giuseppe peano

• aksiyomatik kurgusunu 1889 da gerçekleştiren kişi
• çok fakir bir ailenin evladıdır.rahip olan agabeyinin sayasinde universiteyi bitirir.sınıfındaki herkezin muhendis oldugu bir yılda bu matematikçi olur.bugun arkadaslarını pek hatırlayamasakta kendisini saygı ile anıyoruz.
• "peano aksiyomlarını bulan kişi"
  
  şeklinde bir tanımlama pek güzel olurdu. lakin bu tanımlamanın bir sorunu vardır. o da şudur: peano aksiyomları julius dedekind tarafından bulunmuştur! zaten peano da bunları yayınlarken dedkind'e atıfta bulunmayı ihmal etmemiştir. ama şimdi derdim peano'nun doktorasını iptal ettirmek felan değil.
  
  mesele şu: tanım, ampirik bir araştırmaya konu olamamalı. yani eğer "çember, bir noktadan eşit uzaklıktaki noktalar kümesidir" diye bir tanımınız varsa bunu tanım yapan şey her türlü gözlem ve deneyden bağımsız olarak doğru olacağını iddia etmenizdir. eğer ki bir yerde "bir noktadan eşit uzaklıkta olan noktalar kümesi" görür iseniz, şekline, rengine felan bakmadan işte bu bir çemberdir! diyebilmelisiniz. yoksa elinizdeki bir tanım olamaz.
  
  şimdi madem ki dedekind, "peano aksiyomlarını bulan kişi"dir öyleyse iki seçeneğimiz var:
  1. dedekind, giuseppe peano'dur.^*
  2. "peano aksiyomlarını bulan kişi" ifadesi giuseppe peano'nun tanımı değildir. e bu daha makul.
  
  öyleyse yeni bir tanım deniyorum: "27 ağustos 1858 – 20 nisan 1932 tarihleri arasında yaşamış italyan matematikçi"
  
  yok bak yine olmadı. şimdi derdim şu: diyelim ki daha sonra yapılacak araştırmalar - yukarıdaki örnekte olduğu gibi - bu tarihlerde bir hata olduğunu gösterdi. adamın doğum tarihi 26 ağustos'muş mesela. ve tam da yukarıdaki tarihlerde yaşamış adı paolo rossi olan başka bir matematikçi olduğunu öğrendik. ne diyeceğiz. eğer ki ikinci denemede bir tanım verebilmiş olsaydık, bu paolo rossi, giuseppe peano'dur diyebilmem gerekirdi ama insaf. demek ki o da bir tanım değilmiş.
  
  de bu böyle gider. giuseppe peano hakkında ne yazsam aslında amirik bir bilgi sunmuş olacağım. hatta adı bile sorunlu. şu bile tanım değil: "giuseppe peano adlı kişi". yani vaftiz adının giuseppeno olduğunu ama arkadaşlarının aralarında giuseppe diye çağırdıklarını öğrensem bunu da değiştirmek zorunda kalırım.
  
  özetle: tanım vermek pek kolay iş değildir. siz siz olun, sözlük entirisi yazıyorum diye fazla havaya girmeyin. saul kripke okuyun ayacıklarınız yere bassın.^*ya da ben ettim siz etmeyin, kaçın kendinizi kurtarın.
  
  bunu da tanım içermiyor diye silmezler umarım.