• 22 nisan 1451 - 26 kasim 1504 arasinda yasamis olan kastilya, aragon ve ispanya kralicesi. *

    babasi 2. john 1454'de oldugunde, uvey kardesi 4. henry kastilya krali oldu. muhalif soylularin, isabel'in kucuk kardesi alfonso'yu henry'nin yerine gecirme cabalari, 1468'de alfonso'nun zehirlenmesi ile son buldu. soylular tarafindan isabel'in basa gecmesi onerilse de, isabel bunu reddetti, ancak henry kendisini veliaht ilan etti. ancak isabel 1469'da henry'nin onayi olmadan portekiz krali ferdinand'la evlenince, henry bu sefer kizi juana'yi veliaht yapti. henry'nin 1474'te olumu sonucunda isabel ile juana arasinda cikan taht kavgasini, 1479'da isabel kazandi ve kastilya kralicesi unvanini aldi. ferdinand bu arada aragon krali olmustu, dolayisiyla kastilya ve aragon'u birlikte yoneten kari koca, ispanya birligini kurmus oldular. en onemli icraatlari soylularin yonetimdeki etkinligini azaltmak oldu. 1480'de ispanya'ya engizisyon'u getirdiler ve bunun sonucunda papa tarafindan katolik ilan edildiler. 1492'de granada'dayi kontrollari altinda tutan muslumanlar da ispanya kralligi'na teslim olunca, ispanya'nin birlik haline gelmesi tamamlanmis oldu. ayni yil, hristiyanliga gecmeyi kabul etmeyen museviler de ispanya'dan kovuldular.

    kristof kolomb'un amerika'yi kesfetmek icin ciktigi seyahatin mali yuku de isabel tarafindan karsilanmistir. kolomb'un yeni dunya'da kesfettigi yerleri kastilya'ya baglamasi ile bazi yerliler kole olarak ispanya'ya getirilmis, ancak isabel tarafindan tekrar ozgurluklerine kavusturulmuslardir.

    isabel egitimcilerin ve sanatkarlarin hamisi olmus, bir cok egitim kurumu ve genis bir sanat koleksiyonu olusturmustur. latince'yi ogrenmis ve sadece ogullarinin degil, kizlarinin da egitim almasini saglamistir. bunlardan aragon'lu catherine, ingiltere krali 8. henry'nin * ilk karisi ve kralice 1. mary'nin de annesidir.

    olumunden sonra biraktigi vasiyetnamesi, hukumdarligi sirasinda basardigini dusundugu seyler ve gelecek icin dileklerini iceren onemli bir dokumandir.
  • yaptığı iki banyo doğumunda ve ölümündeyse klişe olmaktan öteye gidememiş soylu.
  • kastilyalı isabelle olarak da bilinir. ispanyolların, iber yarımadasında dağınık krallıklar olarak bulundukdukları bir dönemde aragonlu ferdinand ile yaptığı evlilik aragon ve kastilya gibi iki önemli krallığı bir araya getirmiştir.

    bu çiftin tarihteki önemi m.s. 711 yılından itibaren yaklaşık 780 yıl ispanya'nın güneyinde yaşamış olan endülüs emevilerini ispanya'dan atmalarıdır. (bkz: reconquista) granada'daki son kalenin de 1492'de düşmesi ile ispanya krallığı adına toprak bütünlüğü sağlanmıştır. son kale olan granada'nın düşmesi ve şehrin anahtarının arap emiri tarafından ispanyol monarklara teslim edilişi şu resimde görülebilir.

    bu noktadan sonra isabelle ve ferdinand'ın ilk işi yahudileri topraklarından kovmak olmuştur. söz konusu yahudiler'e osmanlı kucak açmıştır. ikinci bayezit'in gönderdiği gemilerle istanbul'a getirilmiş ve yerleştirilmişlerdir.

    koyu bir katolik olan isabelle ispanya'nın toprak ve din bütünlüğünü sağladığı için ve aynı zamanda kristof kolomb'u yeni ticaret yolları bulması için finanse ettiği için büyük saygı duyulan bir kraliçedir. onun döneminde atılan adımlarla ispanya güney amerika'da sömürgeci bir güç olmuş ve gelecekte güçlü bir imparatorluk haline gelmiştir. kendisinin ispanya'nın bir çok yerinde heykelleri vardır.

    isabelle'in bir monark olarak askeri ve idari anlamda tüm başarılarına rağmen müslüman ve yahudileri ispanya'dan silah zoruyla kovması ve güney amerika'nın keşfedilip orda ispanyol kolonizasyonunun başlamasına sebep olması nedeniyle dünyaya kan ve gözyaşı tohumları ekmiş biri olduğunu da hatırlatalım. zira hernan cortez gibi insanlık düşmanı bir cani onun sayesinde kana doymuştur.
  • bariz erkek egemen bir dönemde ispanya'yı birleştirip, reconquista'yı tamamlayan "dindar" kraliçe. endülüs emirinden granada'yı teslim alıp, muhteşem elhamra'ya da yerleşince, müslümanlarla yahudileri iber'den atıp, bölgenin demografik yapısını da değiştirmiş.

    başlarda dinlerini değiştirip hristiyan olanlara dokunulmayacak gibi sözler verilse de, sonrasında engizisyon ile ortalığı kan gölüne çevirmiş kendisi.
    (bkz: ispanyol engizisyonu)

    müslümanlar afrika'ya, yahudiler ise genelde osmanlı'ya kaçmışlar. tabii ispanya daha sonra mağrip'e de gelip aksiyona devam etmiş.

    kocası aragon kralı pek sallanan bir abi değilmiş kendisinin yanında. zaten ilber ortaylı'nın da dediği gibi, "ispanya demek kastilya demek. kim takar aragon kralını kastilya'nın yanında". tabii ki bütünlüğü sağlama açısından bölgesel bir güç aragon da, ancak asıl olayları başaran kraliçe isabel (kastilya) olmuş hep.

    üstüne bir de coğrafi keşiflere önayak olup tüm dünyanın kaderini de değiştirmiştir kendisi.

    henry tudor'un da kaynanası ayrıca.*
  • kastilya kraliçesi isabella olarak geçer adı . diğer adı ise "kirli isabel"dir.

    neden kirli isabel olarak anıldığı ise tipik ortaçağ avrupası hikayesi..
    bilinçli olarak banyo yapmaktan kaçınan pasaklı kraliçe 50 yıldan uzun süren hayatında topu topu iki kez banyo yapmış ve bu davranışıyla övünürmüş.

    pasaklı isabel bir kez evlenmeden önce, bir de doğum yaptığında yıkanmasından da anlaşılacağı üzere, bu iki banyo arasında epeyce bir zaman geçmiş.

    isabella’nın banyo yapmaktan uzak durmasıyla övünmesinin nedeni diğer insanlardan farklı bir şey yapmasından değil aksine banyo yapmaması diğer insanlar gibi davrandığını gösteriyor ..zira o zamanlar avrupa’da yıkanmama adeti geçerli olduğundan o da farklı davranmamış ..

    yine bir rivayete göre pasaklı kraliçemiz" kastilya topraklarından araplar ve yahudileri kovacağım ve kovana kadar da yıkanmayacağım" demiş..`granada'yı ellerinde tutan müslümanların ispanya krallığına teslim oluşu,endülüs emevilerinin ispanya'dan atılışı ` dediğini de yapmış..

    ilginçtir yine yıkanmamasından kaynaklı çamaşırlarının da sapsarı olması sebebiyle renkler dünyasına " isabel sarısı " diye bir renk tanımı katmıştır.

    bir pasaklılık hikayesi.
  • dindarlık maskesinin altında korkunç bir güç tutkusu barındıran kastilya kraliçesidir. yahudi ve müslümanlar'a karşı uyguladığı soykırımdan (bkz: reconquista) tutun egemenliğini kabul etmeyen herkesi ezip geçmesine kadar her yaptığını devletini dolayısıyla bizatihi mutlakiyetini güçlendirmek için yapmıştır. çocukluk ve erken yetişkinlik dönemi travmatik geçmiş ve bu travmalar muhtemelen zalim kişiliğinin oluşumunda büyük rol oynamıştır. erken bir yaşta annesinin delirdiğini, ağabeyinin ise saltanatında soyluların elinde oyuncak olduğunu görmüş ve işler normal seyrinde ilerlese belki de hiç tahta geçmeyecek olan isabel, ailesini ve devletini zayıf düşüren her şeye karşı içinde bir kin besleyip büyütmüştür. bu yüzden tahta geçtiğinde kendi ideallerini gerçekleştirmek uğruna kilise onayı dahi olmadan kendisine güçlü bir müttefik olacak olan eski düşman aragon kralı ferdinand ile evlenmiş ve otoriter rejimini evliliği üzerinde dahi göstererek daima krallığın en güçlü ismi olarak kalmıştır. kraliçe isabella, hırsın, hıncın ve tehlike arz eden adanmışlığın nelere yol açabileceğini gösteren tarihteki güzide örneklerden biridir.
hesabın var mı? giriş yap