z/os

• ibmin mainframe işletim sistemlerinin mvs, os 390 şeklinde gelişen tarihçesinde en yeni olanıdır. marifetleri 64 bit olması, sistem kaynaklarını otomatik olarak dengelmesi, websphere uygulamalarını o anki iş yüküne göre allem kullem ederek çalıştırması, gerekli sistem yazılımlarını onarma ya da ekleme işlemini kolaylaştırması, kendini tamir edebilmesi^*, ssli yalamış yutmuş olması, gelişine pki servisi sunması, gereken büyüler yapıldığında unix, katakulli çevirerek linux gibi görünmesi yani bukalemun bir işletim sistemi olmasıdır. yok yok yani hırdavatçı gibi gibi maşallah .
• ibm mainframe’leri üzerinde çalışan işletim sistemi. burada ibm mainframe'i ile kastedilen as400 makinaları değil ibm z series mainframe'leridir. son versiyonu z/os v1.9’dur. üzerinde çalışan herbir task için bir address space tanımlanır. bu address space’ler task’lerin adreslediği memory alanları olup birbirlerinden izole şekilde çalışırlar. z/os üzerinde application server olarak cics çalışır. websphere application server z/os üzerinde ilk versiyonlarında performans problemi yaşamışsa da websphere 6.0 versiyonundan sonra bu problemler giderilmiş ve gayet uyumlu bir şekilde z/os üzerinde çalışmaktadır. websphere’de java uygulamaları çalıştırırken, cics üzerinde cobol uygulamaları çalıştırılır. veritabanı olarak db2 ya da ims kullanılır. istenilirse oracle’da yüklenebilir ama doğal olarak bu ibm tarafından önerilmez. z/os üzerinde çalışan her bir task’in performansını ve güvenliğini istediğiniz gibi yönetebilirsiniz.
  
  üzerinde bulunan omvs address space’i sistemde unix işlerini de çalıştırabilmenizi sağlar. artık bu çok tercih edilen bir yöntem olmayıp bunun yerine mainframe üzerinde bir partiton açıp bunun üzerine linux yüklenmesiyle açık sistem işlerinin burada çalıştırılması daha tercih edilir bir yöntem olmuştur. hatta bir partition’a z/vm işletim sistemini yükleyip bunun altına istediğiniz kadar linux yükleyip tek bir makinada konsolidasyona da gidebilirsiniz, bu açık sistem işleriniz için en ideal çözüm olacaktır.
  ülkemizde çok yaygın kullanılmamasıyla birlikte yeryüzünde en güvenilir, en sağlam ve en performanslı işletim sistemidir. dünyadaki büyük finans kuruluşlarının tamamına yakını, yine türkiye'deki büyük bankaların tamamı ana sistemlerinde bu işletim sistemini kullanırlar. aynı zamanda türkiye'nin en büyük firmalarında da bu işletim sistemi vardır. mainframe'ler parallel sysplex ile birbirine bağlandığında ve disklerde pprc teknolojisiyle birbirine kopyalandığında oluşan konfigurasyon zero down time'a ulaşmanızı sağlar. bu arada mainframe’lerin ve üzerinde çalışan işletim sistemlerinin adlarının önüne getirilen z harfi zero downtime’ı simgeler.
  
  lisanslama politikası çok ilginçtir. şöyle ki ibm her ay z/os çalıştırdığınız makinanın cpu kullanımını ölçer. bunu yaparken de ay boyunca bütün 4 saatlik cpu kullanım ortalamalarına bakar ve en yüksek 4 saatlik kullanım oranını alır. bu orana karşılık gelen fiyat neyse müşteri ibm’e bunun bedelini öder. dolayısla mainframe işletim sistemini bir kere aldım kurtuldum diyemezsiniz, her ay cpu’yu kullandığınız oranda ibm’e kira bedeli ödersiniz.
  
  (bkz: mainframe)
  (bkz: ibm z series 990)
• ekim 2000'de ibm tarafından tanıtılan 64bit işletim sistemi. şubat 2019'da version 2 release 4'ü çıkmıştır.
  
  ibm z/os version 2 release 4
• emülatöru var mıdır ya da bunu öğrenmek için nasıl çalışır bir şeklini bulabilirim merak ettiğim os. ben araştırıyorum da birinci elden tecrübesi olan varsa yardımcı olabilir mi?
  
  tabi bir de bunu öğrenmek ne kadar mantıklı merak ediyorum.