hünername

• osmanli-turk tarihinin en onemli sanat eserlerinden biridir. minyaturlu yazma sanati ile biraraya getirilip anlatilmis, osmanli tarihindeki onemli olaylardan bahseden iki ciltlik bir eserdir; birinci cildi osmanli devleti'nin kurulusundan kanuni sultan suleyman donemine kadar basa gecen padisahlarin tahta cikislari, avlanma hunerleri, ve olumlerini anlatir, ikinci cildi ise sadece kanuni sultan suleyman uzerinedir, hatta ikinci cilt "suleymanname" adiyla da bilinir. hunername'nin bir kismi topkapi sarayi muzesinin minyatur bolumunde teshir edilmistir. iki cildin de yazari, sahnameci seyyid lokman, birinci cildin hattati bosnali sinan bin mehmet, ikinci cildin hattati ise adanali ali'dir. iki ciltteki tum minyaturleri ise nakkas osman ve ogrencileri yapmislardir.
  
  (bkz: ukteydim doldum)
• devrinin büyük bir sanatkârı olan nakkaş osman'ın bugün topkapı sarayı müzesi'nde 649 minyatürü mevcuttur. osman, eserlerinde, realist bir görüşle çalışmış, devrinin içtimai hayatını eserlerinde ustalıkla belirtmiştir. en büyük eseri “hünername”yi iki cilt halinde 1584'te tamamlamıştır. 1. ciltte 45, 2. ciltte 65 minyatür vardır. nakkaş osman, hünername'den başka, ııı. murad surnamesinin, şemailnamesinin minyatürlerini de yapmıştır. sanatkarın avrupa ve amerika'da müze ve kütüphanelerde bazı minyatürleri bulunmaktadır. surname, minyatürleri bakımından taşıdığı sanat değerinden başka 16. yüzyıl istanbul hayatını göstermesi bakımından da çok değerli bir belgedir. hünermame, 1912 yılında münih sergisinde teşhir edildi. eserin ikinci cildi, incelenmek üzere vı. mehmed vahdeddin tarafından yıldız sarayı'na aldırıldı. padişahın oturduğu daire yandığı vakit, eserin de yandığı sanılmıştı. yangından iki yıl sonra halife abdülmecid efendi, dolmabahçe sarayı'nda bir dolap içinde hünername'nin ikinci cildini bulmuş ve eser tekrar topkapı sarayı'na gönderilmiştir.
• ilk cilt 1584'de tamamlanmıştır. kronolojik olarak selçuklu ve osmanlı hanedanlığında tahta çıkan hanedan üyelerini anlatır. 1588'de biten ikinci ciltte ise yalnızca süleyman'ın hayatı anlatılır.
• şehnameci seyyid lokman’ın en önemli eserlerinden olan eser iki ciltten oluşur.
  
  1.cilt: osman gazi’den başlayarak yavuz sultan selim’e kadar hüküm sürmüş osmanlı padişahlarının sarayda veya otağda yapılan cülus törenlerini, zaferlerini, avlanmalarını ve çeşitli hünerlerini anlatmaktadır ve 1584’te tamamlanmıştır.
  
  nakkaş osman, nakkaş ali, mehmed bey, molla tiflisi, mehmed bursavi ve saz üslubundaki tasvirlerini bildiğimiz veli can adlı nakkaşlar çalışmıştır.
  
  minyatürlerde sarayın mimari yapısı ve çeşitli bölümlerinin açıklamaları vardır. eserde 45 adet minyatür yer alır.
  
  2.cilt: iki ciltlik eserin ikinci cildi ise sadece kanuni sultan süleyman’ın hünerlerine, adaletine, zaferlerine ve ölümüne ayrılmıştır. nakkaş osman yönetiminde, 1588 yılında tamamlanan eserde 65 minyatür tam sayfa olarak yer alır.
• bu kitap osmanlı türklerinin ceddinin oğuz türkleri olduğu bilgisini veren kıymetli bir kaynaktır.
• hünername'nin birinci cildi yapı ve kredi bankası kuruluşunun 25.yılı dolayısıyla 1969 senesinde sadece 2500 adet basılmıştır. muhteşem bir eserdir. bu eseri bulup kütüphaneme katmayı başardım ama ikinci cildinin basıldığına dair bir bilgi bulamadım. ikinci cildinin basımına dair bir bilgisi olan yeşillendirirse çok sevinirim.
• benim adım kırmızı kitabında orhan pamuk’un hikayesine dahil ettiği tarihi şahsiyet.
  osmanlı hanedanlığının sissile şeklindeki yaşantısını kronolojik olarak anlattığı eser. günlük gibi yazılmış olsa da asırlar sonra hünernameyi kaynak kitap olarak kabul etmekteyiz.