eritre

• bir dogu afrika ulkesi
• resmi adi: eritre cumhuriyeti
  
  baskenti: asmara (nüfusu: 400 bin)
  
  diger önemli sehirleri: keren, akordat, mitsiva, assab, nakta.
  
  yüzölçümü: 117.400 km2
  
  nüfusu: 4.000.000 (1999 tahmini). nüfusun % 15'i sehirlerde yasamaktadir. ortalama ömür 47 yildir. nüfusun % 46'sini 14 yasin altindakiler olusturmaktadir.
  
  nüfus artis hizi: % 3.1
  
  etnik yapi: eritre'de en büyük etnik kitle nüfusun yaklasik % 48'ini olusturan tigrinyalilardir. tigrinyalilarin büyük çogunlugu hiristiyandir. tigrinya dili denen bir dili konusurlar. yerlesik hayata geçmis olan tigrinyalilar genellikle hayvancilikla ve hurda vs. ticaretiyle ugrasirlar. ikinci büyük etnik grup ise nüfusun % 31'ini olusturan tigrelerdir. tigrelerin tamami müslümandir. konustuklari tigre dili tigrinya diline yakindir. göçebe hayati sürmekte ve genellikle hayvancilikla ugrasmaktadirlar. üçüncü büyük etnik grup ise nüfusun % 4.3'ünü olusturan afarlardir. afarlar kendilerinin arap kökenli olduklarina inanmaktadirlar. kiyilarda yasayan afarlar çogunlukla balikçilikla, iç kesimlerde yasayanlarsa genelde göçebe hayvancilikla geçinirler. kendilerine özel bir dilleri vardir. afarlarin hepsi müslümandir. ancak bugünkü yasantilarinda islâm öncesi dinlerinin izleri kismen görülmektedir. onlardan sonra % 3.8 orana sahip olan becalar gelir. çogunlugu sudan sinirlari içinde yasayan becalar, kusi dilleri grubuna giren bir dil konusurlar. becalarin da tamami müslümandir. diger etnik unsurlarin basta gelenleri ise kunamalar, agaular, saholar, naralar ve amharalardir. bunlarin arasinda da müslümanlar çogunluktadir.
  
  dil: resmi dil arapça ve tigrinya dilidir. halk arasinda ayrica yukarida zikredilen etnik unsurlarin dilleri de konusulmaktadir.
  
  din: resmi istatistik verilere göre nüfusun % 50'si müslümandir. müslümanlarin tamami sünnidir. geriye kalan nüfus ise hiristiyan ve çogunlugu ortodokstur.
  
  cografi durumu: bir dogu afrika ülkesi olan eritre, dogudan kizildeniz, güneyden cibuti, güneybatidan etyopya, kuzeyden ve kuzeybatidan ise sudan'la çevrilidir. basta baraka olmak üzere sicak dönemlerde kuruyan birkaç akarsuyu bulunmaktadir. topraklarinin yaklasik % 11'i tarim alani, % 30'u otlak, % 4'ü ormanliktir. kizildeniz kiyisinda tarima elverisli araziler bulunmaktadir. bati bölgeler nispeten dagliktir. eritre'de etyopya'ya nispetle daha ilimli ve daha yagisli bir iklim hâkimdir.
• dünyanın en yeni ülkelerinden. etyopya ile savaşta olması nedeniyle gidilmesi pek güvenceli olmayan ancak kızıl deniz^* sahili dünyanın en güzel manzaralarından birini ^* oluşturan mikro ülke
• gectigimiz yillarda futbol milli takimlarini, eski fenerbahce teknik direktoru yilmaz yuceturk calistirmaktaydi..
• etiyopya'nin bm tarafindan kendisine emanet ettigi ancak ilhak ederek emanete hiyanet ettigi federe bir birimdi. eritre bu 1962'de gerceklesen ilhak karsisinda bos durmamis tam 31 yil boyunca etyopya'ya karsi silahli mucadele yurutmus ve nihayet 1993'te kazanmistir. ancak bu gerilla mucadelesinde her iki taraftan yuzbinlerce insan olmustur. bu ulkede yedi tane yerli dil konusulur.
• savaşlar nedeniyle ülkeyi terk eden çok kişi olmuştur. bu yüzden bi tür diasporası var denebilir. en çok amerika'da, isveç'te, hollanda'da ve italya'da bulunurlar.
  
  edit: yazim
• vaktiyle italyanlar tarafından yönetildiği mimarisine de yansıyan, kentlerinde bol miktarda modernist ve art deco yapı bulunduran, kötü durumdaki ülke.
• kişi başına düşen milli gelirin 150 dolar olduğu bir afrika ülkesi.
• stratejik açıdan dev bir öneme sahip küçücük ülke. afrika'nın asya'ya en çok yakınlaştığı babül mendep boğazına kadar olan kıyı boyunca uzandığından, afrika boynuzunda binlerce yıldır ticari ve askeri olarak çok önemli bir noktadadır. eritre'yi elinde tutan güç kızıldeniz'in güney girişini, dolayısıyla akdeniz'den hint okyanusu'na kadar yapılan tüm çıkışları kontrol altına almış olur. ayrıca eritre, 8. yüzyıla kadar bir parçası olduğu etiyopya için bir anlamda denizlere açılan liman konumundadır. okur yazar oranı %25'tir. eritre'de nüfusun %80'i gıda yardımına muhtaç durumdadır.
• kultur ve koken bazli genel yargilara varmaktan kacinsam da eritrea'nin insanlarinin bir baska cana yakin, bir baska saf, bir baska ozel oldugunu dusunmusumdur hep. eritrea'nin insanlari candan, deyim yerindeyse saf ve sade olmuslardir hep; ki gocmen yada yerel olmalari bu durumu degistirmez. eritrea'li olsun, canimi yesin diyorum ki o kadar da seviyorum hepsini, o derece.