don mccullin

• dunyanin dort bir yaninda savaslari, gocleri, aci ceken insanlari fotograflamis ingiliz fotografcisi. fotograflari cok ama cok carpicidir.
  
  belgesel fotografcilar kimi zaman kendilerini icinde bulunduklari kotu durumlardan soyutlayip sadece islerine odaklanabilirler. bu davranisin onlarin ruh sagligina olan yarari yadsinamaz, ama bu soyutlama isinde fazla basarili olanlardan gicik kapmak da insani bir durumdur: "evet, sen orda olmasan da o olaylar olacakti, ama bu kadar mi rahat olunur kardesim?" diye sormaya meyledebilir insan.
  
  don mccullin'in cesitli roportajlarda soyledikleri onun *hic* rahat olmadigini, hatta gorduklerinin ona hayati boyunca aci cektirecek sekilde kafasina kazindigini gosteriyor. boyle hassas bir kisilige sahip olup yine de (belki de bu yuzden) yillarca oyle ortamlarda bulunup oyle fotograflar cekmek, insanda saygi uyandiran bir secimdir. kendimizi boylesine adayamayacak olsak da, don mccullin ve benzeri insanlarin yaptiklarina bakip kendi yapabilecegimiz seyler hakkinda dusunmek, bu insanlarin emeklerinin ise yaramasina katkida bulunacaktir (bkz: percolation).
• (bkz: john mclaughlin)
• (bkz: huzurlu olduğun yer evindir)
• kariyeri boyunca tüm dünyaya ve siyasetçilere para hırslarının yani savaşların sonuçlarını göstermeye çalışan fotoğrafçı/gazeteci.
  
  bir çok savaşta ön cephede yer alıp, askerlerden farklı olarak elinde fotoğraf makinesiyle dehşet verici anları, dünya kamuoyuna tüm çıplaklığıyla sunmaya çalıştı. çalıştığı dergi satın alınıp, magazin ve reklamlara boğulana dek 15 yıl boyunca cepheden cepheye gezerek insanlara verdikleri kararların ve sessizliklerinin sonuçlarını gösterdi. seçtiği hayat onu hep kendini elinde bavulla uçak terminallerinde bulmasına neden oldu. lübnan, kıbrıs, vietnam, kongo gibi katliamların ortasında yer aldı.
  
  dünyanın hafızasına kazdığı fotoğraflardan bir kısmı şunlar;
  
  kıbrıs savaşında tüm ailesini yitiren bir kadın
  
  lübnan savaşında, ölen müslümanın başında ut çalarak eğlenen katliamcılar
  bu fotoğraftan sonra ölümle tehdit edildi, ardından "demek işimiz düzgün yapıyorum" dedi.
  
  köylerini savunan türk halkı
  bu fotoğrafa kendisinin yorumu harikadır "ellerinde çok esti silahlar vardı, öylece bekliyorlardı. ama benim dikkatimi çeken oradaki köpek oldu "senin burada ne işin var dostum" dedim kendi kendime.
  
  vietnam savaşında iki bacağından da isabet almış bir asker
  şöyle bir yorumu var fotoğrafa "dindar biri değilim ama o an o askeri çarmıhtan indirilen hz isa'ya benzettim"
  
  batı berlin iç savaşlarından kare
  
  kuzey irlanda ayaklanmasına ingiliz polisinin müdahalesi. şaşkın kadın
  
  lübnan, beyrut bir pazar günü
  
  demoktratik kongo cumhuriyeti, özgürlük savaşçıları
  
  güney vietnam şoktaki bir asker
  
  berlin duvarı
  
  içinde fotoğrafçının birebir fotoğraflarıyla alakalı samimi açıklamaların olduğu mccullin adında bir belgesel var ki izlemenizi tavsiye ederim.
• rumlar tarafından öldürülen kocası için gözyaşı döken kıbrıslı bir türk kadının acısını fotoğraflayarak pulitzer kazanmıştır.
  
  http://www.americansuburbx.com/…kish-woman-main.jpg (1964)
• mccullin isimli belgeselde hayatı özet geçilen foto muhabiri. belgeselde gittiği tüm savaşlar, oralardan fotoğraflar, görüntüler, yaşadıkları her şeyiyle içini bir şair edasıyla döküyor. tabii ki onca yaşanmışlığı bir buçuk saate sığdıramazlar fakat çok etkileyici bir belgesel yapmışlar. don mccullin'in en büyük şansı medya patronu ve editörü. ikisi de tam bağımsız gazeteciliği savunan isimler. the sunday times'ın eski patronu roy thomson, bağımsız gazeteciliğe önem veren, gazetecilerin arkadaşı olan birisi. kendisini neden the sunday times'da savaş fotoğrafları yayınlıyorsun gibi eleştiriler yapanlara "benim kontrolümdeki gazeteler her zaman bağımsız olacak ve profesyonel çalışacak. ve onlara karışmayacağım." diyen bir patron. aynı şekilde mccullin'in editörü harrold evens da bağımsız gazeteciliğin duayenlerinden. bu üç isim bir araya geldiği için mccullin'in başarısı da perçinleniyor. daha sonra the sunday times murdoch'lara geçince her şey değişiyor tabii. evens ayrılıyor, mccullin'i çıkarıyorlar. misal mccullin'in falkland savaşı'na gitmesine izin verilmiyor o dönem ingiliz devleti tarafından. çünkü kendisi tamamen gerçekleri haberleştiren, taraf ayırt etmeksizin insanların acılarını, savaşın karanlık tarafını aktaran birisi. fakat devlet kendisine 1993'te britanya imparatorluk nişanı veriyor. bu ödülü alan ilk foto muhabir. the sunday times'da beraber çalıştığı editörü harold evens ise gazeteciliğe yaptığı katkılardan dolayı 2004'te şovalye nişanı alıyor. don mccullin'in 2010'da fotoğraflarından oluşan "southern frontiers: a journey across the roman empire" isimli bir kitabı yayınlandı.
• fotoğraf çekerken baktığınız şeyi hissetmezseniz, başkaları da fotoğraflarınıza baktığında bir şey hissetmeyecektir.