şafak türküsü

• (bkz: nevzat celik)
• tamamı şöyledir:
  
  beni burada arama anne
  kapıda adımı sorma
  saçlarına yıldız düşmüş
  koparma anne
  ağlama
  
  kaç zamandır yüzüm tıraşlı
  gözlerim şafak bekledim
  uzarken ellerim
  kulağım kirişte
  ölümü özledim anne
  yaşamak isterken delice
  
  bugün görüş günü
  günlerden salı
  islak
  sarı bir yağmur
  ülkemin neresine bakarsa ay
  orada yitik bir anne ağlıyor
  sen aralıyorsun yağmuru
  acıdan sırılsıklam alnına siper edip elini
  sonra bir umut koşuyorsun
  yüreğin avcunda
  ısırırken
  çırpıntı gözlerini
  (ah verebilseydim keşke
  yüreği avcunda koşan
  herbir anneye
  tepeden tırnağa oğula
  ve kıza kesmiş
  bir ülkeyi armağan
  koşma anne
  birdenbire batacak olan
  düş denizinde yarattığın umut sandalıdır
  oysa benim için gece
  ışık hızıyla koşan
  kısa ve soğuk bir zamandır
  bu yüzden boğuk seslerle geldiler bir şafak
  uykusuz
  yorgun
  ve korkak
  
  sanırım baytardı
  yüreğimin depreminde rihter ölçeği çatlarken
  ölebilir raporu veren beyaz önlüklü doktor
  boşver hipokrat amca
  üzülme ne olur
  sen de anne
  sen de üzülme
  hücremin dört bir köşesinde el ayak izlerimi
  ciğerlerimde yırtılan bir çığlıkla hazır beklediğim
  ve korkunç bir sabırla birbirine eklediğim
  korkak kahraman gecelerimi
  düşlerimle sınırsız
  diretmişliğimle genç
  şaşkınlığımla çocuk devrederken sıradakine
  usulca açılıverdi
  yanağımda tomurcuk
  
  pir sultan'ı düşün anne
  şeyh bedrettin'i
  börklüce'yi
  torlak kemal'i düşün anne
  hala kanaması nedendir faşizmin göğsünde
  utangaçlığı bile vuramadan yanaklarına yasının
  onsekizinde ölümüne pervasız yürüyen
  ince bilekli çıplak ayaklı tanya'nın
  deniz'i düşün anne
  her mayıs şafağında uzun
  uzun döverken darağaçlarını
  ve o şafaktan doğma
  onbir yaşını çiğneyip yürüyen çocukları
  insanları düşün anne
  düşün ki yüreğin sallansın
  düşün ki o an
  güneşli güzel günlere inanan
  mutlu bir yusufçuk havalansın
  
  sıcak omuzlar değerken omzuma
  buz üstünde yürüdüm yıllar boyu
  bayraklar ve türkülerle
  kopunca memelerinden o mükemmel yaşama
  
  kurşunlar sıktılar alnıma
  açık alanlarda ağır
  kartalların konup kalktığı
  yalçın kayalardan biriydim
  ölüp dirildim yeniden
  güneşli güneşsiz akşamlarda
  
  mutlu yarınlar adına
  özgürlük adına ekmek adına
  üstüne vardım kuyruğu kanlı itlerin
  dirilip dönmesin diye hiroşimalar
  tahtadan atların boynuna çıplak
  ölümlerle yatmasın diye çocuklar
  aç gözlerle bakmasın diye çocuklar
  kardeşlik adına
  havadaki kuş denizdeki balık adına
  yürüdüm yıllar boyu
  
  dönüp bakmadım arkama
  ıraktı gözlerim cok ırak
  izim kalır mı bilmem yürüdüğüm yolda
  kalsa da silinir gider
  yalnızca bir ağıt gibi çakılır
  ardımca gelenlere gözlerimi yaktığım yer
  
  tören adımlarıyla ölmek
  ne garip şey anne
  kanlı karanlık bir oyunda baş oyuncuyum
  bütün gözler üstümde
  
  sürüyor gecenin karnında şafağa bakan oyun
  masa üstünde üşüyen bir sigara
  yanında küçücük bir cam bardak
  içinde rengi bu gecenin
  cılız titrek bir kibrit
  kağıt kalem
  sandalye
  geride flu
  yağlı
  büküm büküm bir ip
  ve çingene kuralına uygun
  değişmez dekoru mudur
  idam mahkumunun
  
  kırılacak cammışım gibi davranıyorlar
  yüzlerinde zoraki çatılmış bir hüzün
  oysa birazdan boynumu kıracaklar
  pul pul dökülecek yaz sivası eylül'ün
  
  ben ölümü asıl az ötede titreyen
  çingenenin kara kıllı ellerinde gördüm
  anladım ki küllenen sigaradır
  soğuyan bir bardak çaydır benim ömrüm
  
  yani benim güzel annem
  alacaşafağında ülkemin
  yıldız uçurmak varken
  oturup yıldızlar içinde
  kendi buruk kanımı içtim
  
  ne garip duygu şu ölmek
  öptüğüm kızlar geliyor aklıma
  bir açıklaması vardır elbet
  giderken darağacına
  
  geride
  masa üstünde boynu bükük kaldı kağıt kalem
  bağışla beni güzel annem
  oğul tadında bir mektup yazamadım diye kızma bana
  elleri değsin istemedim
  gözleri değsin istemedim
  ağlayıp koklayacaktın
  belki bir ömür taşıyacaktın koynunda
  
  usul adımlarla yürüdüm ömrümü
  karşımda kurum kurum-laşan darağacı
  (tarlakuşu korkmaz ki korkuluktan
  ökse de olsa dört bir yanı)
  birdenbire acıdı boynum
  gelecekler var birbiri ardınca genç
  yakışıklı
  
  ne olur işçi kadınım
  az yumuşak dik
  şu kefenin yakasını
  
  yaşamak ağrısı asıldı boynuma
  oysa türkü tadında yaşamak isterdim
  çiçekleri kokmak ırmakları akmak
  yaz boyu çobanaldatanlara aldanmak
  su başlarında aylak sektirmek kavalımı
  sonra bir çocuğun afacan bacaklarında
  anavarca kayalıklarına tırmanmak isterdim
  o güzel günleri görenler arasında
  bir soluk ben de yaşamak isterdim
  bir de luvr müzesinde seyretmek gizliden
  öperken siya-u jakond'u tebessümünden
  işte o an saçlarından yakalamak dolunayı
  bir de yirmibeş kilometreden görebilmek
  nazım'in gözleriyle pırıl pırıl moskova'yı
  
  ölmek ne garip şey anne
  bayram kartlarının tutsaklığından aşırıp bayramı
  sedef kakmalı bir kutu içinde
  vermek isterdim çocukların ellerine
  sonra
  sonra benim güzel annem
  damdan düşer gibi
  vurulmak isterdim bir kıza
  
  künyemi okudular
  suçumuz malum
  
  gecenin kıyısında durmuşum
  kefenin cebi yok
  koynuma yıldız doldurmuşum
  koşun çocuklar çocuklar koşun
  sabah üstüme
  üstüme geliyor
  yanlış mı duydum yoksa
  erkenci bir horoz mu ötüyor
  keskin bir acı bilenmiş
  gitgide yaklaşıyor sonum
  
  iri sözlerim yoktu söyleyecek
  usulca baktım yüzlerine
  bin yıllık iskeletleri çatırdayarak
  göçtü ayaklarının dibine
  
  korkutamadılar beni anne
  avlunun ortasında çatık bir kaş gibi duran
  darağacı
  bir zaman rüzgarda
  saçını tarayan telli kavak değil mi
  boynumdaki kemendi bir oğle sonu bükerken o kız
  sarı sıcak sevdasını düşünmedi mi
  söyle anne
  o çingene
  bir çicek bahçesi kadar sıcak sokağımızdan
  bağıra çağıra geçen bohçacı kadını
  sevmedi mi çılgınca
  
  kurulmuş tuzaklar yok artık yolumda
  işkenceler zindanlar hücreler
  savunmak yok mutlu tok bir yaşamı
  açlık grevlerinde beynimi bir sıçan gibi kemiren
  mideme karşı
  kısacası
  bir çiçeği düşünürken ürpermek yok
  gülmek umut etmek özlemek
  ya da mektup beklemek
  gözleri yatırıp ıraklara
  
  ölmek ne garip şey anne
  artık duvarları kanatırcasına tırnağımla
  şaşkın umutlu şiirler yazamayacağım
  mutlak bir inançla gözlerimi tavana çakamayacağım
  baba olamayacağım örneğin
  toprak olmak ne garip şey anne
  ceplerimde el yerine balyoz taşırken
  korkunç bir merakla beklerken kurtuluş haberlerini
  ve yüreğimin ırmakları taştı
  taşacakken
  ölmek ne garip şey anne
  
  uçurumlar ki sende büyür
  dağdır ki sende göçer
  ben yaprak derim çiçek derim
  cam diplerinde açmış kanatlarını kozalak derim
  gül yanaklı çocuğa benzer
  yine de
  oğlunu yitirmek kimbilir
  ne garip şey anne
  
  beni burada arama anne
  kapıda adımı sorma
  saçlarına yıldız düşmüş
  koparma anne
  ağlama
  kırıldıysa düş evinin kapısı
  bütün kırık kapıların çağrılısıyım
  kızların yanaklarında çukurlaşan
  biten başlayan aşkların ortasındayım
  her kavgada ölen benim
  bayrak tutan çarpışan
  her kadın toprağı tırnaklayarak doğurur beni
  özlem benim kavga benim aşk benim
  bekle beni anne
  bir sabah çıkagelirim
  
  bir sabah anna bir sabah
  acını süpürmek için açtığında kapını
  umarım kurtuluş haberleriyle dönmüş olur
  cam ve kekik kokuları içinde acı yüzlü çocuklar
  o zaman nasıl indirilmişlerse şen şakrak
  öylece kalkar uykudan salterler
  dişleyip tükürmeden sigaralarını
  türkü tadında giyinirken işçiler
  
  bir sabah anna bir sabah
  acını süpürmek için açtığında kapını
  adı başka sesi başka nice yaşıtım
  koynunda çicekler
  çicekler içinde bir ülke getirirler
  başlarını koymak için yoğun dizine
  sen hazır tut dizini anne
  o mükemmel güne
  
  ağustos-ekim 1983
  şafak türküsü, 1984)
• nevzat çelik'in biri de "müebbet türküsü" olan dört (daha fazla oldu mu?) şiir kitabının ilkidir; ki ankara'da mithatpaşa caddesinde arkadaş kitabevinde elleri kelepçeli ve iki jandarma erinin arasında bir masada oturarak imzalamıştır.
  
  o günlerin hissiyatı içinde yazdığı, gerçekten tutsaklığın, haksızlığın, ölüm korkusunun, pişmanlığın ve bunlara benzer insan olana ağır gelecek duyguların şiiridir, bu kitaptakiler.
  ahmet kaya yorumu tam bir talihsiz yorum^* örneğidir kanımca, ille biri besteleyip yorumlayacak idiyse, kitaba ad^*ını veren bu şiiri, o kişi keşke zülfü livaneli olsaydı demişimdir.
  
  sonra, "müebbet türküsü" biraz daha hüzün ağırlıklı, ama umuda yönelmiş bir kitaptır; suda seken hayat ile (sonuncunun adını hatırlayamıyorum) son kitap ise şafak türküsünün ağırlığından son derece uzak, adeta tecimsel kaygılar ile^* kaleme alınmış gibidir.
  
  bu entyyi kötüleyen dingile not: ben oradaydım, gözyaşları içinde imzalattım kitabı, elleri kelepçeli bakakaldım ardından. şafak türküsünün her satırını yüzlerce kere okuyup okuyup lanet ettim bu ülkenin gelmişine geçmişine, gençlik işte; çocukluk hatta. sonra n'oldu gözüm, nevzat abim çıktı hapisten sattı ruhunu şeytana, yalan mı?
• ahmet kaya yorumu tam olarak 9 dakika 52 saniye süren şiir ama enfes ve damardan.
• askerde mp3 ünü jandarma bölüğünün idari kısmında bangır bangır çaldığımız şarkıdır bu..kominist tandansından felan olduğundan değil ama bu ciddi ciddi dinlenesidir...yıldızlı, pırpırlı tayfayı da strez etmişti feci..
• (bkz: nobetcinin turkusu)
• (bkz: olumu ozledim anne ya$amak isterken delice)
• ahmet kayaya helal olsun dedirten parça, şiir de ayrı bir etkileyiciliğe sahip.
• "ne garip duygu şu ölmek / öptüğüm kızlar geliyor aklıma / bir açıklaması vardır elbet / geride masa üstünde boynu bükük kaldı kağıt kalem / bağışla beni güzel annem / oğul tadında bir mektup yazamadım diye kızma bana / elleri değsin istemedim! gözleri değsin istemedim! / ağlayıp koklayacaktın,belki bir ömür taşıyacaktın koynunda / yaşamak ağrısı asıldı boynuma / oysa türkü tadında yaşamak isterdim" ve "ölmek ne garip şey anne / baba olamayacağım örneğin / toprak olmak ne garip şey anne / beni burada arama anne / kapıda adımı sorma / saçlarına yıldız düşmüş koparma anne, ağlama / bekle beni anne / bir sabah çıkagelirim / bir sabah anne bir sabah / acını süpürmek için açtığında kapını…" dizeleriyle beni yerden yere vurbilen; en neşeli anımda bile olsam tüylerimi diken diken eden, keza sinirlerimin biraz bozuk olduğu zamanlarda beni göz yaşlarına boğabilen muhteşem şiir/şarkı.
• nevzat çelik'in bir söylesisinde, ilk dinlediginde etkilenmedigini ve daha iyi olabilirdi diyerek dolayli yoldan pek de begenmedigini ifade ettigi ahmet kaya bestesi.