ekserji

• bir sistemin iş potansiyelinin maksimum^* miktarı olarak tanımlanabilir. termodinamik kanunlarından faydanılarak incelenir.
  ısıtma sistemi olarak kombi kullanan bir evde işe giderken kalorifer peteğinin üzerindeki pencereyi açık bırakarak doğalgazın ne kadar hızlı tükendiğini test edebilirsiniz.
  sistemdeki enerji kayıplarını bulmak ve kayıpları geri kazanmak (mesela arabanın egzos borusundan çevreye boş yere atılan ısıyı geri kazanmak için egzos borusuna ufak bir eşanjör bağlayarak araba içinde çay demleme aparatı yapmak gibi) için öncelikle analizlenmesi gereken sistem özelliğidir.
• termodinamiğin ikinci yasasının çözümlemesinde kullanılan kavram. kullanılabilirlik de denir.
• kullanilabilir enerji.
• (bkz: exergy)
• kullanılabilecek maksimum teorik yararlı iş.
  toplam ekserji fiziksel ve kimyasal ekserji olmak üzere iki bileşenden oluşmaktadır.
• entropi'den arıdırılmış enerjinin maksimum düzeyde kullanılabilirliğini ifade eder.
• kullanılabilir maksimum enerji.
  örnek vermek gerekirse;
  çok yükseklerde bir dağın tepesinde göl olsun diyelim. siz bu gölün belirli bir yerine bir türbin koymak istiyorsunuz ve elektrik elde etmek istiyorsunuz. hesaplamalarınıza göre çok büyük paralar kazanacaksınız ve sisteminizin verimi %90'lar civarında olacak. ancak;
  doğa şartları bu sistemi kurmaya elverişli değil. işte bu yüzden göl ile sizin aranızda ekserji sıfır. ancak gölün herhangi bir kaynağa göre enerjisi çok yüksek.
• bir sistemin enerjisinin ne kadarının aslında kullanılabilir olduğunun teorik olarak belirlenmesidir. hesaplarken termodinamik 2. kurala göre sistemdeki entropi nedeniyle kullanılamayan enerji mevcuttur ve enerji-entropi=ekserji gibi bir mantıkla çözümlenmeye çalışılır.
  
  iş burada bitmez, enerji sisteminizin kapasite faktörünü bilmeniz gerekir. evet teorik olarak bu kadar max. enerji üretebilirim ama her sistemin de ayrı bir kapasite faktörü vardır (nükleerde %80-90 iken, rüzgarda %25-40 arasında olabilen). elde ettiğiniz değeri kapasite faktörü ile çarptığınızda işte aslında 100 sandığınız enerjinizin aslında 30'unu kullandığınızı görmenizi sağlar size^* . bunu da enerji verimliliğini düşünerek etkin şekilde kullanmak durumdasınız yoksa bu değerin de altına inebiliyoruz.
  
  sonra beynimizin neden sadece % şu kadarını kullanabiliyoruz...neyi kullanabiliyoruz ki, genel problemimiz bu, dünyada kaynakları etkin kullanamamak.
• adını koyarken enerjiye benzemesi istenmiş. ortaya çıkan ekserji. bence başarılı
• bir sistemin, mevcut durumdaki yararlı iş potansiyeline denir. çevreyle denge halindeki bir sistemde ekserji sıfırdır.