karlsbad

• (bkz: karlovy vary)
• (bkz: carlsbad)
• karlovy varynin eski adı.
• almanca'da karlovy vary
• karlsbad (ing.carlsbad) birinci dünya savaşından sonra parçalanan avusturya macaristan imparatorluğu (1867-1918) sınırlarındaki kaplıcaları ile ünlü turistik kent. kent şu an çek cumhuriyeti'nin bohemya bölgesinde bulunuyor ve şimdiki adı karlovy vary.
  
  36. ve son sultan –ki o dönemin veliahd’ı- vahideddin (vı.mehmed ) ile birlikte yaptığı almanya,alsas,balkanlar gezisi sonrası, istanbula vardığı anda fenalaşan gazi mustafa kemal atatürk’ün bir ay kadar istanbulda iyileşmeye çalışıp, doktorların bir türlü doğru düzgün bir tedavi uygulayamaması ve tanı koyamaması sonucu tedavi görmek için 05.07.1918 tarihinde gittiği kent.
  
  tanı dönemin yaygın ve ölümcül hastalığı olan ispanyol nezlesidir.
  
  gazi’nin tedavi olduğu sırada meşrutiyet padişahı mehmet reşat ölmüş tahta vahideddin çıkmıştır.gazi ne ölen padişaha üzüldüğünü nede o dönem araları yakın olan vahideddin’in tahta çıkmasına sevindiğini, fakat sadece istanbulda olamamanın verdiği bir durgunluk yaşadığını kaydetmiştir. (falih rıfkı atay, mustafa kemalin ağzından vahdettin s.47)
  
  bu kent şu an almanyanın baden württemberg eyaletinde bulunan karlsbad(baden) değildir. karıştırılmasın.
  
  (bkz: m. kemal atatürk'ün karlsbad hatıraları)
  (bkz: falih rıfkı atay
  (bkz: karlsbad(baden)
• "karlsbad'daki baş ağrıları^* prag'dakilerden az değildi. cephede bulunmak daha iyi olurdu. bugün musil^*- hatırlıyor musun onu?- beni ziyaret etti, piyade üsteğmen, hasta ama yine de iyi durumda." franz kafka - briefe an felice
  
  "karlsbad oldukça hoş bir yer, fakat marienbad akıl sır ermeyecek^* kadar güzel. en şişmanların aynı zamanda en akıllı kişiler olduğunu söyleyen içgüdülerime çok daha önceden kulak vermeliymişim meğer. cılızlaşmak kaplıca düşkünlüğüne gerek kalmadan her yerde mümkün zira, ama böylesine güzel ormanlarda dolaşabileceğin bir tek yer burası." agy
• (bkz: karlsbad'da geçen günlerim)
• günümüzde çek cumhuriyeti sınırları içerisinde yer alan, kaplıcalarıyla meşhur olan karlovy vary'nin eski ve almanca olan ismidir.
  
  bölgedeki sıcak suların bizzat kutsal roma imparatoru iv. karl tarafından keşfedildiği ve bunun üzerine 14. yüzyıldan itibaren bu bölgeye yerleşimin başladığı bilinmektedir. bu yerleşim yerinin iyice ünlenmesi ise 18. yüzyılda bilim insanlarının yöredeki sıcak suları inceleyip, bu sular üzerine yayınlar yapmasıyla gerçekleşmiştir. bu yayınlardan sonra pek çok ülkeden insan tedavi amacıyla karlsbad'a akın etmeye başlamıştır. böylelikle bu şehir zaman içinde avrupa'nın en meşhur sağlık merkezi oluvermiştir.
  
  karlsbad, bittabi pek çok ünlü ismin de uğrak noktası olmuştur. örneğin; karl marx burayı üç kez ziyaret etmiş, hatta onun anısına kente bir heykeli yapılmış: link. aynı şekilde ludwig van beethoven'ın ziyareti anısına da bir heykel yapılmıştır: link. ayrıca tolstoy, kült romanı anna karenina'da karlsbad'a önemli yer ayırmıştır. karlsbad'ı ziyaret eden bir önemli isim ise mustafa kemal atatürk'tür. mirliva mustafa kemal, 1918 yazında tedavi amacıyla bu şehre gitmiştir. yaklaşık bir ay kaldığı bu şehirde de bir günlük tutmuştur. tuttuğu bu günlük, yıllar sonra ülkemizin ilk kadın tarih profesörü olan afet inan tarafından derlenip, kitap haline getirilmiştir.
  (bkz: m. kemal atatürk'ün karlsbad hatıraları)
  (bkz: karlsbad'da geçen günlerim)
  
  son olarak, paşa'nın günlüğünde yer alan komik bir anısını bu başlığa bırakmak isterim. (not: metnin günümüz türkçesine uyması için naçizane ufak tefek dokunuşlar yaptım)
  
  “4 temmuz 1918 perşembe
  program gereğince sabah saat 7'de marksbrun önünde kadehimi içiyorum. kadehi yarıladıktan sonra da yudum yudum hem içiyor hem de mühlbrun'a doğru yürüyorum. yağmur yağdığı için açık olan şemsiyemle başımı muhafaza ediyorum fakat paltomu ıslanmaktan koruyamıyorum. muşambamı şevki'ye vermiştim. o da arkamdan geliyordu. yağmur dindi, adımlarımı sıklaştırdım. hızlı hızlı adeta asker yürüyüşüyle yürüyordum. herkesin durup bana baktığını ve gülmekte olduklarını gördüm. yürümeye devam etmekle beraber etrafıma, geriye bakınıyordum. bir de ne göreyim. benim şevki, hemen bir-iki adım mesafe ile bana ayak uydurmuş, yere kadar uzanan benim muşambamın içinde kendinden geçmiş, kollarını sallayarak beni takip ediyor. talimhane meydanında acemi askerlerin yürüyüş talimi esnasındaki hareketlerinden biri... ben de gülmeye başladım... -ne yapıyorsun? dedim. -hiç efendim, dedi...” :)
  
  paşa'nın karlsbad'da çektirdiği hatıra fotoğrafları için: görsel 1 - görsel 2