karakol cemiyeti

• ekim 1918'de kara kemal ve kara vasıf tarafından kurulan bu gizli direniş örgütü milli mücadele döneminin ilk haberalma teşkilatıdır. grup daha sonra , mart 1920'de, kara kemal'in ve dolayısıyla örgütün atatürk'ün kontrolünden çıkmasıyla, heyet i temsiliye'nin kararıyla dağıtıldı.
  örgüt özellikle ingiliz muhipleri cemiyeti'nin planlarının anadolu direnişine gönderilmesi , istanbul'dan anadoluya silah ve subay kaçırılması gibi yararlılıklar gösterdi. cemiyetin dağıtılmasının esas sebebinin bolşeviklere yaklaşması olduğu bilinmektedir.
• eski ittihatçıların ittihatçı ruhu ve kafasıyla kurduğu bu örgüt, kurtuluş savaşında istanbuldan anadoluya silah ve adam kaçırma konusunda üstün başarılar göstermekle bilikte, bir noktadan sonra enver paşanın kontrolüne girmiştir. söz konusu dönemde enver paşa sovyetlerle yakın ilişkiler içindedir ve bu ilişkilere dayanarak anadoludaki mücadelenin başına geçmek istemektedir. doğal olarak, mustafa kemal ve kemalistler bu ilişki ağının milli mücadeleye zarar vereceğini düşünmüş vekarakol cemiyetiyle ilşkilerini gevşetmişlerdir.
• nutuk'tan..
  
  "...
  
  biz erzurum'da kongre kararlarının her tarafça anlaşılmasını ve topyekûn uygulanmasını sağlayıcı tedbirleri almaya çalışırken, bize karakol cemiyetinin teşkilât-ı umumiye nizamnamesi , ve karakol cemiyetinin vezaif-i umumiye talimatnamesi diye basılı bir takım kâğıtların, bütün orduya, komutan,subay, herkese dağıtıldığı bildirildi.
  bu yönetmeliği okuyan bana en yakın komutanlar bile, bu teşebbüsün benden geldiğini sanarak, birçok şüphe ve kararsızlıklara düşmüşler. benim bir yandan kongrelerle açıkça ortak millî faaliyetlerde bulunurken, bir yandan da esrarengiz ve korkunç bir komite kurmaya çalıştığım zannına kapılmışlar. gerçi, bu örgütün ve teşebbüslerin elebaşıları istanbul'da bulunuyorlarmış; fakat, teşebbüslerini benim ad ve hesabıma yapmakta imişler.
  
  karakol cemiyeti'nin genel kuruluş tüzüğü'ne göre, genel merkez üyeleri, sayıları, toplantı yer ve toplanış şekilleri, seçim usulleri ve görevlendirilmeleri kesinlikle gizli tutulur.
  
  bir de, en ufak bir sırrı açığa vuran, karakol cemiyeti'ne bir tehlike getiren, hattâ tehlikeye yol açabilecek bir şüphe uyandıran kimseler derhal idam edilir.
  
  genel görev yönetmeliği'nde de bir "millî ordu'dan" söz ediliyor ve "bu ordunun başkomutanı, büyük kurmay hey'eti, ordu, kolordu ve tümen komutanları ile kurmayları seçilmiş ve tayin edilmiş olup gizli tutulur. bunlar görevlerini gizli olarak yaparlar" açıklaması okunur.
  
  efendiler, derhal komutanları uyararak, bu tüzük ve yönetmelik hükümlerini asla uygulamamaları gerektiğini ve bu teşebbüsün kaynağını araştırmakta olduğumu bildirdim.
  
  ..."
• programı:
  
  1. saadet-i beşeriyeyi te'min, istiklal ve hukuk-u milliyeyi istihsal ve tamami-i vatanı müdafaaya çalışan bir cemiyet vardır. ismi "karakol"dur.
  
  2."karakol"un maksadı milletlere hürriyet ve hukuku-u tabiiye ve serbesti-i inkişafını temin ettirmek ve akaid-i vicdaniye ve menafi-i hukuk-u vataniyyeye muhalif her nevi istibdadı kırmak esası dairesinde çalışan bütün hükümat ve cemaat ile birlikte çalışmaktır.
  
  3. "karakol" kuvvetini, insaniyet aleminin en necibi bulunan sulhperver heyetlerin ve umum sosyalist ve amele gruplarının müzaheret-i beynelmileliyesinden ve türk, müslüman aleminin yüreğinden ve maksadını kabul eden her ferd ve cemiyetin muavenetinden alır.
  
  4. "karakol"un dahildeiki faaliyeti: vahdet-i milliye ve mülkiyeyi, hürriyet ve hukuk-ı tabiiyeyi teşebbüsat-ı meşrua-i sakitane ile te'mine ma'tuf ve maksur olup şu kadar ki her hürriyeti boğan, her hakkı ezen ve yalnız kuvvet ve menfaat önünde secde eden müstebidlere karşı indeliztırar silah-ı ihtilale sarılacak ve kırılmaz bir azim ile yumruğunu sallayacak, hür ölecek fakat esir ve zelil yaşamayacaktır.
  "karakol", bu maksad-ı mukaddesenin elde edilmesi uğrunda dökülecek kanlar, sönecek ocakların maddi ve manevi mesuliyet-i azimesinin, kendilerini kadretullah fevkinde nazım-ı cihan addeden mütecaviz zebunkeşlere aid olduğunu ilan eyler.
  
  5. "karakol"un hariçdeki faaliyeti, ikinci maddede mezkur desatir-i insaniyeye imtisal ve tevfik-i hareket eden bilcümle kuvay-ı hariciye ile teşrik-i mesaiyi istihdaf ederek teşekkülat-ı mevcudeye müzaheret eyler ve onlardan da mütekabilen yardım bekler.
• istanbulun işgali sırasında (1918-1923) oluşturulmuş yeraltı örgütünün adı. anadoluya silah kaçırılması operasyonlarını organize etmiştir. ittihatçılar tarafından oluşturulmuş ve mustafa kemal'in direnişin kontrolünü eline tamamen almasından sonra küçülüp yok olmuştur.
• talat paşa tarafından istanbuldan ayrılmadan önce kurulması yönünde direktif verilmiştir.
• ing.; police guild.
• erik j. zürcher’e göre ulusal harekete son derece büyük katkılar yapmış ve bu hareketin en temel direklerinden biri olmuş olmasına rağmen, en çok göz ardı edilen kuruluş karakol cemiyetidir. bu cemiyet gizli bir yeraltı örgütüydü ve iki amaca hizmet ediyordu.
  
  ilki türk halkını itilaf devletlerinin ve hıristiyanların misillemelerine karşı korumak,
  
  ikincisi ise ülkenin işgal altında bulunmayan topraklarında bir direniş hareketi örgütlemek, bunun içinde anadolu’ya silah ve adam kaçırmak.
  
  halide edip adıvar ve halil kut gibi bir çok isim anadoluya bu örgütün yardımıyla kaçmıştır. zürcher’in anadolu’ya insan kaçırmakla ilgili en önemli iddiası mustafa kemal ile ilgili olanıdır. zürcher’e göre mustafa kemal’in anadolu’ya geçmesine karakol cemiyeti yardımcı olmuştur. mustafa kemal ve cemiyetin lideri kara kemal tanışıyorlardı. hatta beraber sadrazamın kaçırılmasını bile tartışmışlardır. zürcher’e göre bu derece yakın olan iki insanın birbirine yardım etmemesi gibi bir şey söz konusu olamaz.
• ileri gelenlerinin yaptığı bir toplantı ipsiz recep dizisinde canlandırılmıştır, ki bildiğim kadarıyla trt belki de türk televizyonculuk-sinemacılık tarihinde ilk defa karakol cemiyetine böylelikle yer verilmiştir.
  iyi bir atatürk filmi 2020'lerde çekilebilecek gibi görünüyor.
  
  ek: son osmanlı filminde de karakol teşkilatı adıysa sanıyla yer almış daha önce^**
• ittihat ve terakki cemiyeti'nin ileri gelenlerinin milli mücadele döneminde, özellikle istanbul'dan anadolu'ya silah kaçırmak için kurdukları gizli bir örgüttür. sivas kongresinden sonra mustafa kemal'in bilgisi dışında cemiyetin ileri gelenlerinden baha said bey'in anadolu adına hareket ettiğini söyleyerek bakü'de bolşeviklerle gizlice görüşüp anlaşma imzalaması bu derneğin kapatılmasına neden olmuştur.