip huya gidici medyatik patron, sansasyonel hapishane gülü.
  
  yukos'un özellestirilmesinde aracilik görevini üstlenen kendi bankasinin manipulasyonlari ve diger teklifleri elemesi sonucunda, tek basina dunya petrol uretiminin yuzde ikisini gerceklestiren bu devasa sirketin dörtte üçünden fazlasini 350 milyon dolar gibi komik bir paraya satin aldi. iki yil sonra borsaya açilan sirkete yatirimcilarin bictigi deger 9 milyar dolari asiyordu.
  
  onceleri, holdingi icinde bulunan bankasindan^* fon aktarimi suretiyle mevduat sahiplerini kreditor gibi kullanarak sermayeye ac sirketini besleyip, buyumelerini sagladi. bu sistem, sermaye piyasalari hazineyi fonlamaktan bir turlu dogru duzgun gelisememis derinlesememis butun ekonomilerde gorulur, koç'tan sabanci'ya dogus'tan dogan'a karamehmet'e kadar her turk holdinginin birer ikiser banka sahibi olmasi da elbette bosuna degildir.
  
  1998 krizinde bankasi batip da aralarinda westlb ag'nin de bulundugu bircok bati bankasina yuzmilyonlarca dolarlik kredi borcu takinca artik kredi muslugunun kesildigini anlayip yabanci yatirimcilarin uslu cocugu haline geldi. hic bir yukumluglugu olmamasina ragmen denetci sirketlere yuzbinlerce dolar odeyerek yukos'un muhasebe hesaplarini seffaf hale getirdi hatta amerikan standartlarina getirip gaap'a bile uydurdu. hissedar tablosundan yonetim kurulu semasina kadar her turlu yonetim yapisini seffaf bir sekilde yatirimcilarin ve hissedarlarin bilgisine sundu. sik sik da batili yayin organlarina seffaflik ve demokrasi asigi demecler vermeye basladi, bir zamanlar yukos'u ele gecirmek icin kucuk yatirimcilari nasil ezdigini unuturcasina.
  
  ama banka hesabiyla beraber kabaran hirsinin kurbani oldu, yasi kirki gecip olgunlastiktan sonra verdigi politik demecler kremlin kabadayilarinin hosuna gitmedi. çar birinci putin'e acikca meydan okumaya baslamasi sonunu hazirladi, sibirya'da bir havaalaninda ozel ucaginin icinde gizli servis ajanlari tarafindan yakalandi. simdi hapiste, ama cem uzan'in aksine askere gonderilmesi pek beklenmiyor.
  
  kendisine yapilan muamelenin hakliligi veya haksizligi rusya'dan cok rusya disinda tartisilmistir - fakirlik icinde yasayan rusya vatandaslari ise elbette hakli olarak orta halli bir ailede dogduktan sonra daha 40 yasina bile gelmeden 8 milyar dolarlik servete sahip olmanin durustce calisarak olamayacaginin bilincindedir. ote yandan gemi aziya almis rus burokrasisi de khodorkovsky'i yukos'u ve pahali avukatlarini koseye sikistirmak icin akla hayale gelmez suclamalar one surmus, yukos'u 28 milyar dolar gibi ucuk ve mantikdisi bir vergi kacagi miktari ile suclayarak ve bu paranin en kisa zamanda geri odenmesini talep ederek sorusturmanin ciddiyetine epey leke surmus, tarafli tarafsiz herkese ister istemez çü$ dedirtmistir.
• bugun itibariyle baska bir davadan alti yil daha hapis cezsina carptirilmistir. allah kurtarsin, hapis cezasini sibiryada cekiyormus.
• (bkz: khodorkovsky)
• dünyanın sayılı zenginlerinden biriyken, siyasete soyunarak putin aleyhtarlığı yapmasının bedelini, mahkemeler paravan olarak kullanılarak, tüm malvarlığını kaybederek ödeyen ve halen sibirya'da bir cezaevinde yatmakta olan rus işadamı...
  
  her ne kadar sıkı bir kapitalist olsa da dünyanın bir çok önemli insan hakları aktivistinin ( hatta kimi "bir kapitalisti savunmak aklımıza dahi gelmezdi" diyerek ) yaşadığı haksızlığı dünyaya duyurmakta olduğu da belirtmeden geçmeyelim. kodorkovski'ye rus hükümeti tutuklanmadan önce ülkeyi terket ihtarında bulunmuş; ama kodorkovski tutuklanacağını ve ceza alacağını bilmesine rağmen ülkeden ayrılmayarak putin karşısında dik bir duruş sergilemek istediğini de belirtmek gerek...
  
  bu arada bu hikayenin cem uzan'nın hikayesiyle benzer yönleri çok fazla...
  tek farkı kodorkovski'nin her şeyi göze alarak ülkesini terk etmemesi ve cezaevinden putin'e muhalefete devam etmesi...
• bildiğim kadarıyla aslında isral'i kaçmak üzereyken, özel uçağı durdurularak yakalanmıştır.
  yamuluyorsam düzeltin.
• fazla dişli olması işe yaramamış rus zengini.
  
  yukos'un bir diğer hissedarı leonid nevzlin geleceği görüp israil'e kaçmıştır. velhasıl adam şu an müebbet yedi rusya'ya giderse, hapsi boylayacak.
  
  yalan dünya işte, şu anda dünyanın en büyük kamu şirketi konumuna geçti putin'in rosneft'i.^* tabii bu durum da rusyaya yaradı. ve buna katkı anlamında, rusya'nın en büyük boru hattı şirketi olan transneft de transnefteprodukt'ı alınca boru hatlarının kontrolünü %75 oranda putin ele geçirdi.
  
  son atak olarak yukos'un exxon mobil'de hisse alması da yukos'a yaramadı. kendileri hemen hemen tuzla buz oldu.
  
  ayrıca bir diğer sonu kötü biten oligark (bkz: vladimir gusinsky)