• türk denizcisi. azepler reisi. d: gelibolu-? ö: rodos önleri-1523.
    gençliğini korsanlıkla ve deniz savaşlarında geçirmiş ve 1494 yılında osmanlı devletinin resmî olarak hizmetine girmiş.
    kemal reis gırnata’da beni ahmer hükümdarlarının sonuncusu olan mevlâ hasan’ın
    osmanlı devletinden imdat istemesi üzerine donanma ile ispanya sularına gitmiş, gövde gösterileri ve vurgunlar yaparak korku salmıştı.

    bu sırada kristof kolomb’un amerika’dan dönen gemilerini ve tayfalarını üçüncü dönüşlerinde esir etmiştir. bunun kanıtı amerika keşfine üç defa iştirak etmiş portekizli bir kölesi bulunması ve kristof kolomb’un el yazması haritalarını da ele geçirmiş olması olarak gösterilir.
    sonraları pirî reis'in, amerika haritasını yaparken bu haritalardan yararlandığı belirtiliyor.
    pirî reis, kemâl reis’in kardeşinin oğludur.
    kemal reis, ikinci bayezid zamanındaki inebahtı, modon seferlerinde ve mora sahillerini venediklilerden alınması sırasında büyük yararlıklar göstermiştir.
  • kendi gemisinde ölme şerefine ulaşan türk denizci.
  • ilk kez gemilerde top kullanılan sapienza savaşı'nın (1499) muzaffer komutanı.
  • dünya denizcilik tarihine geçmiş büyük türk denizcisi. italyan tarih yazarı marino sanuto (1466 – 1533) barbaros’tan ziyade kemal reis’ten bahsetmiştir.
  • piri reis'in amcası olan türk denizci.

    kemal reis 1451'de doğdu. 1494'te ikinci bayezit'in davetiyle osmanlı donanmasına katılmadan önceki dönemde, emri altındaki gemilerle hristiyan korsanlarla çarpıştı ve avrupa sahillerine akınlar yaptı. rodos şövalyeleri ile mücadele etti, gemiler ve birçok esir ele geçirdi. 1499 sapienza deniz muharebesi'nde kumandanlık yaptı ve zaferde önemli pay sahibi oldu. 1500 modon deniz muharebesi'nde venedik donanmasını yenilgiye uğrattı. 1504'te yine rodos şövalyeleriyle mücadele etti ve rodos'a çıkarma yaptı. 1505'te komutasındaki donanmayla ispanya'ya sefer düzenledi ve bir grup yahudi ile müslümanı kurtararak osmanlı topraklarına getirdi.

    kemal reis 1511'de şiddetli fırtına nedeniyle gemisinin batması sonucu hayatını kaybetti.
  • ispanya tarihini okurken denk geldiğim büyük türk denizcisi. piri reis’in amcası.

    gırnata’nın düşmesinden on yıl sonra 1502’de de bu defa şehirde kalmış olan müslümanlar ıı. bayezid’e elçi gönderdiler. elçi padişaha, endülüs müslümanlarının mâruz kaldıkları dinî baskıları ve bu baskılar karşısındaki çaresizliklerini dile getiren bir de kaside sunmuştu. bunun üzerine ıı. bayezid meşhur denizci kemal reis kumandasında bir donanmayı akdeniz’e gönderdi. kemal reis ispanya kıyılarını vurduktan sonra bir grup endülüs müslümanını kurtararak kuzey afrika’ya ve istanbul’a taşınmalarını sağladı.

    aslen gelibolulu’dur (ibn kemal, vııı, 145); bazı kaynaklarda karaburunlu olduğu ileri sürülür. kitâb-ı bahriye müellifi pîrî reis’in amcasıdır. ilk olarak 874’te (1470) vezîriâzam mahmud paşa ile birlikte bir azap neferi olarak eğriboz seferine katıldığı, adanın fethinden sonra buraya yerleştiği ve azaplar reisliğine getirildiği, ardından donattığı bir kalyata ile venedik gemilerine, venedik’e ait kale ve sahillere karşı akınlarda bulunarak korsanlığa başladığı belirtilir. 879 (1475) tarihli gelibolu tahrir defteri’nde yer alan osmanlı donanma mevcuduna ait bir listede (istanbul belediyesi atatürk kitaplığı, muallim cevdet, nr. o. 75, s. 47) 8 akçe yevmiyeli bir kadırga reisi olarak adına rastlanan reis kemal ile aynı kişi olması ihtimali büyüktür.

    ispanya’da katliama uğrayan endülüs müslümanlarının yardım isteklerine karşılık olmak üzere osmanlı devleti hizmetine çağrılan kemal reis ve beraberindeki denizciler, ıı. bayezid’in hazırlattığı filo ve mühimmatla birlikte 892’de (1487) güneybatı ispanya’yı vurmakla görevlendirildi. kemal reis, ispanya kıyılarına düzenlediği akınlar sırasında bir ispanyol donanmasını yenilgiye uğratarak mâleka’yı yağmaladı. kuzey afrika’daki cerbe, bicâye ve bûne’yi üs edindi ve batı akdeniz’de başarılı akınlarda bulundu. 897’de (1492) fransa sahillerini ve balear adalarını vurduktan sonra malta’ya düzenlediği baskın sonunda aldığı ganimet ve esirlerle gelibolu’ya gelerek hediyelerini kapudan sinan bey vasıtasıyla padişaha sundu. bunun üzerine kendisine ihsanda bulunuldu ve 50 akçe yevmiye ile maaşa bağlandı (âlî mustafa efendi, s. 855). kemal reis’in akdeniz’deki akınları, cem sultan’ın vefatının ardından venedik’e karşı esaslı bir şekilde hazırlık yapmak amacında olan ıı. bayezid’in onu osmanlı donanmasını büyütmek amacıyla istanbul’a davet ettiği 901 (1495) yılına kadar sürdü. pek çok hediye ile istanbul’a gelen kemal reis, ıı. bayezid tarafından kabul edilerek kendisine maaş bağlandı. sinop’ta burak reis ile birlikte o dönemin en büyük savaş gemisi tipi olan yeni bir gökenin inşası ile görevlendirildi (ba, mad, nr. 23051, s. 4). 901’de (1495) donanma ile birlikte denize açılarak her tarafa korku saldı (ibn kemal, vııı, 146-147). 903’te (1498) anadolu’daki haremeyn vakıflarının gelirlerini karayolu güvenli olmadığı için denizyolu ile iskenderiye’ye götürdü. dönüş sırasında osmanlı kaynaklarında santurluoğlu adıyla anılan rodos şövalyelerinden nicolas centurione ile giriştiği çatışmayı kazandığı gibi onu yakalayarak beş gemi ve yüzlerce esirle birlikte istanbul’a getirip padişaha takdim etti (a.g.e., vııı, 169-170; âşıkpaşazâde, s. 250-251).

    inebahtı kuşatması sırasında (905/1499) kemal reis ile burak reis iki büyük gökenin kapudanı olarak zikredilir. kemal reis’in bu kuşatmadaki vazifesi, anavarin’e (navarin) venedik’in denizyolu ile yapacağı yardımı önlemek ve kaleyi karadan muhasara etmiş olan rumeli beylerbeyi mustafa paşa’ya yardımcı olmaktı. sapienza (bradona, sonraları burak reis) adası yakınında meydana gelen savaşta venedikliler kemal reis’in gemisi sanarak burak reis’in gökesine saldırınca burak reis, kendi hayatını ve gemisini kaybetme uğruna venedik gemilerini ateşe vererek (19 zilhicce 904 / 28 temmuz 1499) kemal reis’in deniz savaşını kazanmasını sağladı. kemal reis bundan bir ay sonra meydana gelen holomiç, çamlıca ve inebahtı boğazı’ndaki deniz savaşlarında da venedikliler’e karşı zafer kazandı. 21 muharrem 905’te (28 ağustos 1499) inebahtı’nın teslim olmasından sonra ertesi yıl modon, koron ve anavarin’in fethinde de önemli rol oynadı. ancak venedik’in anavarin’i geri alması üzerine kemal reis, yirmi iki gemiden oluşan filosuyla 906’da (1501) başarılı bir harekât gerçekleştirip anavarin’in yeniden fethine yardımcı oldu (ibn kemal, vııı, 212-214). ganimet olarak sekiz venedik gemisini zapteden kemal reis’in önce güz mevsimine kadar burada kalması düşünüldüyse de daha sonra maiyetindeki gemilerle venedikliler’den ele geçirilen bir kadırgayı da alarak istanbul’a gelmesi istendi (ıı. bayezid dönemine ait 906/1501 tarihli ahkâm defteri, s. 39). yararlıklarından ötürü kendisine ıı. bayezid tarafından 3000 akçe ve bir hil‘at verildi, maaşına 5 akçe ilâve yapıldı (pîrî reis, ıı, 660).

    kemal reis, 1502’de osmanlı-venedik barışının sağlanmasındaki rolünden 1510’da ölümüne kadar geçen sürede ege’deki ticaretin güvenliğini sağlamak ve fevkalâde elçi olarak memlük devleti’ne gitmek gibi görevler üstlendi. rodos’ta esir iken sultan korkut’a bir mektup gönderen ebû bekir dârânî, kemal reis’ten çok korkan rodos şövalyeleri üzerine beş kadırga ve beş silureden (küçük savaş gemisi) oluşan bir filo gönderilerek adadaki müslüman esirlerin kurtarılmasını istemiş, 1504’te kemal reis rodos’a gönderilmişse de bir sonuç elde edilememiştir (uzunçarşılı, xvııı/71 [1954], s. 352-353). 5 zilkade 909’da (20 nisan 1504) kendisine in‘âm olarak 5000 akçe ve bir hil‘at verilmişti (barkan, xııı [1979], s. 367). trablusgarp emîrinin yardım isteği üzerine 910’da (1505) akdeniz’e açılan kemal reis, ertesi yıl da ispanya’ya karşı kuzey afrika’yı ve endülüs müslümanlarını korumaya çalıştı ve ispanya sahillerine akınlar düzenledi.

    kızıldeniz’de ve hint okyanusu’nda faaliyetlerini arttıran portekizliler’e karşı kullanılmak amacıyla memlükler’e yardım için gönderilen asker, mühimmat ve top yüklü filoyu kumanda ederek mısır’a götüren kemal reis aynı zamanda elçilik görevini de üstlendi. 1507’de kahire’ye gelip beraberinde getirdiği elli top, süveyş’te donanma inşa edecek ustaları ve top dökümü için gerekli olan bakırı teslim etti. burada büyük ilgi gördü ve sarayda onuruna verilen toplantıya katıldı. bu görevini tamamlayıp istanbul’a dönen kemal reis’e 6 rebîülevvel 913’te (16 temmuz 1507) 10.000 akçe in‘âm verildi ve bir hil‘at giydirildi (ruznâmçe defteri, s. 224). daha sonraki yıllarda da benzer şekilde in‘âmlarda bulunulduğu hazine rûznâmçe defterlerindeki kayıtlardan anlaşılmaktadır. meselâ 19 ramazan 913’te (22 ocak 1508), 13 rebîülâhir 915’te (31 temmuz 1509) ve 29 rebîülâhir 916’da (5 ağustos 1510) 5000 akçe ve bir hil‘at verilmişti (a.g.e., s. 250, 338, 394).

    916’da (1510) istanbul’da bulunan memlük elçisine refakat etmek ve aynı zamanda memlükler’e yardım götürmek üzere ikinci büyük filonun da kumandası kemal reis’e verildi. iskenderiye’ye doğru yola çıkan yardım filosu sekizi kadırga olmak üzere yirmi beş-otuz beş gemiden ibaretti. kemal reis, yol hazırlıkları yaparken 17 cemâziyelâhir 916’da (21 eylül 1510) 10.000 akçe ve bir hil‘at ile taltif edilmişti (a.g.e., s. 400) ve bu sırada 100 akçe yevmiye almaktaydı. fakat 916 recebinde (ekim 1510) yardım filosu bir fırtınaya yakalandı, diğer bazı gemilerle birlikte kendi gemisinin de batması sonucu hayatını kaybetti. onun osmanlı donanmasına getirdiği en önemli yenilik gemileri uzun menzilli toplarla donatması olmuştur.

    kaynak: türk islam ansiklopedisi
  • limnos isimli yunan gemisine uçan tekme ile girmiş..
    adına kurban kemal reis...
  • gemimizin son durumu hiç iç açıcı değil , söylenenler gibi görünmüyor
hesabın var mı? giriş yap