ege göçleri

• aka. 1200 göçleri. mö. 1200'lerde balkanlardan gelen kavimlerin hellen ve anadolu bölgesinde büyük yıkımlara neden olduğu göçlerdir. yunan yarımadasında miken uygarlığının yıkılmasına, anadolu'da ise hititlerin zayıflayıp doğuya doğru çekilmesi ve oralarda eriyip gitmesine sebep olmuştur. ayrıca anadolu için karanlık bir dönemdir. yazı 400 sene kadar ortalıktan kaybolmuştur.. lidyalılar ve frigyalılar bu göç dalgasıyla gelen kavimlerdendir..
• bilinen ilk kavimler göçüdür. m.ö. 1200'lü yıllarda yaşanmıştır.
  
  thrak kavimlerinin neden olduğu "deniz kavimleri göçü" adı da verilen büyük kitlesel göçlerin nedeni ve başlangıç noktası tam olarak bilinmemektedir.
  
  göç süreci içerisinde illyr ve thrak kavimlerinin güneye doğru hareket etmesiyle dorlar yerinden oynamış, mora yarımadası'na gelerek orada yaşayan aka'ları anadolu yarımadası'na göçmeye zorlamıştır.
  
  anadolu'ya ilk göçenler ionlar olmuştur.
  
  balkanlar üzerinden anadolu yarımadası'na göçen frigler ise hitit devletinin yıkılmasına neden olmuştur.
  
  en önemli sonucu olarak şehir devletlerinin ve krallıkların yıkılması ve balkanlar, mora yarımadası ile anadolu yarımadası'nda demografik yapının değişmesidir.
  
  göçün tam olarak aydınlatılamamasının nedeni ise göçün ege havzasında karanlık dönem olarak bilinen zamanda olmasıdır.
• varolan ortadoğu devletlerini ya yıkmış ya da derin bir biçimde zayıflatmış balkanlar üzerinden başladığı düşünülen istilalardır.
  
  bu eski çağ göçü o dönemde iklim değişikliği veya geniş çapta bir kuraklığın getirdiği huzursuzluk tetiklemiş olabilir. zira ege göçlerinden hemen önceki zamanda mısır kaynaklarında hatti ülkesinde kıtlık yaşandığını ve hitit kralının yardım talebi üzerine peşpeşe buğday gemileri gönderdiği yazılmıştır. yalnız bu durum halihazırda harekete geçen istilacıların ticaret ve ikmal hatlarını bozmasıyla hititler kıtlığa itilmiş olabilir. diğer taraftan hititler de kendi kaynaklarında son zamanlarda yaşadıkları kuraklıktan bahsetmişlerdir.
  
  yine mısır kaynakları göç eden insanların sadece savaşçılardan oluşmadığını ganimetleriyle ve her çeşit aileleriyle birlikte hareket ettiğini yazar. buradan hareketle bu göçler sonucu etkilenen coğrafyalarda ciddi bir etnik değişim olmuş olabilir. bu da günümüz türkiyesinde batıdan doğuya doğru gittikçe azalan sarışınlık ve renkli göz gibi kuzeyli fenotiplerinin kaynağının bu göç dalgası olabileceğini düşündürür.
• ege göçleri ya da diğer adıyla deniz kavimleri göçü tarihte tunç ve demir devirlerini birbirinden ayıran büyük bir olaydır. bu göçlerle hitit, mitanni, ııı. babil gibi mö 2.binyılın monarşik devletleri ortadan kalkmış;onların yerine teşkilatsız ve kültürsüz kavimlerin kurduğu kabile devletleri ortaya çıkmıştır. devlet idare tarzında görülen bu gerileme hareketinin en başta gelen sebebi, o zamanki
  şehirlerde oturan kavimlerin eskiye nazaran kültürce geri olmalarıdır. nitekim anadolu’da mö xıı-vııı. yüzyıllar arasındaki döneme ait arkeolojik ve yazılı hiçbir eser gösterilemez.
  kaynak: ekrem memiş, eski çağ türkiye tarihi, s.166.
  ekleme: ege göçleriyle ilgili bilgilerimiz genellikle anadolu, kıbrıs, suriye ve mısır'daki krallıklara ait yazılı belgelere dayanmaktadır. bu belgeler arasında alaşya (kıbrıs) kralı ile ugarit (suriye’nin akdeniz kıyısındaki liman kenti) kralı'nın birbirlerine gönderdikleri mektuplar dikkat çekmektedir.alaşya kralı:“kral, ugarit kralı'na şunları söyler: sana selam olsun. tanrılar sağlığını korusun. sen bana şöyle yazdın. ‘denizde düşman gemileri göründü.’ eğer gemilerin göründüğü doğru ise çok dikkatli ol. şehirlerinin etrafını tahkim et. askerlerini ve savaş arabalarını oraya koy. gayet dikkatli ve sıkı bir şekilde düşman piyadesini orada bekle.”ugarit kralı: “pederim alaşya kralı’na oğlun ugarit kralı der ki pederimin ayaklarına kapanırım. pederime selam olsun. pederim, işte düşman gemileri geldiler. şehirlerimi ateşe verdiler. ve onlar memlekette çirkin şeyler yaptılar. pederim bilmiyor mu ki benim bütün askerlerim hatti memleketinde ve bütün gemilerim lukka memleketindedir? onlar şimdiye kadar geri dönmediler ve memleket böylece kendi başına kaldı. pederim bilsin ki bana gelen düşman gemileri yedi tanedir. ve onlar bize kötülük etmişlerdir. şimdi başka düşman gemisi varsa herhangi bir yolla bana bildir ki ben bileyim.”
  ekrem memiş, eski çağ türkiye tarihi, s. 162
• denizden kendi gemilerinde geldiler ve hiç kimse onlara karşı koyamadı.
  mısırlar durumu bir dikili taş üstünde böyle özetlediler.
  
  bu büyük olay, dor göçleri, ege göçleri, deniz göçleri, kavimler göçü, dor istilası gibi bir sürü isimle anılır.
  
  göçlerin tam sebebi bilinmese de hakkında teoriler var tabi. yine de esas 1. dünya savaşı budur dense olur. zira bilinen dünya içerisindeki her yer bu istila ile karıştı. hitit bu istila ile yok oldu. tabi anadolu boş kalmadı, dorlar, ioller ve korinthler yerleşip kolonileşmeye başladılar.
  
  bu çağa karanlık çağ denmesindeki sebep tabi yazının da yok edilmesi. miken'in meşhur linear a ve b dillerinin (bkz: linear a) (bkz: linear b) bu gün bile çözülmesini zor kılan sebeplerden biri yazının yok edilmiş olmasıdır.
  
  tabi bu çağa ait arkeolojik buluntu yoktur demek büyük yanlış. yazılı bir buluntu yoktur sadece. yaklaşık mö 1200 den mö750-700 e kadar süreç submyken döneminin sonu ve geometrik dönemin tamamını kapsar. üşenmeyin google yazın geometrik dönem arkeolojik buluntuları diye, o dönemin insanlarının yaptıklarına hayran kalın.