harezm

• türkler'in harzemşah diyerek katlettikleri kelimeyi "hıvarezm" şeklindeki orjinal telafuzuna yakın bir şekilde söylemeye çalışayım derken telafuzu daha da beter hale sokmak. eski irani dillerde ha'dan sonra ve elif'ten önce gelen vav günümüz farsçası'nda artık telafuz edilmemesine rağmen o vakitlerde vurgulanırmış netekim. (bkz: konuşursan farisi gider dinin yarisi)
• eski zamanlardaki adi kanga olan sehir
• günümüzde özbekistan ve türkmenistan arasında yer alan, ceyhun nehri’nin aral gölü’ne döküldüğü yer olmakla beraber türk tarihinde önemli bir yere sahiptir. ismi ilk duyulduğunda akla hemen harzemşah devleti gelse de aslında harzemşah kelimesi bu coğrafyada yaşayanlar için faklı bir anlam ifade etmekteydi. bu bölgedeki halk hangi hanedan olursa olsun, hükümdarına harzemşah derdi. bu tabir islam öncesinden 19. yy'ın başlarına kadar kullanıldı.
  
  bölgenin 2 önemli mekezi vardı. ceyhun nehrinin batısındaki cürcaniyye, doğusunda ise kas şehriydi. bu iki harezm bölgesinde aynı tarihlerde farklı hanedanlar hüküm sürebilmekteydi. (me'müniler-afrigiler gibi)
• "bugra: selatin-i harizmyandan (harizm^* padişahlarından) bir padişah adıdır. bugra han ile maruftur (diye tanınır)... ve bir taam (yemek) ismidir ki padişah-ı müşarünileyh ihtiraıdır (bu padişah yapmıştır). bizim diyarlarda acem yahnısı ve bazı diyarda salma aşı dedikleri taamdır. ve boranı bugra hani muharrefidir (bozuntusudur)." mütercim asım efendi - burhan-ı katı (ömer asım aksoy'un mütercim asım kitabından)
  
  (bkz: gürlen)