ibraniler

• geçmi$te mezopotamya' da, özellikle harran ovası' nda ya$amı$ kavim..
• ibranilerin kökeni ile ilgili tartışmalar halen devam etmektedir. ibranîler genellikle hurriler tarafından günümüze ulaşmış olan habiru adıyla tanımlanmaktadırlar. bu isim ile genellikle fırat ve dicle nehirleri arasındaki mezopotamya bölgesinde bulunan habur ovasından gelen halk kastedilmektedir. yahudîliğin anlatımlarına göre ilk ibranîler ibrahim'in doğduğu şehir olan tarihî ur şehrinden gelmişlerdir. ur şehrinde ibrahim döneminde de arabistan yarım adasından buraya göçmüş olan sami halklar çoğunluktaydı. araplar gibi, ibranîler ve kenanlılar da sami halklardandır. her iki tanımlamanın, yani arap ve ibrani adlarının her iki dilde göç etmek ya da geçmek anlamına gelen 'abara kelimesinden geldiği sanılır.
  exodus, sözü verilen kutsal topraklar için başlarında hz. musa olmak üzere sina çölü üzerindeki yolculuklarını anlatır. mö.1150 yılında ürdün de görüldüler. bal ve süt akan ülkeye girebilmek için kenanilere saldırdılar. kenaniler daha fazla gelişmiş bir sami topluluğuydu. filistinin güneyinde sami olmayan bir topluluk daha vardı ve bunlar giritten göç etmişlerdi. siyasi bakımdan üstün olan filistinliler onları nüfuzları altında topladı. bu mücadeleler sonucunda hz davud, yahudileri krallığında topladı. (mö.1000-955) büyük kralları örnek alan hz. süleyman kendine saray ve yahudilere mabet yaptırdı. ağır vergiler altında halkı ezdi. ölünce ülke kuzey-güney olarak ikiye ayrıldı.
• sümer'in dağılışından sonra göçebe olarak kenan'a yerleşmiş ve belli bir inanç sistemi yaratıp israiloğulları olarak ortaya çıkmış topluluk.
• yukarıda yazıldığı gibi gittikleri her yeri kendilerine yurt sanmamışlardır, aksine mısır halkının zulmünden 'moses' sayesinde kurtulmuş, bu süreçte ikiye belki üçe bölünmüş çokca fikir ayrılığı yaşamışlardır.
  zor da olsa kendilerine ayrılan 'kutsal' topraklara ulaşmışlar fakat yolun sonunda onlara adanan topraklarda işgalden kaçan 'filistin' halkını görmüşlerdir.
  bahsedilen topraklar günümüz 'kudüs'ü' dür.
  fakat bu topraklar tüm kitaplarda da yazdığı gibi 'israiloğulları'na' ayrılmıştır.
  
  fakat jewish halkı daima inanç konusunda şüpheye düşmüşler, tanrı tarafından 10. kez affedilmiş ve en sonunda lanetlenmiştir.
  oldukça eski bir kavim olmalarına rağmen de çok geç toprak edinmişlerdir.
• eski ibraniler yemin ederken ellerini cinsel organlarının üzerine koyarlarmış.
• (bkz: israel), israioğulları
  (bkz: hebrew), bar hebraeus
• türkiye'yi hem içeriden hem de dışarıda yöneten halk.
  
  öksüz türklerin özü türk atatürk'ten başka kimsesi yok.
  
  yazık bu ülkeye.
• ibraniler:
  1)sami ırkındandırlar.
  
  2)mezopotamya havzasında ur kenti ve çevresinde yaşarken mö 2000'lerde hz.ibrahim liderliğinde batıya doğru ilerleyerek kenan ülkesi olarak adlandırılan günümüz filistin topraklarına yerleşmişlerdir.
  
  3)kenan ülkesinde yaşanan kıtlığa bağlı olarak ilerleyen dönemde ibranilerin bir kısmı mısır’a göçmüşlerdir.hz.ibrahim’den sonra hz.yakup ve hz.ishak ile peygamberler idaresinde varlık
  gösteren ibraniler hz. yakup’un oğlu hz.yusuf döneminde tamamen mısır’a göçmüşlerdir.
  
  4)mö 1300'lerde hz.musa önderliğinde varlık gösteren ibraniler bu dönemde hz.musa’nın firavunla olan mücadelesi nedeniyle mısır’dan ayrılmış, bir müddet çöllerde yaşadıktan sonra yeniden filistin topraklarına geri dönmüşlerdir.
  
  5)ibrani “nehri aşan” anlamında olup bu isimle adlandırılmalarında göç sürecinde fırat nehrini aşmaları esas olmuştur. bu durum ibranilerde farklı bir inancı da doğurmuş; geçtikleri fırat nehri’nden ulaştıkları nil nehri’ne kadar olan toprakları tanrı’nın (yahova’nın) onlara vadettiğini (arz-ı mevud) kabul etmişlerdir.
  
  6)ibraniler süreç içerisinde israiloğulları, edomitler, midianitler ve yoktanitler olarak da adlandırılmışlardır. yaygın kullanılan israiloğulları adlandırması hz yakup dönemiyle birlikte ortaya çıkmıştır. yaygın inançlarına göre bu ad hz.yakup’a tanrı (yahova) tarafından verilmiştir.
  inanca göre hz. yakup bir gece rüyasında tanrı yahova ile güreşmiş ve onu yenmiştir. bunun üstüne kendisine “güreşte yenen” anlamına israil adı verilmiş; kavmine de israiloğulları denmiştir.
  
  7)ibraniler hz.davud zamanında başkent kudüs olmak üzere devlet haline gelmişlerdir. devlete en güçlü dönemini ise hz.süleyman yaşatmıştır. hz. süleyman’dan sonra ibraniler mö 1300’lerde merkezi kudüs olan yehuda (yahudi) krallığı ve merkezi samaria olan israil krallığı olmak üzere ikiye bölünmüştür.
  
  8)israil krallığı’na mö 722’de asurlular, yahudi krallığı’na ise mç 587’de babiller son vermişlerdir. babiller bölgedeki yahudileri babil kentine sürgün etmişlerdir. persler döneminde yeniden
  bölgelerine dönmelerine izin verilen yahudiler, büyük iskender imparatorluğu döneminde isyan etmeleri neticesinde baskı altına alınmış siyasi haklarını kaybetmişlerdir. sonraki süreçte roma
  hâkimiyeti altında yaşamaya devam eden yahudiler ms 70’lerde roma tarafından yaşadıkları topraklardan çıkarılarak yeniden sürgün edilmişlerdir.
  
  9)yüzyıllar boyunca dünyanın farklı köşelerinde yaşamını sürdüren yahudiler ıı. dünya savaşı sonrası dönemde 1948’de israil devleti’nin kurulmasıyla birlikte yeniden bu topraklara geri dönmüşlerdir.
  
  10)eskiçağın tek tanrılı dine inanan ilk kavmidirler. musevilik olarak adlandırılan
  bu dinin kutsal kitabları tevrat ve zebur’dur. ibraniler museviliği milli bir din olarak gördüklerinden bu din diğer kavimler arasında fazla yayılmamıştır. kendilerine has kabul ettikleri bu inançları onları yüzyıllar boyunca bir
  arada tutmayı başarmış; yaşadıkları sürgünlerle dünyanın dört bir yanına dağılsalar da sürekli dayanışma içinde olmuşlardır.
  
  11)mimari anlamda günümüze ulaşan tek eserleri “süleyman mabedi” olarak adlandırılan ve tarihi süreçte birçok kez yıkılıp tekrar yapılan yapının duvar kalıntısıdır. “ağlama duvarı” olarak adlandırılan bu nokta yahudiler için en kutsal yer olarak kabul edilmektedir.
  
  12)ibrani alfabesi olarak adlandırılan kendilerine has bir alfabe kullanmışlardır.