cumhuriyet savcısı

• (bkz: c.savcısı)
• isim babası adalet bakanı mahmut esat bozkurt'tur.
  
  ***
  
  (bkz: alıntı)
  
  lozan'da doktora yaptıktan sonra atatürk tarafından "hukuk reformu yapmakla" görevlendirilen adalet bakanı mahmut esat bozkurt, savcılar için "cumhuriyet savcısı" unvanının isim babasıdır.
  ata'nın huzurunda "hukuk reformu" için fikir fırtınası yapılırken, bozkurt'un tepesinde şimşekler çaktırılır: "neden sadece savcılara cumhuriyet savcısı denilir?
  cumhuriyet başbakanı, cumhuriyet bakanı, cumhuriyet müsteşarı, cumhuriyet valisi, cumhuriyet büyükelçisi olmuyor da, neden cumhuriyet savcısı? savcılara neden bu imtiyaz ?
  
  atatürk, bozkurt'a, "ne diyorsun?" diye sorar.
  
  bozkurt'un cevabı çok net olur:
  "çünkü, öyle zaman olur ki, cumhuriyeti korumak için başbakandan, bakandan, müsteşardan, validen, büyükelçiden bile hesap sormak gerekebilir. işte o cumhuriyet savcısı'dır."
  
  atatürk, gülümseyerek hoşnut kaldığını belli eder. "devam et bozkurt" der.
• en bilimsel ve ilimsel dipnotla :
  emekli hakimlerin ,hukuk adamlarının ( hatta ne acıdır ki maddeleri ve yasalarıyla anayasa bile )küçük yerleşim yerlerinde gorev yapan savcılar için kullandığı tabir sudur :
  
  yargıtay cumhurıyet savcısı buranın allahıdır .
• kolluğun başı, reis. teoride, kolluğa direkt olarak emir verebilmesi ve sahaya inme imkanı dolayısıyla cazip bir meslektir. ancak uygulamada saha görevlerini kendi yapması istisna haline geldiğinden, adeta memur gibi masa başı çalışan hakimden bir farkı kalmamıştır.
• teoride adli ve idari olarak ikiye ayrılan kolluğun adli kolluk olan kısmının başıdır cumhuriyet savcısı emrindeki bu adli kolluk görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçları dogrudan soruşturma yetkisine de sahiptir aynı zamanda....
• (bkz: savcı/#25922319)
• savcı ile cumhuriyet savcısı aynı şeydir. önce onu bilelim. sonra;
  
  cumhuriyet savcısı ifadesini "devlet savcısı", "rejim koruyucusu" zanneden ve bunu eleştiren birtakım görüşler belirdi.
  
  anlatalım:
  
  cumhuriyet demek “demokrasi” demek olmadığı gibi “devlet oligarşisi,”, “liberal sistem” demek de değildir.
  
  iran islam cumhuriyeti, çin halk cumhuriyeti dahil tüm cumhuriyetlerin ortak özelliği demokrasililik/demokrasisizlik değil hanedansızlıktır. devletin başkanı soy bağı ile belirleniyorsa ona monarşi denir. devletin başı bir seçimle (illa ülke çapında gizli oy açık sayım sistemi değil. mollaların oyu da olabilir, komünist parti kurultayındaki seçim de olabilir) belirleniyorsa ona cumhuriyet denir. 4 halifenin iş başına geldiği döneme dahi cumhuriyet dönemi denir. çünkü ondan sonra emevi, abbasi hanedanları gelecektir. ama bu demek değildir ki 4 halifeyi araplar sandık başında oy vererek seçti. o örnekte de aşiret liderlerinin oyu söz konusudur.
  
  neyse konuya dönelim:
  
  monarşilerde savcılara kraliyet savcısı denir:
  crown attorney, crown counsel = kraliyet savcısı (avukatı)
  procureur du roi = kraliyet savcısı
  procureur des konings = kraliyet savcısı
  
  cumhuriyetlerde ise cumhuriyet savcısı denir:
  procureur de la république = cumhuriyet savcısı
  public prosecutor = cumhuriyet (kamu) savcısı
  
  atatürk üzerinden verilmiş örnekten yola çıkarsak:
  
  bir başbakandan hesap sorulacağı zaman savcı onu sorgulayabilir çünkü:
  
  monarşilerde bunu kraliyetten aldığı yetkiyle yapar, zira kral başbakanın üstüdür.
  cumhuriyetlerde ise bunu cumhuriyetten yani kamudan aldığı yetkiyle yapar, zira demokratik cumhuriyetlerde egemenlik kayıtsız şartsız milletindir; kamu başbakandan üstündür.
  
  bunları bilelim, bilmeyenlere öğretelim.
• (bkz: e-imzalıdır)
• cumhuriyeti savunanlar hakkında düşman ağzıyla yalan iddianame hazırlamaz.
• adli yargı hakim ve savcı adaylığı yazılı sınavı kazanıldıktan sonra mülakat aşamasının da geçilmesiyle girilebilen ve önemli bir hukukçu mesleği olan cumhuriyet savcılığını icra eden kişi. danıştay veya sayıştay savcısı ile karıştırılmaması gerekir.