arkebüz

• ateşli silah türü.
• eskiden savaşlarda kullanılan çakmaklı bir tüfek çeşidi.
• alaybozan tüfeğinin bir önceki versiyonu olarak alınabilecek silah. ceviz büyüklüğündeki kurşun mermiler atar, kısa menzillidir ama kara barut payının etkisiyle ısınan ve deforme olan mermisi günümüz çelik gömlekli (full metal jacket) ya da magnum mermilerini hatırlatabilecek inanılmaz yaralar açabilir.
  
  imparator şarlken devri civarında (15. yy sonundan, 17. yy ortalarına tekabül eden bir zaman dilimi.) bunu kullanan ve ağır piyade olarak kabul edilebilecek arquebusieros nam bir birlik ispanyol ordusunda yer almıştır.
• fitille ateşlenen, namlu ağzından doldurmalı yivsiz tüfek. 1500'lü yıllarda kullanılmaya başlanmıştır. tüfeğin ağzından içeriye bir miktar barut dökülür ve bir adet kurşun gülle içeriye harbi ile itilir. tetiğe basılınca, sürekli kor halinde yanar durumda olan bir ip parçası/fitil folyo deliğine girer ve tüfeği ateşler.
  
  tüfek yivsiz olduğu için kurşun güllenin nereye gideceği bilinemez. çünkü yerçekimi vs. yüzünden dünyamızda mükemmel bir gülle dökmek mümkün olmadığı için, illa ki güllenin ağırlık merkezi değişken olacaktır. dolayısıyla gülle namludan çıktıktan sonra ağırlık merkezi istikametinde sapacaktır. aynı kural şu anki ateşli silahlar için de geçerlidir. ancak bu sapma etkisi yivin icadı ve bunun mermiye aktardığı dönme etkisi sayesinde bertaraf edilmiştir.
  
  bu silahlar 1500'lü yıllar itibariyle savaş meydanlarında yerini almış ve saflar halinde vole atışı yapılarak kullanılmış ve oldukça etkili olmuşlardır.
  
  atlı step kavimlerinin savaş meydanları üzerindeki hegemonyası böylece son bulmuş ve yepyeni bir çağ açılmıştır. bu çağda artık en iyi piyadeyi yetiştiren taraf, harp meydanlarında üstün gelmeye başlamıştır. en iyi piyadeyi yetiştirenler de elbette roma kültür mirasının takipçileri olan batı avrupa devletleri olmuştur. vakti zamanında da roma, devrinin en iyi piyadesini(roma lejyonları) yetiştirirken atlı step kavimleri tarafından yıkılmıştı. tarihin böyle garip cilveleri var işte.
  
  şöyle bir şey:
  
  http://www.youtube.com/watch?v=r2zwsjbxi2u
• (bkz: alaybozan), ordubozan, tüfek/@ibisile
• 15. yüzyılda fransa'da kullanılmaya başlanan, taşınabilir ateşli silahtır.
• 15.-17. yy arasında kullanılan silah.
  ilk macarlar tarafından kullanıldığı düşünülse de en sık ve geniş çaplı kullanım osmanlı'da olduğu söylenir.
  konkistadorlar tarafından da kullanılmıştır.
  tüfek mikrop ve çelik teki tüfektir diyebiliriz (yivli olmadığı için rifle değil de gun daha doğru olacaktır.)
• tetiksiz tüfek.