• bilge kağan yazıtının yüksekliği 3.80 metredir. doğu yüzünde 41 satır, güney ve kuzey yüzlerinde 15`er satır yer almaktadır. böylece türkçe yazılmış olan toplam satır sayısı 71`i bulmaktadır. batı yüzünde ise çince bir yazı yer almaktadır. kuzey yüzünün ilk 8 satırı kül tigin yazıtının güney yüzünde yer alan ilk 11 satır ile aynıdır. ayrıca doğu yüzündeki ilk 24 satır ile kül tigin yazıtının doğu yüzünde yer alan ilk 30 satır aynıdır.

    bu yazıt, kül tigin yazıtına oranla daha çok tahribat görmüştür. bu nedenle metinler kesik ya da okunamaz durumdadır. bu yazıtta konuşan bilge kağan`dır. yazıt, 734 yılında ölen bilge kağan anısına, 735 yılında oğlu tenri kağan tarafından dikilmiştir. yazıt, bilge kağan`ın yeğeni yollug tigin tarafından yazılmıştır.

    göktürk yazıtlarını oluşturan bilge kağan yazıtı 735 yılında dikilmiştir. diğer iki yazıt ise tonyukuk yazıtı(716) ve kül (köl) tigin (732) yazıtıdır. orjinal metinden günümüz türkçesine çevrilen aşağıdaki metindeki cümlelerde, cümle yapısı büyük ölçüde korunmuştur. metinde ... ile çevrilen yerler taşlardaki tahribat nedeniyle okunamayan kısımları belirtmektedir.

    alıntı : https://www.turkcebilgi.com/bilge_kağan_yazıtı
  • "türk halkı, toksun. acıkacağını ya da doyacağını düşünmezsin. bir doyarsan, tekrar acıkacağını düşünmezsin."

    bilge kağan yazıtı 735
  • 1. tengri (yaratan) tektir.
    2. her kim ki tengri'den kut almak dilerse, başkasına yakarmasın.
    3. bir il, bir kağan, bir tengri
    4. bir kına iki kılıç girmez. bir hatun iki er alamaz ve bir budunda iki töre olmaz. töre tektir. töre kesin ve keskindir. kim ki töreye uya kutlanır. kim ki töreye. kıya katlanır
    5. kimse töreden üstün değildir. dirlik ve birlik için töre budur.
    6. bir çoban sürüsünden, bir er ailesinden, bir kağan budunundan sorulur.
    7. her er eşine, atına, pusatına sahip çıkacak.
    8. ana babaya ve ataya tazim durulacak.
    9. hısmına sarılacak, komşusunu gözetecek.
    10. er kişi yalan söylemeyecek.
    11. mal çalan, mülk çalan misliyle ödeyecek. hesabı ya malıyla ya canıyla sorulacak.
    12. kim ki bir ırza musallat olursa, canından olacak.
    13. her kim olursa olsun haksız, aldatıcı iş tutarsa hesabı hemen sorulacak.
    14. cenkten beri duran ya da kaçan tamuya(cehennem) uçacak.
    15. aman dileyene kılıç üşürülmeyecek, sığınana arka dönülmeyecek.
    16. baş kaldıranın başı alınacak, hak isteyenin hakkı verilecek.
    17. kimse kimseye üstünlük taslamayacak. ne ak etin karadan, ne karanın kızıldan, ne kızılın sarıdan farkı olmayacak.
    18. kin ve gururdan uzak olunacak.
    19. mazluma merhamet, zalime azap duyulacak.
    20. zayıfa, yaralıya, çocuğa ve kadına el kaldırılmayacak.
    21. kızı isteyen kağan da olsa, bey de olsa kız istediğine verilecek.
    22. gereksiz yere ağaç kesmeyeceksin, suyu kirletmeyeceksin.
    23. bilmeyip de bildim demeyeceksin, bilene danışacaksın.
    24. bugünün işini yarına bırakmayacaksın.
    25. kusur görmeyecek, kusur aramayacaksın.
    26. güçlüyken affet, zayıfken sabret.
    27. yazgına asi olma.
    28. yaptığın iyiliği unut, yapılan iyiliği unutma.
    29. herkes adaletle iş görecek.
    30. her ne edersen et, yargılanacağını her daim akılda tut.
    31. milletine yaban kalma. ipeğin iyisine, sözün güzeline kanma, onlara boyanma.
    32. kağan odur ki adaleti üstün tutsun, töreyi yaşatsın. töre yok olursa il yok olur. il olmazsa budun kul olur.
    33. ey türk oğuz beyleri, ey milletim işitin !!!
    " üstte mavi gök çökmedikçe, altta yağız yer delinmedikçe senin ilini ve töreni kim bozabilir "

    orhun ırmağı yakınları, moğolistan
  • anlamiyorum, gercekten anlamiyorum...

    baslikta 3 tane entry var. ilk entry tum yazitin metnini iceriyor. ikinci entry'de yazitin guncel dile cevirisine link verilmis. basliga birisi 4'uncu entry olarak kaynagi belirsiz bir liste yaziyor, ve debe'ye giriyor. yazilan listenin ilk entry'lerdeki yazilanlar ile ilgisi yok. muhtemelen uydurma. ne yazar, ne de debe listesini hazirlayanlar dogrulugunu kontrol ediyor.

    facebook'tan hallice kutsal bilgi kaynagina hosgeldiniz. tek eksigimiz konya'daki uzay ussu haberini paylasan yazarlar.

    tanim: tarihteki en eski turkce kaynaklardan biri.
  • (bkz: #98761923)

    orhun abidelerinde bu tip 33 maddelik türkün töresi listesi geçmez. biri uydurmuş. birileri de elinde tuzlukla koşup kopyalayıp sözlüğe yapıştırmış.
  • ''türk milleti için gece uyuyamadım, gündüz oturmadım.''
  • türk oğuz beyleri, işitin! üstte gök çökmedikçe, altta yer denizi delinmedikçe, ilini töreni kim bozabilir?
hesabın var mı? giriş yap