• 1939 da kurulmuştur. ilk köy enstitülerindendir. diğer bütün köy enstitülerinde olduğu gibi mezunları arasında onlarca akademisyen, yazar, şair, doktor, mühendis vb vardır.
    kars'a 20 km uzaklıkta çok küçük bir ilçe olan susuz sınırları içerisinde bulunmaktaydı. köy enstitütüsü evrile çevrile (öğretmen okulu, öğretmen lisesi) anadolu öğretmen lisesi haline gelmiştir. birkaç yıl öncesine (şimdi ne durumda bilmiyorum) kadar karsın en itibarlı lisesiydi.
    ayrıca babamın,ablamın ve en sonunda benim mezun olduğum lisedir.
  • şimdiki adı susuz kazım karabekir anadolu öğretmen lisesidir .yatakhanesi ve yemekhanesi rus yapımıdır ve eski orjinalliğini hala korumaktadır. kocaman bir kampüsü vardır,karsın en başaralı lisesidir aynı zamanda
  • 1937’de kars’ın susuz ilçesinde ruslardan kalma kışlada açılan eğitmen kursu, 1940 yılında cılavuz köy enstitüsü adını alarak görevine devam etmiş 900'den fazla öğretmen yetiştirmiştir. daha sonraları cılavuz’a, köy enstitülerinin kapatılması için var gücüyle çalışan kazım karabekir’in adı verilmiştir. hikayeyi 2008 yapımı ahmet soner imzalı aynı adlı belgeselden izlemek mümkündür.
  • (bkz: dede korkut eğitim enstitüsü)
  • ümit kaftancıoğluve dursun akçamın mezun olduğu ilim irfan yuvası.

    tarihçesi
  • firdevs gümüşoğlu'nun sözlü ve yazılı belgeler ışığında cılavuz köy enstitüsü adlı bir kitabı vardır.

    kitap

    mezunlar konuşmasından bir kesit

    "eğitim ve öğretime büyük önem veren mustafa kemal atatürk, başbakan ismet inönü, milli eğitim bakanı hasan ali yücel ve ilköğretim genel müdürü ismail hakkı tonguç’un başkanlığında türkiye’de üç eğitmen okulu açılmıştır. bunlar düziçi (adana), hasanoğlan (ankara) ve cilavuz (kars) eğitmen okulları’dır.

    1937 yılında kurulan cilavuz eğitmen okulu’nun ilk müdürü halit ağanoğlu’ dur. burada üç aylık eğitim ve öğretimden sonra mezun olan öğrenciler köylere öğretmen olarak gönderilmiştir. amaç halkı bilinçlendirme, yenilik ve çağdaşlık sağlama, uygar bir medeniyet yaratma ve özellikle köylerin geri kalmamasını sağlamaktı (eren,2002: sayı 5.).

    17 nisan 1940’ da 3 aylık eğitmen veren eğitmen okulu kaldırılmış, yerine 5 yıllık köy enstitüsü kurulmuştur. yani 1937’de 3 ayda bir mezun verirken 1940 yılından itibaren 5 yıla çıkarılmıştır, yıllık eğitim-öğretim dönemi 6 ay olmuştur. 1940 yılında cilavuz köy enstitüsü eğitim görevlileri olarak yalnızca okul müdürü ve katipten oluşuyordu. kadro daha sonra çevre köylerde bulunan ilkokul öğretmenlerinden tamamlanmıştır.

    1940 yılının mart ayı başlarında ismail hakkı tonguç’un telgrafla özel çağrısı üzerine, halit ağanoğlu ankara’ya geldi. trabzon’dan kars’ daki cilavuz köy enstitüsü’nü kurmağa memur edildi ve kurulacak enstitünün müdürü olarak görevlendirildi (tonguç, 2007: 272). bu görev için halit ağanoğlu’ nun seçilme sebeplerinden en önemlisi, 1937, 1938, 1939 yaz aylarında cilavuz eğitmen kursu’nda çalışmış olduğundan mıntıkanın iklim şartlarını, köy çevrelerini nispeten daha iyi tanımasıdır. genel müdür ismail hakkı tonguç; “ağanoğlu, sizi kars’a göndereceğim, orası çetin yerdir, size güvenim var” diyerek vazifelenme sebebini açıklamış ve ağanoğlu’ na bir güven göstererek teşvikte de bulunmuştur(ağanoğlu,1949: 3). vazifesini öğrenen ağanoğlu, görevini yerine getirmek amacıyla kars yolunu tutmuştur.

    ağanoğlu, enstitüde uygulayacağı programı ana kaidelere göre ele almıştır. bu ana kaideler göre;

    1-kafayı bilgilendirmek, işler, duyar hale koymak üzere ortaokul ve bazı taraflar ile lise programına uygun öğretim yapılacak ve ayrıca köy halkının ihtiyaçlarına göre tespit edilecek konular da önemle işlenme planına alınacaktır.

    2-bugünkü ve yarınki köyün gerektirdiği her türlü ziraat işleri yapılacaktır. işlerde esas a- ileri ve rasyonel usul ve vasıtalarla çalışma zihniyet ve itiyatlarını kazandırmak, b- adali ve zihni çalışmalardan kaynaklanan yorgunluğa tahammül edebilmek, varılacak neticeden zevk ve heyecan duyulabilmek iktidarını kazandırmaktır.

    3-müessesede yaşayış, kurulmak istenilen ileri köy yaşayışına göre düzenlenecektir: a- dershane ve koridorlar ve bütün binalarda ışık, hava, temizlik daima elde tutulacak, b- eşya sadelik ve sağlık şartlarına uygun bulunacak ve köye intikal etmek üzere örnek teşkil edecektir. c- müessesede düşünüş, duyuş, yaşayışı telkin eder resim, yazı, grafiklerle değerli bir dekor yaratılacaktır. müzik faaliyetine büyük yer verilecektir.

    4-amaca ulaşma yolunda sıkı bir disiplinle hareket edilecektir.
    işleme tarzı: günün yarısı iş, ve diğer yarısı nazari ve ameli tedrisata ayrılacaktır. işler köyün gerektirdiği işler olup iki görüşe göre ele alınacaktır.
    1-köyde ve bütün köylüler tarafından yapılması gereken işler (tarla, bahçe, hayvan bakımı, tavukçuluk, arıcılık, sütçülük, genel temizlik işleri ile; bisiklet, motosiklet, otomobil, fotoğraf, ziraat makineleri kullanma, sökme, montaj yapma, at binme, araba, kızak sürme, silah kullanma…vb.)
    2- köyün işlerine cevap veren ve oldukça ihtisas gerektiren, demircilik, tenekecilik, nalbantlık, kalaycılık, dülgerlik, marangozluk, biçki dikiş, nakış, dokumacılık… gibi işlerdir (ağanoğlu, 1949: 23).
    enstitünün günlük, haftalık çalışma programları, nöbet işleri bu tutuşla hazırlanmıştır ve bu hava içinde maddi ve manevi yapısını bulma yoluna yönlenmiştir. uygulanacak program genel olarak belirlendikten sonra geriye kalan tek şey enstitüyü kurmak için uygun bir yerin bulunmasıydı. konak yerleri seçilirken iklim şartları, güneş, hava ve su göz önünde bulundurulmuştur. cilavuz kars – ardahan şosesi üzerinde susuz çayı vadisinin iki tarafında kışla harabelerinden kurulu bir köyün, geniş arazisi, bol suyu ve güzel havasıyla yerleşme imkanları için çok elverişli bir yer olduğuna karar verilmiştir. kışla harabeleri yeni yapılacak binalara temel teşkil ediyordu. rus yapıları olarak bilinen bu binaların çatıları sökülmüş, pencereleri soyulmuş, duvarları yıkılmış harabeler olması, çalışmaları güçleştirse de kısa sürede tamir edilip eğitime hazır hale getirilmiştir.

    sıradaki iş öğretmen kadrosunu kurmaktı. halit ağanoğlu kadroyu oluştururken bu işi severek yapacak, köy yaşamına rahatlıkla ayak uyduracak, gittiği yerde modernlik arayışından ziyade o yeri modernleştirmek için canla başla çalışacak öğretmenleri seçmeye dikkat etmiştir.

    köy enstitüsü’ne alınacak öğrencilerin seçiminde de bazı önkoşullar şarttı. bu önkoşullar öğrencilerin köy çocuğu olması ve köy ilkokulunu bitirmiş bulunmasıdır. bu özelliğe uygun çocuklar köylerden seçilmeye başlanıyor ve sınavla enstitülere alınıyordu. bu şarta yönelik insanların aklında bazı soru işaretleri oluşmuştur. “neden şehir çocuğu okutulmuyor?”, ya da “köylü olup da köyde okul olmadığı için kasaba ya da şehirde okuyan çocukları neden almıyorlar?” şeklindeki sorular bunlardan bazısı. halit ağanoğlu’ nun bu konudaki düşüncesi: “kasaba ve köyler arasında coğrafi şartlar, geçimin yarattığı iş şartları çok farklıdır. ayrı şartlar içinde yaşlanan çocuklar, aldıkları terbiye ile farklı karakterler kazanırlar. bunun için köye uymak keyfiyeti köyde yetişen çocukta kasabadakinden daha fazladır.” şeklindedir.

    cilavuz köy enstitüsün’nün geçmişten günümüze kadar uzanan değişimi ise aşağıdaki gibi olmuştur;
    ? 1937’de eğitmen yetiştiren okul
    ? 1938’de dönemin ilkokullarına öğretmen yetiştirmek amacıyla kurulan cılavuz (en güzel çiçek) köy enstitüsü
    ? 1954-1976 yılları arasında kazım karabekir ilk öğretmen okulu
    ? 1976-1990 yılları arasında kazım karabekir öğretmen lisesi
    ? 1990-1991 öğretim yılından itibaren kazım karabekir anadolu öğretmen lisesi oldu.
    ? 2014-2015 öğretim yılından itibaren kazım karabekir anadolu lisesi oldu.
    enstitü’den pek çok sanatçı, eğitimci, yazar ve bilim adamı yetişti. enstitü’ den 1951’e dek toplam 989 öğrenci mezun olmuştur."
  • krt'deki cılavuz köy enstitüsü belgeselinde enstitü mezunu ve halinden arıcılık yaptığı anlaşılan bir bey amca (adını bulursam editleyeceğim) o günkü eğitim mantığını çok güzel özetliyor.

    "yap, işlet...yap ve işlet! devretmek yok!" diyor ve arkasındaki arı kovanlarını göstererek ekliyor "bak ben yaptım ve işletiyorum" gülümsüyor... o gülümserken benim gözlerim doluyor...
  • hakkında efe can uysal'ın yönetmenliğini yaptığı güzel bir belgesel olan okul:

    https://www.youtube.com/watch?v=hyjt7_enkxk
  • 1943 yılında öğrencilerin ve fizik öğretmenin elektirik santrali yaptığı okulmuş.
hesabın var mı? giriş yap