ashab

• hz peygamber’i gören ve onunla sohbet eden müslümanlara verilen ad
• (bkz: ashab i kiram)
• sanırım sohbetle aynı kökten gelmekten olan arapça ismin çoğulu isim.
• doğru yazılışı eshâb olan sözcük. "sahipler, malik ve mutasarrıf olanlar" manasına gelir.
• (bkz: ashab-ı güzin)
• (bkz: asap)
• ashab hakkında önemli bir kısım:
  
  https://www.necatiaksu.net/mektubat/210.mektup.htm
  
  bu tarikatta, nihayetin bidayete derc'edilmiş olması vardır. şöyle ki: bu tarikat ehli, ilk adımda, başkalarının taa, işin sonunda bulacaklarını bulur.
  
  aralarında bir fark varsa, o dahi icmâlde, tafsilde, şümulde ve şümulün olmayışındadır.
  
  böyle bir intisap, ayniyle ashab-ı kiramın intisabıdır. zira onlar. resulûllah (s.a.) efendimizle ilk sohbetlerinde öyle şeyler bulmuşlardır ki; o şeyler, kendileri dışında bu ümmetin evliyasına, işin nihayetinde hâsıl olur mu bilinmez..
  
  bu mânâ icabıdır ki: tabiinin en faziletlisi olduğu halde; veys'el-karani, hazret-i hamza'nın katili vahşî'nin (r.a.) mertebesine yetişemez.. bunun sebebi de, bir defa olmak üzere, hayr-ul beşer resulûllah'ın sohbetine nail olmamasıdır. ona salât ve selâm olsun..
  
  şundan ki: resulûllah ile sohbet fazileti, bütün faziletlerin ve kemallerin üstündedir. çünkü: onların imanı şühudîdir; böyle bir devlet onlardan başkasına müyesser olmaz.
  
  bir mısra:
  
  benzer mi hiç duyulan görülene?.
  
  yukarıda anlatılan mânâ icabı olarak, bunların bir ölçek arpa sadakası, başkalarının dağ misali altın sadakasından daha faziletlidir.
  
  anlatılan fazilette, bütün ashab eşittir. hepsine tazim edip her birini iyilikle anmak gerekir.
  
  ashab-ı kiramın hepsi de doğruluk ve adalet üzeredir. kabul etmek işinde, hepsinin rivayeti ve ahkâm tebliği aynı değerdedir. onlardan, birinin rivayetine, diğerinin rivayetinden daha fazla meziyet yoktur.
  
  onlar kur'an hamilleridir. parça parça âyetleri bir araya getiren onlardır. birinden iki âyet alınmış; birinden üç âyet alınmıştır.. bazısından daha fazla; bazısından dahi daha az.. bu iş, onların adaletine itimad edilerek alınmıştır.
  
  her kim, ashabtan birini kötülerse.. onun bu kötülemesi kur'an-ı mecid'e gider.. ihtimal ki, kur'an'ın bazı âyetlerini o taan edilip körlenen sahabe taşımıştır.
  
  bu büyükler arasında geçen münazaaları ve çeşitli vakıaları iyiye yormak lâzımdır. onları, nefsanî arzudan ve taassubdan uzak bilmelidir.
  
  ashab-ı kiramın halini en iyi bilenlerden biri imam-ı şafii idi. allah ona rahmet eylesin. şöyle dedi:
  
  — o bir kan idi; allah ellerimizi kandan temizledi. biz de dillerimizi ondan temiz tutalım.
  
  üstte anlatıldığı gibi bir kavl, imam ca'fer-i sadık'tan (r.a.) dahi nakledilmiştir.
  
  evvel âhir selâm..