jansenizm
-
"on dit que, pendant qu'il faisait la guerre à ses voisins, qui s'étaient tous ligués contre lui, il avait dans son royaume un nombre innombrable d'ennemis invisibles qui l'entouraient." lettres persanes - montesquieu
("deniyor ki, (louis xiv) kendisine karsi birlesen dusmanlarina karsi savasirken, kendi kralliginda onu her taraftan saran sonsuz sayida gizli dusmani varmis")
yukarida bahsedilen gizli dusmanlarin (jansenitler) bagli oldugu akim. -
17. yüzyıl ortalarında fransa'da yaygınlaşan; insanın sorumluluğuna inanan katolik akım. ilk günahın da şehvetin de gücünü insan doğasındaki bozukluktan aldığına ve de insan yazgısının tamamen tanrı'nın elinde olduğuna inananlar insanların var ettiği düşünce ve eylem şekli.
-
en onemli temsilcisi blaise pascal'dir. oznenin sorumlulugu, ozgurluk ve irade problemine yaptigi vurgularla modern varolusculugun ozellikle fransiz kanadini (kisaca sartre) derinden etkilemistir.
-
(bkz: molinizm)
-
(bkz: cornelius jansen)
-
(bkz: cosmetique de l'ennemi)
-
andre gide'in dar kapı isimli romanında geçen ve hatta geçmekle kalmayıp hikayenin iskeletini oluşturan aşkın taraflarından birini iyiden iyiye yönlendirdiğini düşündüğüm hristiyan öğretisi..
-
augustin d'hippone'nun düşüncesinden esinlenen cornelius jansen (1585-1638) tarafından geliştirilen, özellikle hristiyanların yumuşak ahlaklarına karşı iyilik ve alın yazısı üzerine kurulmuş, özgür iradenin olmadığına inanan doktrin.
-
robert bresson ve iki kitabını** filmleştirdiği georges bernanos da jansenist'miş galiba. bu bilgiyle birlikte bakıldığında bresson'un filmleri ayrı bir oylum ve derinlik kazanıyor.
bresson hakkında katolik ateist de denmiştir, kendisi ise sanki panteistmiş gibi konuşabilmiştir. filmlerindeki ruha bakarak onu blaise pascal ile birlikte önemli bir jansenist sanatçı/düşünür saymak gerekiyor.
(bkz: jainizm) -
"vedanta ya da budizm nedeniyle hindistan'a gitmek, jansenizm nedeniyle fransa'ya gelmek gibi. sadece üç yüz yıldan beri ortada görünmediğine göre, jansenizm zamanca daha yeni."* *
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap