• akvaryum düzenleme sanatı. japon bahçe düzenleme sanatının akvaryum hali denebilir. özelliği sakinlik ve huzur verecek şekilde düzenlenmesidir, taşlar ve kayalar önemli bir yere sahiptir. türkiye'de pek bileni yoktur bunun nedeni çeşitli pahalı balıkları bir araya koyup devasa alengirli akvaryum yaptırmanın prestij getireceğine inanmaları olabilir oysaki sanki doğanın bir parçasını olabildiğince sade ve gerçekçi bir şekilde düzenleyip onu en naif haliyle sunmak asıl güzelliktir ışıklandırmaları genelde doğala en yakın şekilde kullanılır*
    ve bu sanat kendi içinde farklı düzenleme biçimlerini barındırır. ama sanatın temeli budizmdir ona uygun şekilde düzenlemeler yapılabilir
    sadelik basitlik derken tabi iki çakıl taşı attım doğal oldu demek değil aslında o sadeliği ve gerçekliği yakalamak türlü zorluk ve zahmeti gerektirir. özellikle canlı bitkiler kullanıldığı için en iyi haline gelebilmesini beklemek sabır işidir.
    ancak bunu başardığınızda içinde olmak isteyeceğiniz çok güzel bir evren yaratmış olup, ayaklarınızı uzatıp keyifle saatlerce izlersiniz.
  • genel olarak bitkili akvaryum veya aquascaping kurulumlar ile ön plana çıkan ve yine bu tarz kurulumlar arasında çok özel bir yere sahip olan "akvaryum düzenleme" sanatıdır. japonca "kaya formasyonu" anlamına gelir ve adından da anlaşıldığı üzere çeşitli cins ve ebatlara sahip kayaların kompozisyonu ile oluşur. bu akımın öncüsü, dünyada eşi benzeri olmayan bitkili akvaryumların yaratıcısı olan "aqua design amano" şirketinin kurucusu akvarist takashi amano'dur. esasen kaynağını "japon bahçe düzenleme" sanatından alan "iwagumi tarzı" kurulumlar temel olarak kayalardan oluşan huzur verici bir sadelik ve basitlik ilkesine dayanır.
    daha açık bir ifade ile iwagumi sanatı dağlar, kayalıklar, göller, tepeler ve ovalar gibi doğal oluşumları kopyalayan antik japon ve çin bahçe ve kaya düzenlemeleri ile yakından ilgilidir. seçilen özel ebatlı ve cins kayaların titizlikle yerleştirilmesi sonucu sakinlik veren basit, cesur ve bir o kadar da estetik görünüme sahip doğal mizanpajların oluşturulması için gerekli zemin hazırlığı sağlanır. bahse konu tasarım dağ, göl, tepe ve ova gibi tamamen doğal yerlerden esinlenilmiş olduğu için burada akvaryum içerisinde yüzen balık sürüsünün tıpkı bir kuş sürüsü gibi olduğu düşünülür ve ona göre tasvir edilir. bu nedenle hayal gücü son derece önemlidir ve en nihayetinde yapılacak tasarımlar kişinin yaratılıcığı ile doğru orantılıdır.
    bu tasarım için kilit rol oynayan taş ve kayaların seçimine geçilmeden önce iwagumi için hangi tür ve tip taşların kullanılacağını bilmek gerekir. iwagumi deniz manzarası için en uygun kayalar "seiryu" taşı (seiryu stone), en popüler olan "ryuoh" taşı (ryuoh stone), "ohko"/ejderha taşı (ohko dragon stone), "fil kabuğu" taşı (elephant skin stone) ve "lav" kayası (lava rock)'dır.
    bunların dışında akvaryum içerisinde zamanla salınım yapmayan diğer değişik tür taş ve kayalar da kullanılabilir.
    tüm kayalar, aynı taş türünden olsalar bile hacim, doku, karakteristik ve doğal durumlarına bağlı olarak renk değiştirebilirler. bu olay değişen hava koşulları ve taşın bulunduğu bölgeye bağlı olarak gelişen diğer doğal unsurlardan kaynaklanır.
    örneğin, çin'in bir bölgesinde bulunan "ryuoh" taşı, esasen aynı taş olsalar bile, yine çin'in başka bir bölgesine göre biraz daha farklı özelliklere sahip olabilir.
    dolayısıyla genel görsel bütünlüğü sağlamak için taş seçimlerinin tek bir kaynaktan yapılması oluşacak şekil ve ton farklılıklarının önüne geçilmesi için alınacak en iyi önlemdir. kullanılacak taşların seçimi yapıldıktan sonra her bir kayanın gerçek renk ve dokusunu ortaya çıkartmak için sert bir kıl fırça ile ovalanması gerekir.
    tüm bu faaliyetler tamamlandıktan sonra taş veya kayaların istenilen manzaraya hizmet edebilmesi için doğru ebat, sayı, sıra ve açıda yerleştirilmeleri gerekir. her ne kadar bu konuda genel bir kural olmasa da burada görsel olarak istenilen etkiyi verebilmenin yine bazı kurallara bağlı olduğu gerçeği de akıllardan çıkartılmamalıdır.
    tasarımla ilgili ince ayrıntılara geçmeden önce iwagumi tarzına öncülük eden en önemli parçalar olan kaya veya taşların tanınması ve ona göre yerleştirilmesinin bilinmesi gerektiği unutulmamalıdır. burada her taşın bir adı vardır ve tıpkı zeminin özelliği gibi bu da bir iwagumi kuralıdır. dört başlık altında toplanır ve kurulum yapılırken isteğe göre daha küçük taşlarla desteklenebilir.
    bu taşların isim ve özelliklerine bakıldığında ilk olarak "oyaishi" gelir. bu taş, iwagumi tasarımın en önemli ve en büyük parçasıdır. tüm kompozisyon bu taşa göre şekillendirilir ve yerine göre uç kısmı akvaryum yüzeyinin dışına kadar çıkabilir.
    ikinci sırada "fukuishi" taşı gelir ve bu taş, kompozisyona göre oyaishi'nin sağına veya soluna yerleştirilebilir. kurulumun en büyük ikinci taşı olduğundan görsel istikrar ve bütünlük açısından bu taşın oyaishi ile benzer veya mümkünse aynı desen, renk ve yapıda olması gerekir.
    üçüncü olarak "soeishi" taşı gelir doğal olarak fukuishi'den küçüktür. oyaishi ve fukuishi'yi çevrelemesi ve desteklemesi için kullanılır. ayrıca bu taşın water flow yani akıntı yönünde oyaishi'yi desteklemek gibi anahtar bir görevi vardır. kompozisyon içerisinde en büyük taş olan oyaishi'ye güç katar ve daha büyük, daha sağlam görünmesi konusunda oyaishi'yi destekler.
    en son olarak "suteishi" adı verilen taş gelir ve esasen küçük ebatlara sahip olduğu için çok fazla dikkat çekmez. her ne kadar ilk kurulumda iwagumi bütünlüğünü tamamlayıcı bir rol üstleniyor olsa da, esasen burada feda edilen bir taş konumunda kalacaktır. çünkü iwagumi için vazgeçilmez olan yoğun bitkilendirme sonucu zamanla gelişen "glossostigma elatinoides" gibi zemin bitkilerinin yayılması ve gelişmesi sonucu üzeri kaplanıp gizlenmesi kaçınılmazdır. ancak görsel yönden asla bir sorun teşkil etmeyen bu olay esasen akvaryum içerisinde görsel bir zerafet ve gerçekçilik oluşturur.
    yine bu kurulum ve kompozisyon için en çok kullanılan yöntem "sanzon iwagumi style" adı verilen bir tarzdır. burada en büyük taş olan olan oyaishi orta veya ortaya yakın bir noktaya, fukuishi ve soeishi ise bunun sağına veya soluna yerleştirilir. taş veya kayaların burada oluşturduğu şekil ve dizilim budist dairesel üçlüleri ile benzeştiğinden bu adı almıştır.
    iwagumi tasarımlarında kullanılacak kaya veya taşların sayıları konusunda elbette tek sayılar üzerinden kurulum yapmak görsel açıdan daha etkili sonuçlar verecektir. oyaishi adı verilen en büyük taşın yine fotoğrafçılar tarafından da çok iyi bilinen "1/3 kuralı" veya "altın oran" ölçülerine göre yerleştirilmesi hem etkileyici hem mükemmel hem de dengeli bir görünüm sağlanması yönünden önemlidir.
    son olarak kuru veya ıslak, seçilen bitkilerin iwagumi sanatına uygun olarak ekilmesi, geliştirilmesi ve sağlıklı bir şekilde budanması gerekir. uygun kum, katı veya sıvı gübre desteği, güçlü ışık ve karbondioksit ile gelişme gösteren bitkilerin özellikle kaya veya taşların görünümünü desteklemesi yönünden önemli olduğu unutulmamalıdır. bitkilerin gelişmesi ve tabanı kaplaması elbette kolay bir iş değildir ve tecrübe ister. olası bir hata sonucunda bitkiler gelişmez ve hızla çürümeye başlar. bitkilerin akvaryum taban veya zeminini çim veya halı saha gibi kaplaması sağlanan verimliliğe göre yaklaşık sekiz hafta sürer. öte yandan yavaş büyüyen bitkiler ile kaya diplerini vurgulamak önemlidir. taş aralarına yerleştirilen bitkiler ise kurulumdaki doğallık hissini arttırır. tüm tabanı kaplamış bir bitki örtüsü nihayetinde tamamlanan kurulum için artık uygun tür balık ve canlıların eklenmesine geçilebilir.

    sonuç olarak görsel yaratıcılık, bulunabilirlik ve en nihayetinde bu tasarım için gerekli olan malzemelerin alınabilmesine olanak sağlayan ekonomik şartların oluşturulması sonucu ortaya çıkartılabilen başarılı bir "iwagumi" veya "sanzon iwagumi" tarzı bir akvaryumun seyrine elbette doyum olmayacaktır. ancak, her ne kadar ülkemiz ekonomik şartları göz önüne alındığında bu ve bunun gibi tüm uç hobilerin ne kadar pahalı olduğu ve ancak sınırlı bir kesime hitap ettiği bilinen bir gerçek olsa da, esasen tüm akvaryum kurulumları için "bir yerden başlamak" gerektiği konusunda hareket etmek ve en nihayetinde bu tarz dizaynlara yaklaşabilecek ortam ve şartların ülkemiz dinamikleri konusunda da daha çok kişi tarafından gerçekleştirilmesini ümit etmek, belki de olayın en önemli ve gerçek tarafıdır.
hesabın var mı? giriş yap