marsilio ficino

• cosimo medici tarafından 1459 yılında floransa'da kurulan platon akademisinin baş kahramanı.ficino’ya göre insan, bir küçük evren, bir mikrokosmos’tur. bir mikrokosmos olan insanın benliğinde makrokosmos’un, büyük evrenin tüm yetkinliği toplanır. evrenin merkezi, aslı ve ereği tanrı’dır; fakat aynı zamanda varlık derecelerini ve türlerini benliğinde kaynaştıran insan da, evren yetkinliğinin bir temsilcisi olarak, evrenin merkezi konumundadır. yine ficino’ya göre, eros ile temsil edilen insanın tanrı’ya ulaşma uğraşı, eğer tanrı’nın da insana ulaşma isteği olmasaydı olanaksız olurdu. bu nedenle sevgiye karşılıklı yönelme anlayışı, rönesans’ta insana daha yüksek bir değer atfedilmesinin nedenlerinden biri olmuş rönesans felsefesinde “insan”ın araştırılmasıyla insan kişiliğinin ön plana çıkartılması anlamına gelebilecek olan bireyselcilik, rönesans kültürel atmosferinin en belirleyici özeliklerinden biri haline gelmiştir. aynı zamanda platon'dan yola çıkarak geliştirdiği eros doktrini sayesinde hıristiyanlık ve platon düşüncesini ya da din ile felsefeyi uzlaştırabilmiş biridir marsilio ficino.
  (bkz: önünde saygıyla eğilmek)
• aşk kavramının yere göre sigdiramayıp yüceltile yüceltile tanri katina konduğu, tensel temasın günah adi altinda yasaklandığı, aşk kavramının idealize edilmesinin ve dünyevi hazların aşağılanmasının son mertebesine ulaştığı 15nci yy skolastik hristiyanlığında marsilio ficino, bu yeni aşk kavramına ismini koyan kişidir: “amor platonicus” yani platonik aşk.
  
  ficino, platon'in , sölen diyalogu üzerine yazdığı eserde platoncu okumanın etkileyici bir yorumunu sunuyordu. " platon'un "ask" kavramini augustinus'un "istenç", aziz paulus'un "yardimseverlik", aristoteles, stoacilar ve cicero'nun da "dostluk" üzerine düsünceleriyle harmanlayip "de amore" (ask üzerine), adli yapıtını yazdı. daha sonra mektuplarindan birinde adini koyacagi bu kavram, onun araciligiyla rönesans avrupasi'nin düsünsel hayatinda dolasima girip; zengin felsefi anlamlarla donanarak çikti.
  ve o hızla günümüze ulaştı ve olan el ele tutusmasi bile yasaklanan genç insanlara oldu.
  
  böylece gözümde bir insanlık düşmanıdır
• bu adamdır işte rönesansı başlatan olayların en büyük şahidi. cosimo de medici, ne emrettiyse yapmış, sadık bir hizmetkardır kendisi. ancak rönesansı başlatan, eski yunan kültürünün yeniden doğması, eski eserlerin latinceye çevrilmesi, resim, heykel ve felsefe gibi skolastik düşüncenin egemenliğinde yitip gitmiş kavramların yeniden ortaya çıkması için medici ailesinin çabaları aslında oldukça mistik isteklere dayanıyor. cosimo medici, hermes'in yazdığı söylenen ve içindeki kelamı anlayabilenin ölümsüz olacağı iddia edilen kitabı arayıp duruyordu. sonunda kitabın sayısız cildinden sadece 5 tanesini balkanlarda bulabildi. bu kitaplar derhal floransa'ya getirildi ve marsilio ficino tarafından latinceye çevrildi. ancak bu kitapların içeriği de, döneme fazlasıyla yakın olduğu için, kitapların hermes tarafından yazılmadığı oldukça aşikarken bile, çeşitli kaynakların birleşimi olan bir eser olduğu da açıktır. bu kitap corpus hermeticum adıyla anıldı. işte bu kitap çevrildikten sonra plotinus, iamblicus gibi neoplatonist düşünürlerin eserleri yeniden gündeme getirildi ve rönesans, neoplatonizmin gücüyle ortaya çıktı. rönesansı başlatan şey elbette sadece bu değildi. almanya'da ve ingiltere'de edebiyat, resim ve felsefe alanında yavaş yavaş başlayan skolastik felsefe karşıtı eylemlerin öncülüğünü böyle kitapları çevirerek, sanatçılara destek vererek ve kiliseden koruyarak medici ailesi yapmıştır.
  
  astrolojiye fazlasıyla meraklı olan ficino, yaptığı çeviriler dışında simya ile de baya haşır neşir olmuş bir kimsedir. efendisi ölümsüzlüğü kitaplarda ararken kendisi yıldızlarda aramıştır. ancak bu durum da kilisenin gözünden kaçmamış kendisi dine karşı çıkmak suçuyla suçlanıvermiştir. burç yorumu yapanı zaten hemen içeri alıyorlarmış o dönemde. ancak çok acaiptir, ruhun ölümsüzlüğüyle ilgili yazdıkları nedeniyle de ölümünden kısa bir süre sonra kilise, ficino'nun bu düşüncelerini bir dogma olarak ilan etmiştir. ruh ölümsüzdür karşı çıkanı yakarız demişler adamlar. önce dava et, sonra işine gelen düşünceleri al dogma yap. ilahi kilise.
• ruhun ölümsüzlüğü üzerine kendince kanıtlar sunmuştur ve insanın evrenin merkezinde olduğunu savunmuş, insan yaşamını da ruhun tanrı'ya doğru bir yükselişi olarak yorumlamıştır.
• insanın değersiz ve günahkar olduğunu vurgulayan ortaçağ anlayışıyla, tam karşıt görüşte olan rönesans hümanizminin, en önemli kişilerinden biri ficino'ydu.
  şöyle seslenmişti: '' kendini tanı, ey insan kılığındaki tanrısal soy!''
• kandıranların itelediği, kananların afiyetle yediği şekilde rönesansın öncülerinden olarak görülen büyücülerden biri. bunlara şimdilerde bilim adamı diyorlar : )
  kendisi mediciler'in toskana'da binlerce villasından birinde ölmüş.
  italya'da medici ailesi ağadır, pokunun üstüne pok yohtır.
  bunların atası hermes, thoth, mercury' dir.
• "cusa'lı nicholas herkese karşı dinsel hoşgörüden yanaydı; ficino'nun^* öğretisine göre sevgi tüm yaratıkların temel gücüydü; erasmus karşılıklı anlayış ve kilise'nin demokratikleştirilmesini istiyordu; kilise yasalarına başkaldıran thomas more evrensellik ve insanca dayanışma ilkeleri uğruna öldü; nicholas ve erasmus'un çizgisini sürdüren postel^* de evrensel barış ve dünya birliğinden söz ediyordu; pico della mirandola'yı izleyen siculo da büyük bir coşkuyla insanın onurunu, akıl ve erdemini, kusursuzluk yetisini vurguluyordu." erich fromm - sevgi ve şiddetin kaynağı
  
  "yeniplatonculuk ve özellikle de marcilo ficino'nun, dürer'in üzerinde etkileri tartışılmaz. dürer'in ficino'da en çok önemsediği nokta, onun melankolik insanların bilinçli bir korku içinde bulunduklarını vurgulaması olmuştur." serol teber - melankoli normal bir anomali
  
  "ya senin istediğin gibi, melankolinin satürn gezegeninin etkisinde ortaya çıkmadığını göstereceğim. ya da, aristoteles'in de söylediği gibi, melankolinin tanrısal bir veri olduğunu kanıtlayacağım." ficino
• papaz, doktor, müzisyen, antik yazıtlar çevirmeni, yazar, filozof. onsuz bir rönesans düşünülemez. bu adam bir de üstüne medici ailesine kapağı atınca dehasını ortaya çıkarmıştır. medici ailesinin desteği ile platonun eserlerini çevirmekle kalmamış, üstüne platon akademisi kurmuştur. pagan felsefesini hristiyanlığa yedirmeye çalışmıştır.
• kendini tanı ey insan kılığındaki tanrısal soy. cümlesiyle rönesansın ateşini yakmıştır. ne derin ne zahmetli iş kendini tanımak ah ah..