karankı ^*

• muğla yöresinde karanlık demektir. elbette garankı şeklinde söylenir.
• fethiye'de de karanlık anlamında kullanılır. garankı deyişi bizim de kaba ifademizde mevcuttur.
  
  (bkz: karangu), karang
  (bkz: ay karankı), ay aydınlık
  (bkz: karantı)
  (bkz: kara/@ibisile)
  (bkz: yaruk/@ibisile)
  (bkz: dikotomi/@ay hatun)
• (bkz: kerrang)
• divanü lugati’t-türk’teki anlamı karanlık.
  
  “aslında bu, çin kültüründe de olan ying ve yang ilkesinin (gök ata ve yer ana, yer karanlık yani karang; gök ise aydınlık yani yaruk) türk kültürüne özgü bir ifadesidir.”
  (bkz: dikotomi/@ay hatun)
  
  “aydınlığı-karanlığı (yaruk-karank), geceyi-gündüzü vs kısacası evrendeki zıtlıkları sembolize ettiği için temsil ettiği değerleri bir çeşit çinlilerin yin yang öğretisine de benzetebiliriz aslında.
  işte bu çift başlı kartalın bizim dev ikiz kuşlar toğrul ve konrul'un birbirine kaynaşmış ve tek varlık haline gelmiş hali olduğu da pek çok bilim adamı tarafından dile getirilir.”
  (bkz: türk mitolojisinde kuşlar/@ay hatun)
  
  “yaruk ilkesinin gökten sonraki başlıca temsilcisi güneşti. karang ilkesinin yer su'dan sonra başlıca temsilcisi aydı.”
  (emel esin - türk kozmolojisine giriş)
  
  “gök, türkçede yaruk (ışık/parlak) ve çincede yang denen ilkenin en yüce yerini oluşturuyor, yir sub ise (yeryüzü ve orada akan sular) çincede yin (karanlık, gölge) ve türkçede kararıg denen ilkenin en yüce yeri sayılıyordu.
  
  kararıg ilkesinin en üst noktası ise yer sularının dibinde, türkçede tağdın (dağ yönü) denen kuzey yönünde, gece ve kış mevsiminde, su unsurunda, kara renkte, çift sayılarda, ikinci
  derece şahıslarda ve dişillik kavramında tezahür ettiği düşünülürdü. kararıg ilkesinin astrolojik simgeleri ay ve türkçede kara yılan, çincede kaplumbağa ve yılan adını taşıyan takımyıldızdı. doğu ve batının da benzer simgeleri, bu yönlerin ifade ettiği karma yaruk-kararıg ilkelere uygundu.”
  (emel esin - türk sanatında ikonografik motifler)