reductio ad absurdum

• (bkz: olmayana ergi)
• "saçmaya indirgeme" manasında bir mantık kavramı..
• bu mantık çoğu şeyi ispatlamakta işe yarar ancak insanların düştükleri ortak bir yanılgı vardır; sadece binary durumlarda geçerlidir, bu yüzden hadisenin önce binary olduğu ispatlanmalıdır.
  
  ternary (ya da daha ötesinde) elinizde patlayabilir, çoğunlukla da farketmeyip "ispatladım heeyo" dersiniz.
  
  ya da durum ternary ise, herhangi ikisinin yanlışlığını ispatlamanız gerekir.
• bir düşüncenin doğru olduğunu göstermek amacıyla aksinin yanlışlığını kanıtlamaktan ziyade; bu aksi yöndeki düşünceyi mantıklı argümanlar kullanarak değil de absürt seviyede uç örneklemelerde bulunarak kulağa saçma gelmesini sağlama yoluyla çürütme gibi bir tanımlama daha doğru olabilir. misal;
  
  --- spoiler ---
  
  ev arkadaşları olan leonard ile sheldon, o gece penny'nin kendi dairelerinde kalıp kalamayacağı konusunda tartışmaktadır. leonard penny'nin kalmasını savunurken, iq puanı 187 olan kuruntu kumkuması sheldon ise penny'nin evde kalması ve o gece bir deprem olması durumunda evde bulunan deprem çantalarındaki erzağın üç kişiye yetmeyeceği gerekçesiyle penny'nin misafirliğine karşı çıkmaktadır. bu durum karşısında leonard, penny'nin yanına giderek "eğer bizi yemeyeceğine söz verirsen kalabilirsin" der. işte her ne kadar manyağın biri olsa da sheldon'un haklı şekilde ifade ettiği üzere bu yöntem reductio ad absurdum'dur.
  
  --- spoiler ---` :the big bang theory`
• yakın dönemde ortalıkta dolaşan reductio tartışmalarından biri şudur:
  
  "evlilik fikrini aynı cinsten birliktelikleri içerecek şekilde genişletirsek, insanlarla ornitorenklerin evlenmelerini onaylamamızı ne engelleyebilir?"
• ornegin, ayni cinsiyettekilerin evlenmelerine "erkek insanla erkek maymunlar evlenmeye baslayabilir" diye karsi cikmaktir.
• çabuk kavranması için hemen örnekleyelim;
  
  - efendim, ygs cevap anahtarındaki şifre iddaları için ne diyeceksiniz?
  +eee bankamatik kartlarında da şifre var ?! o olmadan oluyor mu?
  
  (bkz: allahım madem yarattın takip et)
• eukleides'in ilk olarak elementler'inin 1. cildinin altıncı teoremine ulaşırken kullandığı metottur.
  
  ayrıca principia mathematica'da 2•01 nolu önermede ispatı verilen önerme çeşidi.
  
  eğer p kendini yanlışlıyorsa p yanlıştır. formal gösterim:
  
  (p—›-p)—›-p
  
  ispatı şöyle verilebilir:
  
  eğer p doğru ise p doğrudur: p—›p
  
  eğer p doğru değil ise p doğru değildir: -p—›-p
  
  eğer p doğru ise p doğru değildir: p—›-p
  
  (pv-p)—› p doğru olsun veya olmasın: p yanlıştır -p
  
  önermenin tersi için:
  
  (-p—›p)—›p (buna consequentia mirabilis de denir)
  
  ispatı:
  
  eğer p doğru ise p doğrudur: p—›p
  
  eğer p yanlış değil ise p doğrudur: -p—›p
  
  (pv-p)—› p doğru olsun veya olmasın p doğrudur: p
• sözlük yazarları genelinde en sevilen tartışma biçimi. genel olarak bir şey düşünmeden düşünce çürütmek sevildiği için kullanılır. kardeşi demagojidir.
• mevcut ön kabullerimizden bazıları ile bir başka ön kabulümüz ile çelişen bir yargıya vardığımızda, ilgili ön kabullerimizden birinin değillenmesine denir. olay bundan ibarettir.
  
  ö.k. 1: ahmet mavidir.
  ö.k. 2: mavi olan şeyler kızdır.
  ö.k. 3: ahmet erkektir.
  ö.k. 4: erkek olan şeyler 2'ye bölünebilir.
  
  ö.k. 1 ve ö.k. 2: ahmet kızdır.
  
  1,2 ve 3. ö.k. arasında bir çelişki elde edildi.
  bu üçünden birini değilleyebiliriz.
  
  çünkü;
  ya ahmet mavi değildir,
  ya da mavi olan şeyler kız değildir
  ya da ahmet erkek değildir.