• 1963-1967 yillari suresince devam etmi$, kalkinma programlarinin ilk halksidir ve belki de en ba$arili oldugumuz. 1958'deki ekonomik bunalim ve 1960'daki darbe sonrasi olu$an sosyal ve ekonomik sorunlarin giderilmesi, dengeli ve kararli bir kalkinmayi saglama amacina yoneliktir.

    bu programin oncelikli amaclari her alanda cali$acak yeterli sayida bilim adami ve teknik donanimli elemanlar yeti$tirmek, yillik yuzde 7'lik bir buyume orani yakalamak, i$sizlik sorununu cozmek, di$ odeme dengesine saglanmasidir. di$ ticarette ihtiyaclarin ithal mallar ile saglanmasi yerine ithal ikamesi politikasinin tercih edilmesi, sektorel olaraksa tarim ve sanayi'de dengeli bir buyume saglanmasi hedeflenmi$tir.

    ilk kalkinma plani digerlerine oranla somut degi$iklikler yaratabilmesi acisindan ba$arili sayilabilir.

    (bkz: ikinci kalkinma plani)
    (bkz: ucuncu kalkinma plani)
    (bkz: dorduncu kalkinma plani)
    (bkz: dokuzuncu kalkinma plani)
  • hazırlanma aşamasında devlet planlama teşkilatı ile siyaset arasında tarım reformu ve vergi reformu konularında ciddi ihtilafların çıktığı türkiye'nin 1960 sonrası 1980'e kadar devam edecek planlı döneminin ilk beş yıllık kalkınma planıdır ve 15 yıllık bir perspektifin ilk dilimidir.

    tarım ve sanayi arasında dengeli bir büyüme stratejisi hedeflemesiyle kendinden sonra gelecek olan ikinci plandaki sanayinin sürükleyici sektör olması düşüncesinden daha farklı bir anlayış içermiştir. dönemin meclisindeki vekillerin önemli bir kısmının toprak ağası olması, tarım reformunun ve tarımın vergilendirilmesinin karşısında önemli bir muhalefetin oluşmasına neden olmuştur. neticesinde plan, tarım ve vergi konularında plancıların şart koştuklarının aksine değişiklikler yapılarak topal bir şekilde uygulamaya sokulmuştur ve planı hazırlayan ilk plancılar dpt'den istifa etmişlerdir. plan hedefleri şu şekilde özetlenebilir.[1]

    - gsmh’da yıllık ortalama %7 büyüme hedefi.
    - istihdam sorununun çözülmesi.
    - dış ödemeler dengesinin sağlıklı bir yapıya kavuşturulması.
    - kalkınma için gerekli olan her alanda yeter sayıda ve üstün nitelikte bilim adamı ve teknik eleman yetiştirilmesi.
    - tüm bu hedeflerin sosyal adalet ilkesine uygun olarak gerçekleştirilmesi.

    [1] birinci beş yıllık kalkınma planı (1963-1967), devlet planlama teşkilatı, http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan1.pdf (s.33.)
  • harrod-domar modeli(büyüme modeli) benimsenmiştir.
hesabın var mı? giriş yap