öşür

• islam devletlerinde şeriat yasalarına göre, müslüman reayadan alınan 1/10 oranındaki ürün
  vergisidir. bu vergi ürün üzerinden ürün olarak alınırdı. öşürün çoğulu aşardır.
• kolektif hafıza nefis bir şey. başka bir ülkede; bosna'da, bin beş yüz km mesafede, dağ başında bir diyalog. ama bir türlü anlaşamıyoruz. sonra adam "oşur" diyor ve sohbet daha da koyulaşıyor.
  
  saraybosna'dan srebrenica'da gidiyordum. tek bir otobüs var. sabah erken saatte hareket ediyor. öğlen srebrenica'da. akşam 16.00'ya kadar orada boş boş bekliyor. sonra saraybosna'ya geri dönüyor. şoförle sohbet ediyoruz. bilet fiyatları konusunda bana bilgi vermek istedi. gidiş, atıyorum, 10 mark, dönüş 8 mark. neden diye sordum, saraybosna'daki terminal "porez"^* kesiyormuş. ama ben porez nedir anlamıyorum. adam öyle anlatıyor, böyle anlatıyor olmuyor. sonra "oşur" dedi. hani dedi "osmanlijsko carstvo^* var iken para alırlardı bizden" dedi.
  
  böylece tedavülde olmayan bir kavram sayesinde adamın vergi demek istediğini anlamıştım. sonrası komik. "öşür onda bir demek, yani yüzde 10" dedim. adam "vallahi burada hep yüzde 11'miş" dedi. "o 1 ne oluyor" dedim, istanbul'un haberi yok demek ki. memur taş mı yiyecek" dedi. güldük.
  
  ***
  rüşvetin belgesi bosna'da da olsa gidip alınız.
• (bkz: aşure)
• (bkz: öşür vergisinin zorunlu olması)
• arapça onda bir demek olan öşr, hububattan alınan vergi anlamında kullanılır.
  
  şer'i hükümlere dayanılarak hububattan onda bir vergi alındığı için bu tabir meydana gelmiştir. tanzimat'tan sonra hububattan alınan vergi sekizde bire çıkarılmıştır. öşrün çoğulu aşar da bu anlamda kullanılmıştır.
  
  cumhuriyet devrinde 17 şubat 1925 tarihli bir kanunla aşar usulü kaldırılmıştır.
• (bkz: salma), aşar
  (bkz: vergi/@ibisile)
• müslümanlardan alınan ürün vergisi.
• türk-islam devletlerinde, müslümanlardan alınan ürün vergisi.