• shakespeare'in en önemli tarihsel oyunları arasındadır. nitekim shakespeare bir tarihçi olmadığı için olsa gerek, oyunu daha sürükleyici kılmak için bir takım tornistanlar çevirmiştir. karakterlerin yaşlarıyla oynamıştır, savaşların tarihleri bayağı bir değişmiştir.

    ama bu oyuna rönensans eşiğindeki ingiltere'yi anlatmak adına bir çok misyon yüklenmiştir o ayrı... ortaçağ kral tipi ve machiavelli'nin modern prens profili, politik oyunlar son derece güzel ve anlaşılır bir şekilde betimlenir, karakterize edilir. tipik hedonist bir karakter olan sir john falstaff en başarılı ve kilit tiplerdendir, oyunu izlenir, okunur kılar.

    oyunun diğer önemli kişileri hotspur, worcester, northhumberlend gibi bir takım soylulardır. henry'nin hayta gibi gözüken modern prens oğlu hal bu adamların hakkından gelecektir, onların daha haberi yoktur... henry'nin onlara söz verdiği toprakları bir onur, şan meselesi olarak görürler ve henry'nin sözünü tutmayan, adi bir kral olduğunu söyleyerek ayaklanma çıkarırlar, harp etmek isterler, bunun için de şeytani, asi owen glendower ile işbirliği yaparlar. onur, şeref bu oyunda kilit kelimedir. çünkü ortaçağ zihniyetine sahip bu soylular için verilen sözün tutulması, hem de her ne olursa olsun tutulması gerekir. oysa henry'nin bir bildiği vardır, yarı ortaçağ yarı modern politika söylemlerindedir o. değişik bir karakterdir bu bakımdan. kendi modern prensine son derece keskin bir ortaçağ zihniyetiyle yaklaşırken, onu sürekli eleştirip, onur'dan bahsederken, worcester'a falan da ne onuru, önemli olan başka şeyler var, sus, otur yerine, ben kralım, aklını alırım şeklinde yaklaşması ilginçtir.
  • ıv.henry ( enrico ıv-1921 )

    pirandello nun tragedyası.

    zengin bir soylu , 20 yıl önce ,bir karnaval alyı sırasında , attan düşerek aklını kaçırması sonucunda , kendisini , karnavalda kılığına girdiği salieri imparatoru ıv. henry yerine koymaktadır.

    "her kez kendi maskesini, dıştan maskesini istediği gibi takar.ancak , altındaki maske çoğu zaman dışındakine uymaz" , diyen pirandelo bu doğrultuda , maske - yüz ikiliğinin eniyi sergilendiği bir tragedyadır.
  • bourbon hanedanının ilk fransa kralı, fransa kralı olmadan önce navarre kralı 2. henry. fransız kralları arasında en sevilenlerinden biridir. "amacım odur ki, tebaamda çalışan herkesin tenceresine en azından pazardan pazara bir tavuk girebilsin." demiştir, halkçı ecevit kabilinden kafalı bir kraldır. üç henriler savaşı esnasında kraliyet kuvvetlerini güney fransada dağıtmışlığı verdır, ama esas kuyruğu garantiye ancak selefi 3. henry guise dükü henry'i harcayınca alabilmiştir. sevilen bir kraldır.
  • remzi kitabevi'nden çıkan bülent bozkurt çevirisi varmış bu oyunun lakin iyi bir çeviri midir okuyana sormak lazım... *
  • oyunun adı "dördüncü henry" olsa da olay onun oğlu galler prensi henry'nin, haydutlar arasındaki lakabıyla "hal"in, etrafında dönmektedir; iki kısımdan oluşan uzunca bir shakespeare oyunudur.

    shakespeare, birinci kısmın sonlarında henry hotspur ve hal'i shrewsbury savaşı'nda karşı karşıya getirir. yaşıtlardan hotspur, hal'in babasının hayal ettiği savaşçı evlat; hal ise utandığı serseri oğludur. sonradan agincourt'u fransızlara dar edecek hal, tabi ki galip çıkar. işin ilginç kısmı, savaşın vuku bulduğu 1403 yılında hotspur neredeyse 40 yaşındayken, hal'in ancak 17 yaşında olması ve hotspur'u aslında, genel inanışa göre, düşman okçusu tarafından öldürülmesi. zaten kralın ordusu ancak karşı tarafın kral namzeti öldüğünde galip çıkabilmiştir; büyük bir askeri zaferden bahsetmek abes olur. tabi ki konuya böyle yaklaşınca hava epey bozuluyor. neyse ki shakespeare'in dehası var,

    (hal, hotspur'un cansız bedeninin yanında)

    "ill-weaved ambition, how much art thou shrunk!
    when that this body did contain a spirit,
    a kingdom for it was too small a bound;
    but now two paces of the vilest earth
    is room enough..."

    "ah, kötü dokunmuş ihtiras, nasıl da çekip ufaldın!
    bu bedende bir can varken,
    krallığın sınırları ona dar geliyordu;
    ama şimdi en kötü toprağın iki adımı
    yetiyor da artıyor bile..."
  • oyundaki siyaset ve politika teşbihine dair muhtemel niccolo machiavveli sirayetine dair: http://www.selcukuygur.com/…-ve-machiavelli-etkisi/
  • bolingbrokelu henry ya da henry bolingbroke. kuzeni kral richard ii'ye karsi bir takim baska toprak sahibi ile baskaldirmis ve yenilmistir. bunun uzerine richard ii henry'yi idam etmek yerine affetmis, uzerine terfi ettirmistir. takiben henry bos durmamis töton şövalyeleri'ne karsi litvanya'da sefere cikmis eli bos donmustur. kuzeni kral richard bir seferdeyken yanina topladigi lordlar ile darbe yaparak tahti ele gecirmistir.

    fransiz olan ingiltere kraliyet ailesi plantagenetlerin lancaster kolundan gelen ilk ingiltere krali'dir. ayni zamanda tac giyme toreninde ingilizce yemin eden ilk plantagenet kraldir. kendisinin yaptigi bu darbe daha sonra devirdigi kral richard ii'nin ailesi olan yorklular (bkz: yorkist) ile lancasterlilar (bkz: lancasterian) arasinda güller savaşı'na (bkz: war of the roses) neden olacaktir.
  • şu resminde fazlasıyla ege denizi çevresi civarlarından biri gibiymiş; kılık olsun, yüz tipi olsun: http://en.wikipedia.org/…_henry_iv_from_npg_(2).jpg
  • (bkz: gregorius vii)
hesabın var mı? giriş yap