lorentz dönüşümleri ^*

• lorentz dönüşümleri einstein'ın izafiyet teorisi baz alarak geliştirilmemiştir. tam tersi doğrudur. yani einstein lorentz dönüşümlerini kullanarak özel görelilik teorisini geliştirmiştir. bu yüzdendir ki bazı insanlar einstein'ın newton kadar büyük bir deha olmadığını ve kendi matematiksel yöntemlerini bulmadığını söylerler ki imho salakçadır.
• galileo dönüşümüne zamanın eklenmesi sonucu ortaya çıkmıştır.
• ozel izafiyet teorisinde farklı referans sistemleri arasındaki zaman ve koordinat degerlerinin arasındaki bagıntılardır..isin ilginci loretnz bu bagıntıları "einstein" ozel izafiyet yasasını ortaya atmadan once olusturmustur, bunu ogrenince insanın madem bunları once sen buldun niye ozel izafiyeti einstiendan once sen bulmadın diyesi gelir..
• dört boyulu uzaya geçtiğimizin göstergesi olan dönüşümlerdir. galileo dönüşümlerinden farkı uzay-zaman boyutunun hesaba katılmasıdır.
• (bkz: hendrik lorentz)'in referans çerçevesinden bağımsız ışık hızının nasıl gözlemleneceğini açıklama ve elektromanyetizma yasalarının simetrisini anlama girişimlerinin sonucudur. dönüşümler iki gözlemci tarafından ölçülen uzay ve zaman ölçümlerinin nasıl ilişkili olduğunu açıklar. farklı hızlarda hareket eden gözlemcilerin farklı uzunluklar, geçen zamanlar, ve hatta farklı olayların sıralamaları ölçebileceği gerçeğini yansıtır. dönüşümler lineerdir.
• galileo dönüşümlerinin aksine maxwell denklemleri ile uyumlu dönüşümlerdir.
• zamanın nasıl yavaşladığını ve uzunluğun nasıl kısaldığını cismin hızına bağlı bir referans çerçevesinde gösteren dönüşümler. einstein bütün gözlemciler için sabit bir ışık hızını kabul edip lorentz dönüşümlerini esas alarak özel görelilik kuramına varmıştır.
  
  tanrı'nın kapısını çalan bilim, carl sagan, sf:31.
• fizik'te, lorentz dönüşümü (veya dönüşümleri) adını hollandalı fizikçi hendrik lorentz'den almıştır. lorentz ve diğerlerinin referans çerçevesinden bağımsız ışık hızının nasıl gözlemleneceğini açıklama ve elektromanyetizma yasalarının simetrisini anlama girişimlerinin sonucudur. lorentz dönüşümü, özel görelilik ile uyum içerisindedir. ancak özel görelilikten daha önce ortaya atılmıştır.
  
  dönüşümler iki gözlemci tarafından ölçülen uzay ve zaman ölçümlerinin nasıl ilişkili olduğunu açıklar. farklı hızlarda hareket eden gözlemcilerin farklı uzunluklar, geçen zamanlar, ve hatta farklı olayların sıralamaları ölçebileceği gerçeğini yansıtır. mutlak uzay ve mutlak zaman varsayımında bulunan newton fiziğinin galile dönüşümünün (bkz: galile değişmezliği) yerini alır. galile dönüşümü sadece ışık hızından çok daha küçük, göreli hızlarda iyi bir yaklaşımdır.
  
  lorentz dönüşümü bir lineer dönüşümdür. bu uzayda bir dönme içerebilir, dönmesiz bir lorentz dönüşümü lorentz artışı olarak adlandırılır.
  
  minkovski uzayı'nda, lorentz dönüşümleri herhangi iki olay arasında uzay aralığını korumaktadır. bunun kökeni de sabit kalan uzay-zamanda sadece olay dönüşümlerini tanımlamak, böylece hiperbolik dönme olarak kabul edilebilir bir minkovski uzayı elde edilir ve ayrıca bu dönüşümlerin çevirilerinin daha genel kümesi poincaré grubu olarak da bilinir.
• lorentz dönüşümleri incelenmeden önce michelson-morley deneyinin sonuçlarına bakmak gerekmektedir. o dönemde eter deneyleri ya da eter teorileri olarak ortaya konulan düşüncelerin temelinde galilei referans sistemi içerisinde; yani bir galilei sisteminden diğerine geçiş esnasında değişkenlerin dönüşümler yardımıyla bulunmasına rağmen aynı mekanik kurallar elektromagnetizma için işlememektedir.
  
  bunun üzerine evrensel esir kavramı ortaya atılmıştır. evrensel esir, içinde ışık dalgalarının oluştuğu farzedilen bir mutlak ortamdır ve evreni kaplamaktadır. michelson-morley deneyinden sonra, lorentz vefitzgerald esir rüzgarının maddeyi esir rüzgarı doğrultusunda sıkıştırdığını ileri sürmüşlerdir. bunun akabinde dx1=dx . lorentz faktörü denklemi ortaya konulmuştur.
  
  dx1= basitçe bir sonraki konum
  dx= mevcut konum
  (bkz: lorentz faktörü)
  
  bunun takip eden süreçte lorentz bu çıkarımlarını dönüşümleri evirmiştir. dönüşümler kabaca `t1=(t-(x/c).(v/c))/ lorentz faktörü` şeklindedir. burada;
  
  t1= yerel zaman
  t= mutlak zaman
  x= mesafe
  v= cismin hızı
  c= ışık hızı (neredeyse 3x10^8)
  lorentz faktörü= `[(1- v^2/c^2)]^1/2`
  
  bu dönüşüme baktığınızda normal hızlarda hareketli bir cisim için- araba, tren vesair- lorentz faktörü v^2/c^2 ifadesi sebebiyle 1'e yaklaşmaktadır. dönüşümün payında bulunan v/c ifadesi de 0'a yaklaşmaktadır. bu minvalde pay kısmının yaklaşık t ve payda kısmının da yaklaşık 1 olduğunu elde ederiz; bu sebeple mutlak zaman ve yerel zaman arasında fark yoktur ya da çok çok çok küçük farklar elde ederiz.
  
  özetleyecek olursak; bu dönüşüm bahsettiğim normal hızlardaki hareketimizde veya gözlenen nesnenin hareketinde zaman bükülmesinin çok mümkün olmadığını göstermektedir. bu da özel görelilik(sınırlı bağıllık) için gayet makul ve muktedir bir sebeptir.
  
  düşük ihtimal olan ışık hızındaki seyahatimiz için v/c oranı 1'e yaklaşır; v^2/c^2 oranı ise 1'e yaklaştığı için lorentz faktörü 0'a yaklaşır. bu da zamanın ışık hızına yaklaşmamız durumunda büküldüğünü bizatihi gösterir.
  
  tüm bunlardan hareketle sınırlı bağıllık einstein tarafından ortaya konulmuştur.
  
  biraz daha temel edinmek veya ileri okuma niyetindeyseniz;
  
  (bkz: zeeman efekti)
  (bkz: hamilton mekaniği)
  (bkz: henri poincare)
• klasik mekaniğin babasi isaac newton'u gümleten modern fiziğin babası albert einstein'ın ışık hızının toplanamayacağını ortaya koymasıyla (özel ve genel görelelik yasaları) galileo'dan newton'a süregelen hızlarını toplanması yasası da gümledi. yani, iki ışık hızıyla birbirine ters yönde hareket eden iki cismin hızının iki ışık hızı olması gerekirken bir ışık hızı olması gibi. zaten daha önceden maxwell ve hertz denklemlerle bunu ortaya koysa da masaya kaldırıp vuran einstein olup, lorentz de denklemleriyle bunu ispatlamıştır. einstein, lorentz'in dönüşümlerine izahat getirmiştir. olay kısaca; esasında bütün cisimler tek bir hıza sahiptir ve bu hız zaman ve boyutlar arasında paylaşılır ve bir noktadan sonra zaman ve boyutlar tümleşir. cismin uzay içinde hızı arttıkça zamanı da kısalır. zaman akmaz yani, hız artar ve zaman yavaşlar. bu nedenle bir an'ı bir ömür gibi yaşayabilirsin, bu nedenle ahiret ve allah'ın vaadettikleri, kutsal metinler doğruya çıkıyor. farklı boyutlarda farklı hızlarda farklı zamanlar... muazzam...
  
  ışık hızında hareket etseydik eğer, zaman kavramına sahip olmayacaktık ki bu da sonsuzluk demek. boyutlar ve boyutlar içinde yaşayan varlıklar da mümkün. melekler, şeytanlar ve cinler, hepsini mümkün kılan muazzam bir açıklama. ışık içinde herşey donduğundan, her şey bir anda da olup biter, bütün zaman bir anda akıp gidebilir yani bu da "ol der ve olur"'un ispatı.
  
  bu adamlar muazzam insanlarmış, keşke bizim içimizden çıksalardı belki altın çağı hiç kaybetmezdik. farklı inanıştan, görüşten, milletten olsak da tüm bilim insanları muazzam saygıyı hak eder ve bu saygı gösterilmeli.