ad libitum

• latince kisinin kendi istegine bagli olarak
• (bkz: adlib)
  (bkz: ad lib)
• doyasıya
• (bkz: libido)
• bir kısım türk müzisyenlerin diline adli bütün olarak yerleşmiş müzik terimi
• eserin belli bir bölümünün belirlenmiş sabit bir tempoda değil de, serbest bir tempoda çalınabileceğini belirtmek üzere de kullanılır. özellikle konçertoların solo partisyonlarında, solistin esere kendisine has bir yorum katabileceği serbest bir alan yaratılmış olur böylece. örneğin elgar in cello koncertosunun birinci bölümünün girişindeki vurucu melodiler ad libitum çalınır. eserin john barbirolli eşliğinde jacqueline du pre tarafından gerçekleştirilen yorumu bu imkanın gerek solist gerek şef tarafından nasıl kullanılabileceğine iyi bir örnek teşkil eder kanaatimce.
• nadiren oyun temsillerine yapılan eklemeler için de "ad lib." denildiğini görürüz. genelde bu şekilde kısaltılıp kullanılır, latincedir. "isteğe göre" anlamındadır. oyunların metinlerinde ise belirtilmeyen sözleri ve işleri ifade etme amacıyla kullanılır.
• - tempo ve ifadenin, hatta öngörülenlerden tonalite ve çalgı seçiminin de yorumcunun isteğine bırakılması.
  
  - istenildiğinde seslendirilmeyecek kısım; örneğin, cadenza, istendiğinde çalınmayacak kadans.
• veteriner hekimlikte yeme bağlı hastalık ve yetersizliklerin tedavisini tarifte kullanılan tabir. hayvana kaba ya da tane yem verirken demezsin ki hesaplayıp rasyon yapayım, verirsin ha verirsin. o da yer çatlar. ya da bazı hastalıkta su verilmeyebilir, misal asidoz ama bazısında içebildiğince verirsin, hangisiydi gelmedi şimdi aklıma. neyse.