• mardin'in cizre ilcesinde yasamistir, ama kendisinin yasadigi donemde mardin mardin, diyarbakır da henüz diyarbakır olmadigi icin, cizre'de yasadigini söylemek daha uygun olur. netekim cezeri adi da buradan gelmektedir. aslen fizikcidir, ve 80'den fazla icadi vardir, bu icatlardan bazilarini topkapi sarayi'nin web sayfasinda gormek mumkundur, ama ille de örnek vermek gerekirse, otomatik abdest almak makinasi gibi icatlari vardir ki, yasadigi donemde bugunki zihni sinir projelerine denk düsmektedir. ancak mühim bir adamdir ve icadlarini topladigi kitabi günümüzde üç nüsha kalmistir, biri topkapi sarayinda biri süleymaniye kütüphanesinde biri de neresi oldugunu tam bilmedigim bir yurtdisi yerindedir. bu kitabin tipki basimini (ki dogal olarak arapca) kültür bakanligi yapmisti ama simdi baskisi kalmadi. saygilarimlan.
  • 1200'lü yillarin basinda "olaganüstü mekanik araçlarin bilgisi hakkinda kitap"ta tanittigi su teknolojisi, 1900'lerde sibernetik'in kesfine temel olusturmustur..
  • dunyada ilk robotu yapan kisi. mezari cizre'dedir. 1153 yılında cizre'de doğmustur. fizikçi ve 60 makina mucididir. robot ve bilgisayar ana temelleri, saatler, su makineleri, musluk, kilitler, çocuk oyuncakları buluşları arasında yer alır. 1233 yılında vefat etmiştir. nuh peygamber camii avlusunda gömülüdür. kitapları uzun yıllar avrupa üniversitelerinde okutulmuştur.
  • sibernetik bilimin babası sayılan el cezeri'nin yaptığı otomatik saat, su pompaları ve otomatik abdest alma makinası tarihteki ilk robotlar olarak kabul edilir.
  • sibernetigin* babasi, artuklu turklerin basmuhendisi, diyarbakirli mucit
    leonardo kitabinda cezeriyi kastederek "doguda yasayan, ama adini animsayamadigim bir bilginin bu konudaki calismalarindan yararlandim" yazar.
    otomatik kapilar, kuyulardan su ceken aletler, pnomatik aletler, otomatik kontrol sistemleri, su saatleri, sifreli anahtarlar ve robot tasarimlari yapmistir.

    (bkz: http://www.turkmucit.com/bilgin/cezeri.htm)
    (bkz: http://en.wikipedia.org/wiki/al-jazari)
    (bkz: http://orionrobots.co.uk/…-index.php?page=al jazari)
    (bkz: http://www.marcdatabase.com/…lemur/rbt-figures.html)
  • dogum ve olum tarihleri kesin olarak bilinmemekle birlikte 1136-1206 yılları arasında yasadigi tahmin edilen ve ilginc buluslariyla asırlar sonra hayat bulan birçok teknik aracın temelini oluşturan bilim adamidir.
    ayrintili bilgi icin: http://www.turkishtime.org/sector_3/66_tr.asp
    ayrica:(bkz: kitab-ul hiyel)
    (bkz: abdest alma robotu)
  • (bkz: otomata)
  • diyarbakırda yaşamış ve 1200lerin başında artukoğulları beyliğinin saraylarına hidro-mekanik etkilerle çalışan otomatik makinalar yapmış türk bilgini. yaptığı mekanik aletlerde palangalar ve şamandıralarla mekanik sisteme geri bildirim sistemi de eklemiş. yazmış olduğu kitab-ül cami-i beyn-el ilm-i vel-amel en-nafi-i fi sınaat-il hiyel adlı kitaptan bir alıntı:

    "..kapıların arkalarında her biri ayrı seslerle öten kuşlar saklıdır. saat başı gelince, üst kapılardan bir adam çıkıyor, yürüyor, ikinci bir kapı önünde duruyor eliyle kapıya dokununca, derhal bir kuş kanatlarını çırparak oraya fırlıyor, saati sesleniyor ve aynı zamanda da ağzındaki madeni küreleri, saatine göre, makinenin altındaki aynalı tabağa atıyor. bu tabaktan çok uzaklara kadar giden bir ses çıkıyor gündüz, saate bakan bir adam. güneşim, ufukta o saatteki durumunu gördüğü gibi. gece de renkli camlar önünde, ay'ın. gökteki durumunu görebilir. saatler, bu şekilde tek bir biçimde ve sıkıcı bir şekilde bildirilmiyor. saat başı gelince, saatin sahnesine, davul, boru, zurna ve zil çalan adamlar çıkıyorlar. çalıyorlar, söylüyorlar.." bu satırlar yazıldıktan yaklaşık 700 yıl sonra işviçrenin bern şehrinde bu saatin bir benzeri yapılmıştır..
  • (bkz: elcezire)
hesabın var mı? giriş yap