• 27 mayis 1942'de suikast sonucu olen gestaponun bagli bulundugu rsha'nin sefi.
  • tam adı reinhard tristan eugen heydrich'tir. 1904'ta kültürlü bir ailenin çocuğu olarak doğmuş, ailesi kaiser wilhelm sadakatle bağlıydı. öyle ki 1918'te kaiser tahttan inip yönetimi sosyal demokratlar ele geçirince babası buna çok büyük tepki göstermiştir. 1. dünya savaşı'ndan sonra almanya'ya hakim olan kaos ortamı heydrich düşüncelerini çok derinden etkiledi. komünist ve sosyalistlere karşı savaşmaya karar verdi. halle'de pan germen alman nasyonel gençlik birliğine katıldı. ancak buradaki ortam onu hayal kırıklığına uğrattı. bu sokak siyaseti onun gibi iyi eğitim almış genç bir adama göre değildi. bunun üzerine 1922'de deniz kuvvetlerine katıldı, 1928'de deniz üst teğmeni oldu. kadınlara olan düşkünlüğü 1931'de deniz kuvvetlerinden ayrılmasına neden oldu. 1929'te nsdap üyesi olan nişanlısı lina onuda parti üyesi olmaya ikna etti. himmler'le mülakatı sırasında himmler ona şöyle dedi: "ss için bir istihbarat servisi kurmak istiyorum ve buna uygun bir adama ihtiyacım var. eğer bu işi yapabileceğinizi düşünüyorsanız. 20 dakika içinde bunu nasıl yapardınız yazınız. " heydrich'in hazırladığı plan himmler'i büyülemişti. böylece heydrich sd'sini kurmak için işe koyuldu. heydrich resmen 22 nisan 1934'te sd'nin başına getirildi. sürekli terfi eden heydrich rsha (reich güvenlik merkezi)nın başına geldi. çekoslavakya'nın işgalinden sonra 27 eylül 1941 tarihinde çekoslavakya protektörü oldu. çok iyi bir strateji güderek yerel halkın desteğini aldı, üretimi arttırdı. öyle ki sürgündeki çekoslavak hükümeti ve ingilizler bu alman-çek ittifakını bozmak için bir operasyon düzenlediler. heydrich, kendisine karşı girişilen suikastten sağ kurtulmayı başardıysa da ihtirasına yenilip suikastçilere silahını çekip saldırmış ve bu sırada yakınında patlayan el bombası yüzünden ağır yaralanmış, 1 hafta sonra hastanede ölmüştür (27 mayıs 1942 suikast günü, 4 haziran 1942 öldüğü gün).
  • prag kasabı olarak da bilinen alman ss generali.

    1904 yılında doğan heydrich 1,82 boyundaydı. zayıf uzun bir yüze, ince bir burna sahipti. dudakları gergin ve ince, çenesi sert ve kemikliydi ki bütün bu fiziksel özellikler o’nun tipik bir kuzeyli olduğunu göstermektedir.

    aslında dörtte bir yahudi kanı taşıyan bu acımasız alman’ın tam bir ari tipine sahip olması kafasında oluşturduğu idealleri gerçekleştirmek adına büyük şanstı. kendi doğum yılına ait kayıtlar tahrif edilmiş olduğu halde, daha sonra büyükannesinin sarah adında yahudi bir kadın olduğu belirlenmiştir. buna rağmen heydrich’ in tarihin gördüğü en insafsız ve en gaddar yahudi düşmanı olması kesinlikle korkunç bir tezattır.

    eski bir bahriye subayı olan heydrich, alman deniz kuvvetleri’nden haysiyet divanı ile atılmasına rağmen hiç üzülmedi çünkü naziler arasında hızla ve kolaylıkla yükselebileceğini kestirebiliyordu. işine bağlı ve örgütleyici bir adam, zeki ve acımasız bir katildi. gün gelip oklar kendini gösterdiğinde, heydrich hitler’in çılgın imparatorluğu için bulunmaz bir nimet olacaktı.

    kendisini ilk keşfeden himmler onu kendi hizmetine aldı. ilk iş olarak gizli bir haber alma servisi kurmakla görevlendirildi. hitler’i bile korkutan sd böylelikle kurulmuş oldu. zaten daha sonra hangi konuma gelecek olursa olsun sd’yi hiç bırakmayacaktı.

    insan hamuruyla yoğrulmamış olan bu cani işkence ve şantajı, günlük sıradan bir iş haline getirmişti. 1934’de partinin* sosyalist kanadını oluşturan ernst roehm ve ekibinin öldürüldüğü gece* himmler ve goering ile birlikte kurbanların listesini hazırlamıştı.

    himmler’in yardımcısı olarak sivrildiğinde, gestapo, gizli polis, arşivler ve istihbarat, kısaca rsha olarak bilinen tüm polis örgütü, terör örgütü de denebilir, himmler’in sağ kolu olarak o’nun emrindeydi, ki 6.000.000 yahudi’nin yok edilmesini sağlayan da bu örgüttü.

    ancak tutkularını saklamayı çok iyi bilen heydrich’in acelesi yoktu. nazi yöneticilerin en gençlerinden olmakla beraber, en çok korkulanlarından biriydi. buna rağmen heydrich şeflerinin gerisinde sıra beklemeyi daima bilmişti.

    uzun yıllar boyu emrinde çalışan ve ileride alman gizli polisi’nin şefliğine getirilecek olan walter schellenburg’un ifadesiyle, reinhard heydrich nazi rejiminin ekseni ve siyaset adamlarının gerçek efendisiydi.

    hatta kendisinden “demir yürekli adam” diye söz eden hitler ve bir üst şefi olan himmler’i bile zaman zaman ürküttüğü bilinmekteydi.

    bunlara rağmen reinhard heydrich nazi imparatorluğu’nun kaos ve korku dolu dünyasında bulunduğu süre içerisinde gönencinin doruğuna 1941 yılının eylül ayında ulaştı.

    1939’da almanlarca işgal edilen çekoslovakya alman reich’ine karşı uzak duruyor ve nazi’lerle işbirliğine pek yanaşmıyordu. ülkede üretim seviyesi düşüktü, asayiş bir türlü sağlanamamıştı. hatta öğrenciler protesto yürüyüşlerinde bulunmaya bile cüret edebiliyorlardı. kukla hükümet ise bu olayları bir türlü dizginleyemiyor ve eli kolu bağlı kalıyordu. kısacası çekoslovakya kendisinden beklenildiği gibi bir uydu devlet olmuyordu.

    bunun üzerine reichprotektör baron von neurath bozulan sağlığını gerekçe göstererek 27 eylül 1941’de istifa ettiğinde yerine, bohemya ve moravya protektörülüğüne reinhard heydrich getirildi. misyonu asi çekoslovakya’yı nazi dünyasının içine çekmekti.

    heydrich göreve gelir gelmez kıyıcı yüzünü çeklere göstermekten hiç çekinmedi. kendisine sunulan listedeki, reich ile işbirliği yapmayı reddeden ve hapiste olan asker – sivil çek ileri gelenlerinin idam edilmesini emrederek işe başladı. daha da korkuncu ölülerin küllerini kutulara koydurdu ve üzerlerine infaz tarihi ve saatini yazdırarak ailelerine gönderdi. heydrich bu arada prag kasabı unvanını alıyor ve bu ismi hak etmek için elinden geleni ardına koymuyordu. yeni idam listeleri hazırlanıyor ve infazlar sürüyordu.

    baskı ile direnenleri sindirmeyi başardıktan sonra işbirliği için insanlara teşvikler ve şirinlikler sunmaya başladı. üretimi artırmayı kafasına koyan heydrich işe tamamen maddi yolarla çözüm bulmaya kararlıydı. işçilere biraz daha fazla ter dökmeleri karşılığında daha iyi ücret ve daha iyi beslenme vaat ederek işe başladı. hatta bununla da yetinmeyerek, başarılı işçilere zamanında çek zengin ve aristokratlarının tatillerini geçirdiği otellerde aileleri ile tatil imkanı sunacağını söyledi. böylelikle 1 ay gibi kısa bir sürede özellikle savaş araç gereçleri üreten fabrikalarda büyük üretim artışları görülmeye başlandı.

    bu arada heydrich’in gelişinden son derece memnun olan kukla hükümet elinden gelen tümü imkanları seferber ediyordu. prag radyosu’ndan her gün şu tip haberleri duymak mümkündü:

    heydrich işçilerin dostu! heydrich ve eşi bu akşam prag’da yapılacak bir mozart festivaline katılacaklar. heydrich’e gelen sadakat mektuplarından bazıları vs. vs.

    bunlarla beraber heydrich asıl bombayı ağzından çıkardı: çekoslavakya alman reich’i içinde bir otonomiyi hak ediyordu. bu kısaca şu demekti, eğer çekler uslu dururlarsa almanya’ya bağlı olmak kaydıyla kendi özerk yönetimlerine sahip olacaklardı, kendi ordularına sahip olacaklardı tabi ki almanya adına cepheye sürülmek kaydıyla.

    böylece çekler direnmezlerse dost bir el altında özgürce yaşayacaklarını düşünerek günbegün nazilerin tarafına kaymaya başladılar. tabi ki sırtlarında okşayarak gezinen el, gerektiğinde gırtlaklarını sıkmaktan çekinmeyecekti.

    bu gelişmeler üzerine müttefikler ve ingiltere’de yaşayan sürgünde çek ordusu’nun üst düzey komutanları, ki bu subay ve gönüllü askerler 1939’da fransa’da kurulan yeni çek ordusu’nu oluşturuyorlardı, ülkelerinin daha fazla direnemeyeceklerini anladıklarında tek bir şeye karar verdiler: heydrich ortadan kaldırılmalıydı.

    bu nedenle biri slovak diğeri moravyalı iki çek paraşütçüsü jan kubis ve josef gabchik görevlendirilerek çekoslavakya’ya indirildi.

    hayatının bütün kısmını oluşturan şantaj ve entrikalara alışkın olan heydrich her an tetik duruyor ve aşılması çok zor, sağlam güvenlik tedbirleri ile kendini korumayı biliyordu. buna rağmen ss’ler kendilerine fazlaca güveniyor, çekoslovakya’da bırakın kendilerine saldıracak, yüce şeflerinden birini öldürmeye teşebbüs edecek birilerinin bulunabileceğini akıllarına bile getirmiyorlardı.

    işte böyle bir ortamda 27 mayıs 1942 günü reinhard heydrich prag’daki kıtasından havalanacak uçakla berlin’e führer’i ile buluşmaya gitmek üzere, prag’a 20 km uzaklıkta bir köyde bulunan şatosundan ayrıldı.

    yola çıkmadan önce 10 yıllık eşi inga heydrich ile vedalaştı. inga heydrich uzun boylu, güzel, şahane bir sarışındı. tutkulu ss subayları için iyi ailelerden ve ari soydan gelen kadınlarla mutlu evlilikler yapmaları şarttı.

    her ne kadar haysiyet divanı ile ordudan atılacak kadar hovarda da olsa halk heydrich’lerin mutlu bir evliliği paylaştığını düşünüyordu. tıpkı aile dostlarının heydrich gibi bir caniyi bir müzisyen olarak düşünmeleri gibi. evet reinhard heydrich iyi bir violonistti. ara sıra müzisyen arkadaşları ile bir araya gelerek oda müziği yapmaya bayılırdı. tarihin gördüğü en büyük katillerden biri olmasının yanı sıra bu ikili kişiliği ile de psikiyatrlar için de eşsiz bir numuneydi.

    işte 27 mayıs günü şatosundan ayrılan heydrich, jan kubis ve josef gabchik’in saldırısına uğradı ve aracına atılan el bombasının yakınında patlaması sonucu yaralanarak hastaneye kaldırıldı.

    aynı gün çekoslovakya’ya gelen reich’in en ünlü doktorlarının özenli tedavilerine rağmen 4 haziran 1942 günü reinhard heydrich öldü. patlama esnasında etrafa saçılarak dalak, göğüs ve diyafram bölgesinden vücuduna giren bitki lifleri, metal ve kumaş parçacıkları prag kasabı’nın vücudunda onulmaz yaralar açmıştı ve bu yaralar o’nun hastaneye yattığı 27 mayıs’tan 4 haziran’a kadar kendi kurbanları gibi inim inim inleyerek ölmesine neden olmuştur. ne mutlu ki, uzmanlık alanı olan işkence, şantaj, zulüm, entrika ve her türlü pislik her yaraya merhem olmamaktadır.

    heydrich’in ölümüyle ss’ler kana susamış ve suikastla ilgisi olsun olmasın binlerce kişiyi asmış veya kurşuna dizmiştir. kukla çek hükümeti son noktasına kadar alçalarak bir limana reinhard heydrich adını vermiştir. hatta eğitim bakanı ölümler ve infazlar hakkında prag radyosu’ndan şu demeci vermiştir:

    “yabancı ajanlar tarafından işlenen cinayet, ulusal varlığımızı tehlikeye atmıştır. tabi ki 7.000.000 çekoslovak ahalisinin kurtulması için 7.000 kişinin ölmesi adildir. “

    bu demeçlerin ardından lidice adlı bir çek köyü suikasti desteklediği gerekçesiyle haritadan silinmiştir. öyle ki köy basılmış, erkekler anında kurşuna dizilmiş, kadınlar ve çocuklar toplama kampına gönderilmiş, binalar, evler dozerlerle yıkılmıştır. hatta gece vardiyasından dönen işçiler beklenmiş, köye adım attıkları anda kurşuna dizilmişlerdir, ormana kaçan bir işçinin başına ödül konulmuş yakalanıp öldürülmüştür. hastanede tedavi görmekte olan son lidice'li ise ekim ayında taburcu olur olmaz vurularak öldürülmüştür.

    heydrich’i öldüren çek suikastçiler jan kubis ve josef gabhcik ise kendileri gibi ingiltere’den gelen beş paraşütçü ile birlikte prag’da bir kilisede saklanırken 18 haziran günü şafağında, ss’ler tarafından kuşatma altına alınmıştır. çek tarihinin en büyük yiğitliğini gösteren bu gençler direnerek ölü ele geçirilmişlerdir. ne acıdır ki sadece biri el bombası ile öldürülebilmiş, diğerleri cephanelerinin son kurşunlarını şakaklarına sıkmışlardır.
  • einsatzgruppen'in (hareket birlikleri) lideriydi. obergruppenführer (üst grup komutanı - 1942 yılına kadar kullanılan en üst düzey nazi subay rütbesi) olarak öldü.

    reichssicherheitshauptamt(rsha, reich'in güvenlik baş dairesi başkanlığı) gibi über bir sıfata da sahipti. işin ilginci, diğer yüksek rütbeli subaylar gibi savaş sonrası ölmemiştir. nazi almanyası'nın en parlak yıllarından birisi olan 1942 yılında, çekoslovak suikast timinin arabasına doğru ateşlediği anti-tank roketiyle ölmüştür.

    ölmeden çok kısa süre önce, 20 ocak 1942'de wannsee konferansı'na da liderlik etmiştir. 2001 yapımı conspiracy filminde kendisini kenneth branagh canlandırmıştır. film de şiddetle tavsiyemdir.
  • (bkz: conspiracy)
  • suikastine karşılık nazilerin misillemesi ağır olmuştur. suikast ile nazi işgali arasında bir neden-sonuç ilişkisi var mıdır, o da tartışılır.

    http://www.articlespolitics.com/…sasination-of.html
hesabın var mı? giriş yap